user preferences

Αυστραλιανό συνδικαλιστικό κίνημα

category Ινδονησία / Φιλιππίνες / Αυστραλία | Ιστορία (γενική) | Κριτική / Παρουσίαση author Thursday July 10, 2008 13:59author by Dimitri (MACG) - Anarkismo Report this post to the editors

Και ελληνική μετανάστευση - Μέρος Α'

Αυστραλιανό συνδικαλιστικό κίνημα και ελληνική μετανάστευση - Ιστορικές παραθέσεις και απόπειρες αποτίμησης.

Η εργασία αυτή δεν θα μπορούσε να αποτελέσει μια μοναδική και ολοκληρωμένη ιστορία για τη σχέση αυστραλιανού συνδικαλιστικού κινήματος και ελληνικής μετανάστευσης. Το κείμενο αυτό προσπαθεί απλώς να αναδείξει τη σχέση αυτή, μέσα από την παράθεση ιστορικών γεγονότων, ευελπιστώντας να δώσει ένα κίνητρο, να αποτελέσει ένα ερέθισμα προς και για μια τέτοια διαδικασία. Θεωρώ ότι το τεράστιο αυτό ζήτημα είναι απλώς ανεξερεύνητο και γι’ αυτό άγνωστο. Ευθύνονται γι’ αυτό διάφοροι λόγοι και συγκυρίες, αλλά, κυρίως, οι φορείς εκείνοι των οποίων θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο (συνδικαλιστές, οργανωμένη παροικία κ.λπ.). Δεν υπάρχει καμιά γραμμένη ιστορία για την παροικία ως εργατική τάξη, ως διπλά εκμεταλλευόμενη τάξη. Οι μόνες εργασίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας είναι τραγικά ελάχιστες, αλλά και άγνωστες στο ευρύ κοινό. Μιλάω για την εργασία (πανεπιστημιακή διατριβή) του Στέλιου Κουρμπέτη «Εωθινόν - Η ιστορία της ελληνικής αριστεράς της Αυστραλίας, 1915-1955» και το βιβλίο των Τούλας Νικολακοπούλου – Γιώργου Βασιλακόπουλου «Υποτέλεια και Ελευθερία – Έλληνες μετανάστες στη λευκή Αυστραλία και κοινωνική αλλαγή» (και οι δύο από τις εκδόσεις «Εωθινόν»). Ειδικά η δεύτερη είναι μια αρκετά σοβαρή, προσεγμένη, συστηματική και αξιόλογη εργασία που θέτει το ζήτημα της ύπαρξης της ελληνικής εργατικής τάξης στην Αυστραλία σε σχέση με την κοινωνική θέση των ιθαγενών και από τη φιλοσοφική της πλευρά.

ΓΕΝΙΚΑ

Οι πρώτοι εργαζόμενοι στην Αυστραλία ήταν κατάδικοι - η πλειοψηφία τους ήταν αναλφάβητοι αγρότες και εργαζόμενοι - οι οποίοι κατέφθασαν αμέσως μόλις εποικίστηκε η χώρα, το 1788. Τα πρώτα χρόνια της παραμονής τους ήσαν αναγκασμένοι να εργάζονται για την κυβέρνηση σε καλλιέργειες και δημόσια έργα. Η πληρωμή τους γινόταν με το κομμάτι και, λόγω της αρχικής έλλειψης εργατικών χεριών, οι περισσότεροι ήταν σε θέση να διαπραγματεύονται και να εργάζονται με ευνοϊκούς γι’ αυτούς όρους. Αλλά καθώς η αποστολή καταδίκων από την Αγγλία και αλλού μειωνόταν βαθμιαία, οι πρώτοι αυτοί κατάδικοι εργαζόμενοι μεταβλήθηκαν σε ελεύθερους εργαζόμενους.

Στο διάστημα 1838-1840, ειδικά στην αποικία της New South Wales (Νέα Νότια Ουαλία), διακόπηκε οριστικά η μεταφορά καταδίκων, με αποτέλεσμα την έναρξη του σχηματισμού μιας μικρής, αλλά ολοένα αυξανόμενης, εργατικής τάξης, η οποία αποτελείτο κυρίως από μετανάστες. Οι πρώτες οργανώσεις της ολιγάριθμης αυτής εργατικής τάξης ήταν εμπορικοί σύνδεσμοι, οι οποίοι θεωρείται ότι πρωτοεμφανίστηκαν το 1831. Μέχρι το 1850, είχαν ιδρυθεί δεκάδες τέτοιοι σύνδεσμοι κυρίως στη Μελβούρνη και στο Σίδνεϊ. Δεν ήταν ακριβώς συνδικαλιστικές ενώσεις, αλλά, μάλλον, αλληλοβοηθητικοί σύνδεσμοι, τα μέλη των οποίων πλήρωναν κάποιο ποσόν ως συνδρομή και σε περίπτωση αρρώστιας ή ανεργίας δικαιούνταν ένα μικρό ποσόν εβδομαδιαίως για μια ορισμένη περίοδο. Στο διάστημα 1850-1890, οι μισθοί αυξήθηκαν ως αποτέλεσμα της αύξησης των εξόδων των ειδών καθημερινής ανάγκης (νερό, κάρβουνο κ.λπ). Αλλά λόγω της όλης δραστηριότητας στα χρυσωρυχεία, η ζωή σχεδόν ολόκληρης της εργατικής τάξης άλλαξε αμέσως, καθώς δεν υπήρχε πλέον ζήτηση εργατικών χεριών σε επαγγέλματα όπως κουρείς προβάτων και σε θεριστικές και συναφείς αγροτικές εργασίες (που ήταν τότε από τους πιο βασικούς τομείς). Σχεδόν όλοι, ακόμα και οι ναυτικοί και οι αστυνομικοί, εγκατέλειπαν τις δουλειές τους για να γίνουν χρυσοθήρες. Η μόνη βελτίωση που υπήρξε όσον αφορά μισθούς και συνθήκες εργασίας ήταν στα χρυσωρυχεία για εκείνους που παρέμεναν εργαζόμενοι εκεί.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΝΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Το 1850 ιδρύθηκε η Victorian Operative Mason’s Society, που φέρεται ως η οργάνωση-μητέρα των συνδικάτων στην Αυστραλία. Το 1856, τα τότε δρώντα συνδικάτα, οι ενώσεις χειροτεχνών και κτιστών, ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την εργάσιμη ημέρα 8 ωρών, αρχίζοντας σχετικές κινητοποιήσεις με τη δημιουργία σχετικών επιτροπών στη Μελβούρνη και το Σίδνεϊ. Όχι μόνο επεδίωκαν τη μείωση του φυσικού και άλλου φόρτου της καθημερινής εργασίας, αλλά και τη βελτίωση των συνθηκών εκπολιτισμού των εργαζόμενων, για την οικοδόμηση μια πιο ανοικτής κοινωνίας.

Αρκετοί ειδικευμένοι εργαζόμενοι που έγιναν μέλη των συνδικαλιστικών ενώσεων θεωρούσαν ότι δεν απολάμβαναν σημαντικό μέρος του κοινωνικού πλούτου και άρχισαν αγώνα για μια δικαιότερη διανομή, χωρίς να επιδιώξουν σύγκρουση με τους εργοδότες τους. Μάλλον, θέλησαν να συνεργαστούν μ’ αυτούς για την επίτευξη των αμοιβαίων τους ωφελημάτων. Οι δε λιγότερο ειδικευμένοι και ανειδίκευτοι εργαζόμενοι είχαν διαφορετικές ιδέες. Οι εργάσιμες ώρες τους ήταν περισσότερες και οι μισθοί τους χαμηλότεροι και καθώς μετακινούνταν από εργασία σε εργασία και από μέρος σε μέρος, δεν σκέφτονταν καν τα οφέλη των εργοδοτών και επιζητούσαν σύγκρουση μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Η πρώτη σημαντική οργάνωση ανειδίκευτων εργαζομένων εμφανίστηκε στα ανθρακωρυχεία του ποταμού Hunter τη δεκαετία του 1850.

Το 1872 στα ορυχεία του Bendigo συγκροτήθηκε η πρώτη συνδικαλιστική οργάνωση των ανθρακωρύχων με πρώτο αίτημά της την εργάσιμη ημέρα 8 ωρών. Διακηρύχθηκε, επίσης, η πρόθεση αντίστασης στις περικοπές μισθών και την απασχόληση Κινέζων ανθρακωρύχων. Το 1874 είχαν δημιουργηθεί 12 παρόμοιες τέτοιες ενώσεις, οι οποίες ομοσπονδιοποιήθηκαν συγκροτώντας το Amalgamated Miners Union (Ενοποιημένο Συνδικάτο Ανθρακωρύχων), μία επίσης αλληλοβοηθητική οργάνωση που παρείχε ασφάλιση και άλλα οφέλη στα μέλη και τις οικογένειές τους. Τον ίδιο χρόνο, παρόμοιες ενώσεις ναυτικών δημιουργήθηκαν στη Μελβούρνη και το Σίδνεϊ, που το 1876 συγκρότησαν τη Federated Seamen’s Union of Australia (Ομοσπονδιοποιημένο Συνδικάτο Ναυτεργατών Αυστραλίας). Το 1878, η οργάνωση αυτή, ανάμεσα σε άλλες, καθοδήγησε μια επιτυχημένη εκστρατεία ενάντια στην εργασία των Κινέζων στην Αυστραλία (εκείνη την περίοδο ο ρατσισμός – ειδικά απέναντι σε Ασιάτες μετανάστες εργαζόμενους – ήταν βασικό στοιχείο του συνδικαλιστικού κινήματος).

Το 1885 οργανώθηκαν οι εργαζόμενοι στα λιμάνια της Μελβούρνης. Στο Creswick της Βικτώριας συγκροτήθηκε το Shearers Union (Συνδικάτο Κουρέων Προβάτων) που γρήγορα επεκτάθηκε στην Ν.Ν.Ουαλία και τη Νότια Αυστραλία. Το 1894, το Shearers Union και άλλα συνδικάτα συγκρότησαν το Australian Workers’ Union (Αυστραλιανή Ένωση Εργατών), μια πρόωρη γενική εργατική ομοσπονδία. Ο «νέος συνδικαλισμός» (όρος δανεισμένος από το συνδικαλιστικό κίνημα της Βρετανίας) όπως ονομάστηκε το είδος αυτό οργάνωσης των ανειδίκευτων ή ημιειδικευμένων εργαζομένων, έφερε νέο κλίμα στην Αυστραλία.

Από το 1850-1851, η ταχεία αύξηση του πληθυσμού είχε ως συνέπεια την εντυπωσιακή επέκταση της αποικιακής αγοράς καταναλωτικών αγαθών. Η βιομηχανία αναπτύχθηκε αρκετά, ειδικά στην Βικτώρια, όπου οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια άρχισαν να συγκροτούν καθαρά συνδικαλιστικές οργανώσεις. Με την πάροδο των χρόνων, η αυξανόμενη μηχανοποίηση της παραγωγής στις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες καθώς και μια τάση για έναν πιο «στενό» συνδικαλισμό, δημιούργησε δύο μορφές συνδικαλιστικής οργάνωσης: από τη μια, συνδικάτα που κάλυπταν ένα και μόνο βιομηχανικό κλάδο και, από την άλλη, ομοσπονδιοποιημένα συνδικάτα διαφορετικών βιομηχανικών κλάδων. Για παράδειγμα, οι μηχανικοί, οι κουρείς προβάτων και οι ανθρακωρύχοι ήσαν ενωμένοι σε δια-αποικιακές ενώσεις (αποικιακές γιατί τότε η Αυστραλία δεν ήταν ομοσπονδιακή χώρα, αποτελείτο μόνο από τις διάφορες αποικίες). Το 1890 υπήρχαν στη Μελβούρνη 55 τέτοιες ενώσεις και σύνδεσμοι που ήταν συνδεδεμένοι στο Melbourne Trades Hall Council (Συμβούλιο Εργατικών Συνδικάτων Μελβούρνης).

Οι κουρείς προβάτων, οι ναυτικοί και οι ανθρακωρύχοι άρχισαν μαχητικές απεργίες που κράτησαν όλη αυτήν την περίοδο μέχρι το 1891, χρόνο ίδρυσης του Labour Party από τα συνδικάτα. Φυσικά, οι απεργίες αυτές ηττήθηκαν και ένα από τα αποτελέσματα της ήττας αυτής ήταν η διάδοση μερικών ουτοπιστικών σοσιαλιστικών ιδεών όπως αυτών του William Lane (ο οποίος εισήγαγε και καθοδήγησε ένα πείραμα συγκρότησης μιας ουτοπικής κοινωνίας στην Παραγουάη με το όνομα «Νέα Αυστραλία», το οποίο, τελικά, απέτυχε). Μετέπειτα, στη δεκαετία του 1890, έγιναν και άλλες απεργίες, κυρίως από κουρείς προβάτων και ανθρακωρύχους, ειδικά στο Broken Hill, ενάντια στις περικοπές μισθών και τη διαιτησία.

Με την ίδρυση του Labour Party (Εργατικού Κόμματος), επιτεύχθηκε άμεση σύνδεση των συνδικάτων με την πολιτική και μέσω των συνεταιρισμών τα συνδικάτα απέκτησαν την πλειοψηφία στο κόμμα. Αλλά στο διάστημα 1910-1920, καθώς οι ελπίδες ότι το Labour Party θα ήταν κόμμα της εργατικής τάξης εξανεμίζονταν σταδιακά, άρχισε να επικρατεί μια ολοένα αυξανόμενη δυσαρέσκεια που οδήγησε στις θεωρίες περί αντι-πολιτικής δράσης γνωστές ως βιομηχανικός συνδικαλισμός. Αρκετοί αγωνιστές-μέλη των συνδικάτων υποστήριξαν ότι αυτά πρέπει να εγκαταλείψουν τη διαιτησία και την πολιτική δράση επειδή καταστρέφουν την αποτελεσματικότητα της εργατικής τάξης και πρέπει να στηριχθούν στη βιομηχανική τους δύναμη, τη βασισμένη στην αρχή «an injury to one is an injury to all» («μια αδικία σε βάρος του ενός είναι αδικία σε βάρος όλων»). Αυτή η θεωρία βιομηχανικού συνδικαλισμού διαδόθηκε πρωτίστως από τις ριζοσπαστικές οργανώσεις, κυρίως από την Industrial Workers of the World (IWW - Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου), η οποία ιδρύθηκε για πρώτη φορά στις Η.Π.Α., αλλά διέθετε σημαντικά τμήματα στην Αυστραλία και έτυχε μεγάλης υποστήριξης ειδικά από τους ηγέτες διαφόρων μαζικών συνδικάτων, αν και στην πραγματικότητα μερικοί απ’ αυτούς δεν απαρνήθηκαν την πεποίθησή τους για την ανάγκη πολιτικής δράσης. Αν και ο αντι-πολιτικός συνδικαλισμός απορρίφθηκε από την πολιτική πτέρυγα του εργατικού κινήματος και, επίσης, ο βιομηχανικός συνδικαλισμός απορρίφθηκε από τα περισσότερα συνδικάτα χειροτεχνών, η ιδέα αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στο αντιπολεμικό κίνημα κατά τη διάρκεια και μετά από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η IWW στην Αυστραλία ήταν η μόνη συνδικαλιστική οργάνωση που αντιστάθηκε σθεναρά στην επιστράτευση και το πλήρωσε αυτό με φυλακίσεις και απελάσεις αρκετών μελών της.

Από εκεί και πέρα, τα συνδικάτα διαμορφώθηκαν όπως τα γνώρισαν οι περισσότεροι μετανάστες, για να καταλήξουν στις συγχωνεύσεις των δεκαετιών 1980 και 1990.

This page has not been translated into Français yet.

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]