user preferences

Αυστραλιανό συνδικαλιστικό κίνημα

category Ινδονησία / Φιλιππίνες / Αυστραλία | Ιστορία (γενική) | Κριτική / Παρουσίαση author Sunday July 13, 2008 13:21author by Dimitri (MACG) - Anarkismoauthor email ngnm55 at gmail dot com Report this post to the editors

Και ελληνική μετανάστευση – Μέρος Γ’

Αυστραλιανό συνδικαλιστικό κίνημα και ελληνική μετανάστευση - Ιστορικές παραθέσεις και απόπειρες αποτίμησης.

Με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, αρκετά ελληνικά πλοία κατέπλευσαν στην Αυστραλία με τα πληρώματά τους όπου τέθηκαν στις υπηρεσίες της Κοινοπολιτείας και γι’ αυτό ιδρύθηκε το ελληνικό ναυτεργατικό συνδικάτο στο Σίδνεϊ, το Νιούκαστλ και τη Μελβούρνη. Ιδρυτής του συνδικάτου αυτού ήταν ο Αναστάσιος Βασιλόπουλος, που είχε έρθει στην Αυστραλία το 1943 χωρίς διαβατήριο. Το συνδικάτο οργάνωσε αρκετές στάσεις εργασίας, απεργίες και στασιάσεις εν πλω, διεκδικώντας διάφορα αιτήματα Ο Α. Βασιλόπουλος ήταν ο πρώτος γραμματέας του αυστραλιανού παραρτήματος, αλλά αντικαταστάθηκε από τον Σταμάτη Βελέντζα (που ήρθε στην Αυστραλία επίσης το 1943), ο οποίος είχε ως άμεσο συνεργάτη του τον Γιώργο Πετραντή. Η δράση των ναυτεργατών εξόργισε τις αυστραλιανές αρχές και το παροικιακό κατεστημένο και ζητήθηκε η απέλασή τους. Οι Βασιλόπουλος και Βελέντζας επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1946 και τους διαδέχθηκε ο Δημήτρης Γκέλης μέχρι το 1949 που πέρασε στην παρανομία. Στο μεταξύ, το 1946 η ελληνική κυβέρνηση κήρυξε παράνομο το εν λόγω συνδικάτο και τότε δεκάδες ναυτεργάτες γράφτηκαν στο Australian Seamen’s Union (SUA – Αυστραλιανό Συνδικάτο Ναυτεργατών – που είναι ο προκάτοχος του σημερινού Mαritime Union of Australia), ενώ η ηγεσία του συνέχισε να διατηρεί γραφεία, σφραγίδα κ.λπ. και μετονομάστηκε σε Greek Maritime Union (Ελληνικό Ναυτεργατικό Συνδικάτο).

Οι Έλληνες κομμουνιστές και συνδικαλιστές, σε συνεργασία με το Κομμουνιστικό Κόμμα Αυστραλίας και εργατικά συνδικάτα, κυρίως ναυτεργάτες, αλλά και οικοδόμους, τυπογράφους και εργάτες στο ατσάλι, οργάνωσαν εκδηλώσεις, πορείες και μποϋκοτάζ ελληνικών πλοίων με αφορμή τα γεγονότα του Δεκεμβρίου 1944 στην Ελλάδα (Δεκεμβριανά), δραστηριότητα που συνεχίστηκε και κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, με τη διοργάνωση εράνων και άλλων εκδηλώσεων για τη ενίσχυση των εξόριστων αριστερών στην Ελλάδα και αλλού.

Επειδή δε οι περισσότεροι Έλληνες αριστεροί της Αυστραλίας βρίσκονταν σε στενή παρακολούθηση από την αστυνομία και το ASIO (τις αυστραλιανές μυστικές υπηρεσίες), το Φεβρουάριο του 1949, το υπουργείο Μετανάστευσης διέταξε την απέλαση 5 Ελλήνων συνδικαλιστών ναυτικών (των Δημήτρη Γκέλη, Κωνσταντίνου Μώρου, Σπύρου Βουράκη, Γιάννη Καρούσου και Γεωργίου Μαυρή) για τη συνολική τους συνδικαλιστική και άλλη δραστηριότητα. Ο Δημήτρης Γκέλης συνελήφθη και δικάστηκε στις 11 Απριλίου 1949 ως παράνομος μετανάστης, καταδικάστηκε σε 6μηνη φυλάκιση πριν απελαθεί, αλλά παρενέβησαν ο πρόεδρος του «Άτλαντα» Δημήτρης Μητσόπουλος και ο πρόεδρος της Ελλην. Κοινότητας Σίδνεϊ Γεώργιος Κόμινος, αφέθηκε προσωρινά ελεύθερος και μετέπειτα έζησε στην παρανομία.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Αυστραλίας ήταν το μόνο πολιτικό κόμμα που δεχόταν μη αγγλοσάξωνες. Σύμφωνα με τον Γιώργο Ζάγκαλη, από τα περίπου 100 μέλη του Κ.Κ.Α. που εργάζονταν στην General Motors στη δεκαετία του 1950 τα 50 ήταν Έλληνες. Να σημειωθεί ότι ελληνικό ανεξάρτητο τμήμα του ΚΚΑ με δική του επιτροπή δημιουργήθηκε γύρω στο 1956.

Την αμέσως μετέπειτα περίοδο έχουμε και τις εξεγέρσεις στην Μπονεγκίλλα

Από το στρατόπεδο της Μπονεγκίλλα πέρασαν αρκετές χιλιάδες μετανάστες, όπου έζησαν ημέρες εξαθλίωσης, αλλά και περήφανων αγώνων και ξεσηκωμών, για την προάσπιση στοιχειωδών δικαιωμάτων τους, για τον αυτοσεβασμό και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Έτσι, λοιπόν, τα γεγονότα της Μπονεγκίλλα δεν χαρακτηρίστηκαν άδικα ως η σημαντικότερη εξέγερση στην Αυστραλία μετά το τη εξέγερση της Eureka (Eureka Stockade) και, ίσως, η μεγαλύτερη.

Στη δεκαετία του 1950, οι νεοαφιχθέντες, όχι μόνο δεν έβλεπαν το όνειρο της νέας τους ζωής να βγαίνει αληθινό, αλλά αντίθετα είχαν αρχίσει να φοβούνται ότι είχαν πέσει θύματα μιας καλοστημένης παγίδας. Μετά από ταξίδι 30 σχεδόν ημερών στη θάλασσα, σε σαπιοκάραβα που από πολεμικά είχαν μετατραπεί σε επιβατικά, οι μετανάστες μεταφέρονταν στο «μεταναστευτικό κέντρο» της Μπονεγκίλλα, ένα πρώην στρατόπεδο που είχαν χτίσει Ιταλοί αιχμάλωτοι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το τοπίο, το κλίμα, η τροφή, οι δυσκολίες της γλώσσας και, προπάντων, η τυραννία της ανεργίας, έκαναν πολλούς μετανάστες να χάσουν κυριολεκτικά τα λογικά τους. Πολλοί δραπέτευσαν νύχτα κάτω από τα σύρματα, άλλοι κλείστηκαν σε ψυχιατρεία και άλλοι, οι πιο ευαίσθητοι, αυτοκτόνησαν. Από τη «Γη της Επαγγελίας» και τον «Παράδεισο» που τους είχαν υποσχεθεί, βρέθηκαν στη μέση σχεδόν της Αυστραλίας σ’ ένα στρατόπεδο περιφραγμένο γύρω-γύρω με συρματοπλέγματα.

Η πρώτη εξέγερση μεταναστών στη Μπονεγκίλλα σημειώθηκε στις 17 και 18 Ιουλίου 1952. Τότε η Μπονεγκίλλα φιλοξενούσε 15.000 μετανάστες, κυρίως Γερμανούς και Ιταλούς, οι οποίοι μετά τον πόλεμο ήλπιζαν ότι θα βρουν έναν τόπο να ησυχάσουν, έστω και αν αυτός ο τόπος ήταν στην άλλη άκρη της γης. Δυστυχώς, όμως, τόσο η αλλαγή όσο και η οικονομική κρίση του 1952 (από τους 15.000 μόνον οι 4.000 μπόρεσαν να βρουν εργασία) έκαναν πολλούς να ρωτήσουν τους υπεύθυνους του Κέντρου για ποιο λόγο τους έφεραν στην Αυστραλία και ποιο, τέλος πάντων, ήταν το μέλλον τους στη χώρα αυτή. Οι εξεγερμένοι έβαλαν φωτιά στον κινηματογράφο, στην εκκλησία, στα τσίγκινα παραπήγματα όπου έμεναν και επιτέθηκαν στα γραφεία. Αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις με τεθωρακισμένα πήραν θέσεις έξω από το στρατόπεδο.

Κάτω από τις ίδιες σχεδόν συνθήκες και με τα ίδια αιτήματα ξέσπασαν και τα γεγονότα του Ιουλίου του 1961. Οι ταραχές πιστεύεται ότι άρχισαν όταν οι υπεύθυνοι του κέντρου έδειξαν μια μεροληπτική στάση έναντι των Γερμανών, υποσχόμενοι ότι θα τους έβρισκαν αμέσως εργασία. Στο σημείο αυτό, μετανάστες όλων των εθνικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και Ελλήνων, μπήκαν στον κινηματογράφο και άρχισαν να φωνάζουν προς τους υπεύθυνους του Κέντρου: «Θέλουμε δουλειά, θέλουμε δουλειά». Σε δευτερόλεπτα τους ακολούθησαν και άλλοι μετανάστες οι οποίοι, στη συνέχεια, άρχισαν να πετροβολούν τα γραφεία της Διεύθυνσης του Κέντρου. Τα επεισόδια συνεχίζονταν για δυο μέρες, με αποτέλεσμα να επέμβουν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και στο τέλος να συλληφθούν 5 Ιταλοί και 6 Γερμανοί ως υπαίτιοι των ταραχών οι οποίοι και προφυλακίστηκαν.

Τα νέα των εξεγέρσεων αυτών έγινα πασίγνωστα και στο εξωτερικό και πολλές κυβερνήσεις της Ευρώπης (μεταξύ των οποίων και η ελληνική) διαμαρτυρήθηκαν έντονα στην αυστραλιανή για τον τρόπο μεταχείρισης των μεταναστών. Με τη δημοσιότητα αυτή, αλλά και τις αντιδράσεις, οι κατηγορίες εναντίον των συλληφθέντων αποσύρθηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι.

Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, οι μακροχρόνιοι δεσμοί μεταξύ του αυστραλιανού συνδικαλιστικού κινήματος και των Ελλήνων αριστερών και συνδικαλιστών, εδικά με το συνδικάτο των ναυτεργατών, αναζωπυρώθηκαν με το μποϋκοτάζ σε βάρος των ελληνικών πλοίων που κατέπλεαν στην Αυστραλία σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το καθεστώς των συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Το μποϋκοτάζ αυτό καθώς και άλλες δραστηριότητες εναντίον της δικτατορίας στην Ελλάδα κράτησαν μέχρι και την πτώση του καθεστώτος.

Την ίδια περίοδο, το 1963 και το 1969, πολυάριθμοι Έλληνες συμμετείχαν ενεργά και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις απεργίες στις αυτοκινητοβιομηχανίες GMH και Ford, απεργίες που έχουν χαρακτηριστεί από τις πιο μαχητικές στην ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος της χώρας.

Σημαντική συμμετοχή Ελλήνων εργατών έχουμε και στην περίφημη απεργία και εξέγερση των ανθρακωρύχων στο Mount Isa του Κουήνσλαντ την περίοδο 1964-1965, μία από τις σημαντικότερες εξεγερτικές στιγμές του συνδικαλιστικού και γενικότερου λαϊκού κινήματος στην Αυστραλία. Στην εξέγερση αυτή συμμετείχαν αποφασιστικά οι λιγοστοί Έλληνες ανθρακωρύχοι με πιο γνωστό τον Σωσθένη Κωνσταντινίδη. Επίσης, η τοπική Ελληνική Κοινότητα συμπαραστάθηκε αποφασιστικά στον αγώνα των εργατών με διάφορους τρόπους. Βέβαια, οι Έλληνες συνδικαλιστές και εργάτες συμμετείχαν ενεργά και σε μια σειρά άλλους εργατικούς αγώνες, στο Port Kembla και αλλού όλες αυτές τις δεκαετίες.

Τον Μάιο του 1972 στη GMH άρχισαν στάσεις εργασίας που γρήγορα εξελίχθηκαν σε μαχητική απεργία και εξαπλώθηκαν και σε άλλες παρόμοιες βιομηχανίες, όπως στο εργοστάσιο της Ford στο Port Melbourne. Η πλειοψηφία των εργατών στα εργοστάσια αυτά ήταν μετανάστες, ανάμεσά τους αρκετοί Έλληνες. Οι εργάτες πετροβόλησαν τα γραφεία της Ford στο εργοστάσιο του Broadmeadows, το οποίο καθ΄ όλη την προηγούμενη δεκαετία ήταν κέντρο μαχητικής και ριζοσπαστικής συνδικαλιστικής δράσης από τα κάτω. Οι περισσότεροι Έλληνες, Ιταλοί, Τούρκοι και Ισπανοί εργάτες προέρχονταν από χώρες με ισχυρή συνδικαλιστική παράδοση. Η απεργία στο Broadmeadows έχει χαρακτηριστεί από τις πιο σημαντικές στη χώρα, κράτησε περίπου ένα μήνα και συμμετείχαν σε αυτή περίπου 4000 εργάτες, αλλά και ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, τοπικοί σύλλογοι, πολιτικά κόμματα κ.ά. που προσπάθησαν με οποιοδήποτε τρόπο να βοηθήσουν και να σταθούν στο πλευρό των απεργών. Μέχρι και η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έκανε εράνους οικονομικής ενίσχυσης των απεργών.

Σήμερα, Έλληνες ή Ελληνοαυστραλοί συνδικαλιστές πλαισιώνουν και από ηγετικές θέσεις όλα σχεδόν τα μεγάλα συνδικάτα του αυστραλιανού χώρου. Η πιο πρόσφατη ελληνική συμμετοχή σε εργατικό αγώνα σημειώθηκε στη διάρκεια του αγώνα των ναυτεργατών το 1998, η οποία έγινε γνωστή ως MUA Dispute.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Εφημερίδα «Νέος Αγωνιστής», Ιούλης 1973 - Εφημερίδα «Vanguard», του Communist Party of Australia Marxist-Leninist, τεύχος Νοέμβρη 1993 - Κουρμπέτης Στέλιος, Εωθινόν. Η Ιστορία της Ελληνικής Αριστεράς της Αυστραλίας, 1915-1955, Μελβούρνη 1992 - Νικολακοπούλου Τούλα–Βασιλακόπουλος Γιώργος, Υποτέλεια και Ελευθερία. Έλληνες μετανάστες στη Λευκή Αυστραλία και Κοινωνική Αλλαγή, εκδόσεις «Εωθινόν», Μελβούρνη-Πειραιάς 2004 - Τάμης Αναστάσιος, Ιστορία των Ελλήνων της Αυστραλίας Α’ Τόμος 1830-1958, Βάνιας Θεσσαλονίκη 1997 - Τάμης Αναστάσιος, Ιστορία των Ελλήνων της Αυστραλίας Β’ Τόμος, Έλικον Press 2000. - Τρία συνεχόμενα δημοσιεύματα του Γιώργου Χατζηβασίλη στην εφημερίδα «Νέος Κόσμος» στις 2, 6 και 9 Μάρτη 1995. - Immigration and the Labor Movement στο http://www.agitprop.org.au/lefthistory/196710_gz_immigration_and_the_labor_movement.php - Allimonos Con K., Greek Communist Activity in Melbourne: A brief history, Labour History, No 86, May 2004. - Cahill Rowan, Internationalism and the Seamen’s Union of Australia - Dimitreas Yiannis, Transplanting the Agora: Hellenic Settleent in Australia, Allen and Unwin 1998. - Mackie Pat–Vassilieff Elizabeth, Mount Isa. The Story of a Dispute, Hudson 1989 - Louis L.J – Turnet Ian The Depression of the 1930s, Cassel Australia 1968 - Question Mark Collective, The 1972 Ford Riot at Broadmeadows - Tierney Robert, Migrants and Class in Postwar Australia στο Kuhn Dick – O’Lincoln (eds) Class and Class Conflict in Australia, Longman, Melbourne 1996 - Tsounis Michalis, The Greek Australians, άρθρα σε συνέχειες στο περιοδικό «παροικία» το 1988. - Turner Ian, In union is strengh. A history of trade unions in Australia 1788-1978, Nelson 1976.

author by ipoulospublication date Sat Jul 04, 2009 01:48author address author phone Report this post to the editors

Φίλε θα ήθελα να μάθω περισσότερα για την εφημερίδα Νέος Αγωνιστής. Είναι δυνατό να δώσεις πληροφορίες? Στείλε μου στο μέηλ ipoulos69@gmail.com

 

This page has not been translated into Nederlands yet.

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]