Ο ρόλος εθνικισμού-πατριωτισμού

Ελλάδα / Τουρκία / Κύπρος | Μετανάστευση / Ρατσισμός | Γνώμη / Ανάλυση Friday October 12, 2018 19:15 by Αναρχική Συλλογικότητα mⒶnifesto

Αν θέλουμε να χτυπήσουμε το δέντρο του αναπτυσσόμενου σύγχρονου φασισμού στις ρίζες του και όχι να μονομαχούμε αέναα με τα κλαδιά του, τότε οφείλουμε να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας στην αποδόμηση του εθνικισμού-πατριωτισμού. Με συντονισμένες προπαγανδιστικές κινήσεις, δράσεις και συλλογικές πρωτοβουλίες. Συγκροτώντας έναν αντιεθνικιστικό - αντιπατριωτικό πολιτικό πόλο, με ταξικά, αντιρατσιστικά και αντιπατριαρχικά προτάγματα. Διαμορφώνοντας δηλαδή έναν ελευθεριακό πολιτικό πόλο, που συγχρονίζοντας τις δράσεις και παρεμβάσεις του, θα καταφέρει να συμβάλλει προωθητικά και έγκαιρα, στο χτίσιμο κοινωνικών αναχωμάτων απέναντι στον επελαύνοντα σύγχρονο φασισμό.

Για τη γέννηση, τη λειτουργία και τον ρόλο του εθνικισμού-πατριωτισμού

Ο εθνικισμός-πατριωτισμός είναι η πολιτική ιδεολογία του κράτους, η σύγχρονη πολιτική του θρησκεία και οδηγεί στην συγκρότηση κοινής «εθνικής» συνείδησης (με κοινά χαρακτηριστικά γλώσσας, θρησκεύματος, ιστορίας) στον κυριαρχούμενο πληθυσμό. Η έννοια του «έθνους» κατασκευάστηκε όταν ο αστισμός άρχισε να διεκδικεί την κυριαρχία του επιδιώκοντας την ενοποίηση με κοινά χαρακτηριστικά των εντός συνόρων ανθρώπινων κοινοτήτων. Όταν επιδίωξε δηλαδή την ομογενοποίηση του εντός συνόρων εργατικού δυναμικού παραγωγής και κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών, προσδίδοντάς του κοινή συμπεριφορά και συνείδηση.

Στο σύνολό της η «εθνική» αφήγηση αναφέρεται σε μια τυποποιημένη γλώσσα, μια κυρίαρχη θρησκεία, μια ενιαία αφήγηση της ιστορίας, ένα λαό. Ο εθνικισμός – πατριωτισμός είναι αναπόσπαστο δομικό στοιχείο της πολιτικής μετάβασης της κυριαρχίας στη μορφή των σύγχρονων αστικών κρατών. Είναι το βασικό ιδεολογικό εργαλείο αναπαραγωγής του κρατικού μηχανισμού για την επιδιωκόμενη διαταξική-«εθνική» ενότητα του κοινωνικού σώματος εντός συνόρων. Η υποταγή και ο φόβος, η ιεραρχία και η πίστη στην φαντασιακή κοινότητα του «έθνους», καλλιεργούνται από νωρίς, αρχικά μέσα στην οικογένεια και στη συνέχεια με μεθοδικότητα από κρατικούς υπαλλήλους στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στο στρατό. Ιδιαίτερο και βαρύνοντα ρόλο στην ενστάλαξη του εθνικιστικού-πατριωτικού δηλητηρίου στις συνειδήσεις των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων, έπαιζε και παίζει, τόσο ο εκκλησιαστικός μηχανισμός της θρησκείας που προπαγανδίζει τα πατριαρχικά του δόγματα, όσο και τα ελεγχόμενα από το κεφάλαιο Μ.Μ.Ε. Ο καλλιεργούμενος εθνικισμός ωθεί τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα μακριά από την ταξική αλληλεγγύη, διαμορφώνοντας συνθήκες πολυδιάσπασης και εχθρότητας στο εσωτερικό τους, με ψευδείς «εθνικούς», γλωσσικούς, θρησκευτικούς και «φυλετικούς» διαχωρισμούς.

Στην κατασκευή του «έθνους» ενσωματώθηκε κάθε μορφής καταπίεση και εκμετάλλευση που ήδη υπήρχε προκαπιταλιστικά. Στην «εθνική» συνείδηση νομιμοποιήθηκε ο ρατσισμός, η πατριαρχία, η ταξική εκμετάλλευση. Όμως η «εθνική» συνοχή για να διατηρείται και να απλώνεται, χρειάζεται πάντα έναν κατασκευασμένο εχθρό (εξωτερικό και εσωτερικό), απέναντι στον οποίο οι υπήκοοι του κράτους καλούνται να προτάξουν εθνοπατριωτισμό. Οτιδήποτε αντιστέκεται και απειλεί την αναπαραγωγή των εξουσιαστικών μηχανισμών της σύγχρονης κυριαρχίας αποτελεί τον εχθρό (εντός ή εκτός συνόρων) που διαταράσσει την «εθνική» ενότητα.

Διαμορφώνοντας μαζικά μια όσο το δυνατόν πιο ενιαία «εθνική» συνείδηση, ο κοινωνικός έλεγχος γίνεται πιο εύκολος από το κράτος. Ο εθνικισμός-πατριωτισμός ως εργαλείο κοινωνικού ελέγχου, βοηθάει κράτος και κεφάλαιο να εφαρμόζουν ανενόχλητα τα σχέδια τους προκειμένου να συνεχίζεται ανεμπόδιστα η λειτουργία της καπιταλιστικής μηχανής. Το κράτος όταν θέλει να εφαρμόσει στρατηγικές που θα έχουν κοινωνικές επιπτώσεις, για να μην προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις ή για να μειώσει τις κοινωνικές και ταξικές αντιστάσεις που εκτιμά ότι θα προκύψουν, ανασύρει «εθνικά» επεισόδια, διογκώνει ή κατασκευάζει θέματα που υποδεικνύουν στο κοινωνικό σώμα τόσο τον εξωτερικό όσο και τον εσωτερικό εχθρό. Το κράτος δείχνει με το δάχτυλο των δικαστικών και αστυνομικών του μηχανισμών καταστολής, των ΜΜΕ και του εκκλησιαστικού μηχανισμού, προς ποια κατεύθυνση
επιβάλλεται να στρέψει την προσοχή του ο κόσμος. Γίνεται λαϊκίστικη έκκληση στον εθνικισμό-πατριωτισμό ώστε να αποδείξουν πόσο καλοί υπήκοοι είναι και να νιώσουν έτσι πως συμβάλλουν σε κάτι μεγαλύτερο από τις προσωπικές τους ζωές, πως υπερασπίζονται το «εθνικό» συμφέρον, μια «αξία» η οποία βασίζεται σε μια εξ ολοκλήρου φαντασιακή θέσμιση, να λατρέψουν δηλαδή την πολιτική ιδεολογία του ίδιου του κράτους, να λατρέψουν την ψευδή ιδεολογία του «έθνους».

Η «ανωτερότητα» του «έθνους» λειτουργεί στο συλλογικό ασυνείδητο ως παρηγοριά στην φτωχοποίηση. Οι εθνοπατριώτες/ισσες των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, πιστεύουν πως υπερασπίζοντας το «έθνος» τους, θα βελτιωθεί το βιοτικό τους επίπεδο, διότι για ότι τους συμβαίνει φταίνε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πάντα οι «ξένοι» που επιθυμούν το κακό του «έθνους». Σε ίδια επίπεδα κινείται και η ρατσιστική συνωμοσιολογία περί κακών μουσουλμάνων που έρχονται να πάρουν τις δουλειές των ντόπιων χριστιανών. Μέσα από όλη αυτή την προπαγάνδα, κράτος και κεφάλαιο συνεχίζουν να εφαρμόζουν την ίδια στρατηγική πάνω στις πλάτες των καταπιεσμένων, με ολοένα και εντεινόμενη ταξική εκμετάλλευση, ρατσισμό, πατριαρχία, εθνικισμό – πατριωτισμό, αναπτύσσοντας δηλαδή τις θεμελιώδεις ρίζες του σύγχρονου φασισμού.

Κοινωνική, οικονομική και πολιτική συγκυρία στον ελλαδικό χώρο

Στη σημερινή συγκυρία, η αναζωπύρωση του εθνοπατριωτισμού στην ελλαδική επικράτεια αντανακλά την μεθοδευμένη προσπάθεια από πλευράς κράτους και κεφαλαίου, για την χωρίς (ή με ελάχιστους) κοινωνικούς τριγμούς συνέχιση της συντελούμενης καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης στον ελλαδικό χώρο, που στόχο έχει την εντατικοποίηση της ταξικής εκμετάλλευσης-καταπίεσης των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Σε ένα όλο και πιο ανταγωνιστικό παγκόσμιο καπιταλιστικό περιβάλλον, με συνεχείς εμπορικές-οικονομικές τριβές, με περιφερειακούς πολέμους ελέγχου ενεργειακών πρώτων υλών και εμπορικών δρόμων, δηλαδή με ολοένα και αυξανόμενους οικονομικούς και σε αρκετές περιπτώσεις πολεμικούς ανταγωνισμούς μεταξύ κρατών και υπερκρατικών μηχανισμών, ο εθνικισμός-πατριωτισμός ξαναγίνεται πολύτιμο εργαλείο στην φαρέτρα της κυριαρχίας προκειμένου να μειώσει έως εξαλείψει τις ταξικές και κοινωνικές αντιστάσεις. Μέσα στην σύγχρονη συνθήκη της 2ης δεκαετίας του 21ου αιώνα, όπου παγκόσμια πλέον, τα επιμέρους κράτη είναι απολύτως αλληλοεξαρτώμενα, ενταγμένα στην συντριπτική τους πλειοψηφία σε διακρατικές ενώσεις, ενώσεις οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές (ΕΕ, ΝΑFTA, ΝΑΤΟ, Σινο-ρωσική συμμαχία κλπ), έχουμε μια νέα συγκροτημένη επίθεση του σύγχρονου ολοκληρωτισμού πάνω στις ζωές των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Οι προπολεμικοί διακρατικοί ανταγωνισμοί, που γέννησαν τον φασισμό και οδήγησαν στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, δεν μπορούν να αναπαρασταθούν στο σήμερα με εικονολατρικές μεθόδους. Η πολύπλοκη σύγχρονη πραγματικότητα του πολυπολικού παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, με την τεράστια χρηματοπιστωτική του φούσκα να απειλεί συνεχώς την ομαλή αναπαραγωγή του, με τους υπερκρατικούς μηχανισμούς στρατιωτικής επικυριαρχίας του στον πλανήτη να ανταγωνίζονται αλλά και να συνεργάζονται ταυτόχρονα (βλ. Συρία, Ουκρανία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Λιβύη, Υεμένη, Τσετσενία, Κορέα), δεν μπορεί να συγκριθεί ως προς τα δομικά της χαρακτηριστικά με την περίοδο του μεσοπολέμου.

Ο σύγχρονος φασισμός προελαύνει μέσα από το κοινοβουλευτικό πρωτόκολλο, μέσα από την αστική δημοκρατία, ως μια διαρκής συρρίκνωση των ορίων ελευθερίας. Τα νεοναζιστικά και ακροδεξιά κόμματα, παίζουν απλά τον ρόλο του «λαγού» του σύγχρονου ολοκληρωτισμού, δοκιμάζοντας τις αντοχές και τις ανοχές του κοινωνικού σώματος απέναντι στην αυξανόμενη ταξική υποτίμηση και δεν αποτελούν το κύριο σώμα πολιτικής έκφρασης του σύγχρονου φασισμού. Η επιτυχημένη για το κεφάλαιο διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στον ελλαδικό χώρο, με την πανθομολογούμενη άμβλυνση των κοινωνικών αντιστάσεων που πέτυχε, με την χωρίς σημαντικούς τριγμούς εντεινόμενη ταξική εκμετάλλευση που κατόρθωσε, με την επιστροφή δηλαδή του κοινωνικού σώματος σε μια νέου τύπου κανονικότητα, επιβεβαιώνει αυτή την οπτική.

Η «εθνική»-πατριωτική αφήγηση είναι επί της ουσίας στον πυρήνα της ίδια, με αυτήν της αντιμνημονιακής αριστεράς των πλατειών και των «αγανακτισμένων», που αναπαρήγαγε τα ιδεολογήματα περί κακών τροϊκανών-«ξένων» που ζηλεύουν και φθονούν την χώρα και επιθυμούν την οικονομική καταστροφή του «έθνους». Δεν είναι καθόλου τυχαίο εξάλλου, ότι σημαντικό κομμάτι των «αγανακτισμένων» αποτέλεσε και την ζύμη μέσα στην οποία απλώθηκαν και ανέπτυξαν την επιρροή τους, τόσο το αριστεροεθνικιστικό Ε.ΠΑ.Μ., σημερινός πολιτικός εταίρος και σύμμαχος της αριστεροπατριωτικής ΛΑ.Ε., όσο και το εθνικιστικό κόμμα ΑΝ.ΕΛ. σημερινός κυβερνητικός συνεταίρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ο εθνικισμός-πατριωτισμός της αριστεράς, λειτουργεί ως επιπλέον άλλοθι για την κυριαρχία, για την κοινωνική και πολιτική νομιμοποίηση του κράτους. Ουσιαστικά λειτουργεί (με πλάγιες μεθόδους) προωθητικά στην επέλαση του σύγχρονου φασισμού πάνω στις ζωές των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η αποδοχή των συνόρων και τα πολεμολαγνικά σενάρια για την υπεράσπιση τους. Η χωρίς τεκμηριωμένη ανάλυση, προβολή-προπαγάνδιση υπεραπλουστευμένων ολογραμματικών απεικονίσεων του φασισμού του μεσοπολέμου στο παρόν, όχι μόνο δεν βοηθάει στην ανάπτυξη ελευθεριακής πολιτικής συνείδησης, αλλά θολώνει τα αξιολογητικά κριτήρια ανάγνωσης της σύγχρονης πραγματικότητας. Στο μόνο που βοηθάει αυτή η μεθοδευμένη προσπάθεια, είναι στην έμπρακτη προπαγάνδιση «λαϊκών» αντιφασιστικών μετώπων, χτισμένων πάνω σε νεολενινιστικές και εθνοπατριωτικές αφηγήσεις, που συμπυκνώνονται επικοινωνιακά στο τρίπτυχο «ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΜΕΛΙΓΑΛΑΣ».

Ο αντιφασισμός που προτάσσει η αριστερά λειτουργεί ως πατερίτσα του αστικοδημοκρατικού κοινοβουλευτισμού. Η αβάντα της αριστεράς στον εθνικισμό-πατριωτισμό ξεκινάει με την αποδοχή της φαντασιακού αστικού ιδεολογήματος του «έθνους», συνεχίζοντας σε μια αντιδιαλεκτική της αντιπαράθεση με την φασιστική ιδεολογία, προσπαθώντας να αναδείξει τον «διεθνισμό», δηλαδή τις σχέσεις μεταξύ «εθνών»-κρατών, ως δήθεν μέθοδο αντιμετώπισης του αναπτυσσόμενου στις μέρες μας εθνικισμού. Επί της ουσίας δηλαδή, υιοθετεί την κρατική αφήγηση περί «καλού» εθνοπατριωτισμού. Οι γλωσσικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές κοινότητες βαφτίζονται «έθνη», μια αφήγηση παρόμοιας δομής με αυτήν της αστικής κυριαρχίας. Μια αφήγηση με δεκάδες πλαστογραφίες ιστορικής «συνέχειας» και διαχρονικών «δεσμών αίματος» ολόκληρων κοινωνιών σε έναν συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο, πχ από τις αρχαίες Αθήνα και Σπάρτη έως το Βυζάντιο και μέχρι το νεοελληνικό κράτος.

Ταυτόχρονα, κόμματα της αριστεράς (ΛΑΕ, ΠΛΕΥΣΗ κλπ), που συμμετείχαν (ως κομμάτια του ΣΥΡΙΖΑ) στην συνέχιση και ανάπτυξη της θεσμικής ρατσιστικής πολιτικής των στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών/στριών και στις μαζικές απελάσεις τους, εξακολουθούν να τηρούν την ίδια απαρέγκλιτη εθνικιστική και ρατσιστική γραμμή, προπαγανδίζοντας στο κοινωνικό σώμα θεωρίες ενδοταξικών διαχωρισμών. Τα ρατσιστικά πογκρόμ από τον εθνοπατριωτικό όχλο κατά την διάρκεια των «μακεδονικών» συλλαλητηρίων, συνεχίζουν και περνάνε στα «ψιλά», όμως για την δίκη της Χ.Α. η αριστερά προωθεί το αντιφασιστικό δημοκρατικό μέτωπο, ξεπλένοντας και νομιμοποιώντας τον σύγχρονο φασισμό και τις ρίζες του. Η αριστερά που προωθεί τον εθνοπατριωτισμό δεν επιδιώκει την ταξική και κοινωνική απελευθέρωση αλλά την κατάκτηση της κρατικής (ή έστω της κυβερνητικής) εξουσίας, την διατήρηση του κρατικού μηχανισμού και κατά συνέπεια τον από τα πάνω έλεγχο της εντός συνόρων κοινωνίας.

Στη σημερινή συγκυρία ο θεσμικός ρατσισμός απέναντι σε μετανάστες/στριες βασιλεύει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της «για πρώτη φορά αριστεράς», στις συνεχείς μαζικές απελάσεις, στα κέντρα μεταγωγών και στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων της δημοκρατίας. Βασιλεύει στα χωράφια, στις δεκάδες Μανωλάδες της επαρχίας και στις βιοτεχνίες των αστικών κέντρων. Βασιλεύει στην ουσιαστική σιωπή για τους βανδαλισμούς εβραϊκών μνημείων και συναγωγών από αντισημίτες εθνοπατριώτες. Βασιλεύει στην γενικευμένη συναίνεση σε ότι αφορά την περιβόητη ελληνοσερβική «φιλία», δηλαδή στην ουσιαστική πολιτική και κοινωνική νομιμοποίηση της μαζικής σφαγής χιλιάδων μουσουλμάνων της Σρεμπρένιτσα κατά την διάρκεια του πολέμου στην Βοσνία. Αυτή η πολιτική στάση, δεν αναπαράγει τίποτε άλλο παρά τον εθνικισμό – πατριωτισμό.

Παράλληλα η ταξική εκμετάλλευση-καταπίεση βαθαίνει πνίγοντας τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, οδηγώντας σταθερά στη φτώχεια και στην εξαθλίωση τους ανθρώπους της τάξης μας. Το αποδεικνύουν η συνεχής πτωτική πορεία στα μεροκάματα που δίνουν τα αφεντικά (μεγάλα και μικρά), τα όλο και συχνότερα εργατικά «ατυχήματα»– δολοφονίες στους χώρους δουλειάς, η πρακτική κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία, η αύξηση του ποσοστού της κακοπληρωμένης part-time εργασίας, η μείωση των δαπανών κοινωνικής πρόνοιας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, η σταδιακή αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, η ουσιαστική μείωση του αφορολόγητου εισοδήματος, η σταδιακή επανεμφάνιση επιδημικών ασθενειών που είχαν μεταπολεμικά εξαφανιστεί.

Η πατριαρχία, αυτή η «αόρατη» εξουσιαστική κοινωνική δόμηση εξακολουθεί να μας σκεπάζει σαν καταχνιά, με την κυριαρχική επιβολή μιας συνένοχης σιωπής για τα αμέτρητα θύματά της. Ενώ η αριστερά ως κυβέρνηση σερβίρει δικαιωματισμό και προοδευτικότητα σε επιμέρους «κοινωνικά δικαιώματα» (νομιμοποίηση του συμφώνου συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών, αλλαγή ονόματος στην ταυτότητα για τρανς άτομα κλπ), η πατριαρχική βία στο σύνολό της (όπως έχει φανεί και σε πρόσφατες δίκες) εξακολουθεί να αναπαράγεται και να αναπτύσσεται στο κοινωνικό σώμα, ανενόχλητη και νομιμοποιημένη μέσα από τον δικαστικό μηχανισμό του κράτους.

Ελευθεριακή πολιτική στρατηγική ενάντια στους ψευδείς «εθνικούς» διαχωρισμούς

Την ώρα που από την πλευρά κράτους και κεφαλαίου, γίνεται συστηματική προσπάθεια να διαμορφωθεί μια διαταξική «εθνική» ενότητα, δομημένη πάνω στο ιδεολόγημα του εθνικισμού-πατριωτισμού, την ώρα που οριοθετούνται με πολεμικούς όρους τόσο ο εξωτερικός όσο και ο εσωτερικός εχθρός, είναι τουλάχιστον πολιτική υπεκφυγή να μην βλέπουμε την στρατηγική στόχευση αυτού του κεντρικού σχεδιασμού. Αν δεν αποτελεί συνειδητή πολιτική επιλογή η αναπαραγωγή μιας οριοθετημένης αντιφασιστικής προπαγάνδας και δράσης, ο περιορισμός δηλαδή του «προβλήματος» αποκλειστικά σε νεοναζιστικά, φασιστικά και ακροδεξιά κόμματα και οργανώσεις, τότε σίγουρα αποτελεί την ιδανική ασυνείδητη πολιτική στάση για να συναφθεί «εκεχειρία» με τον εθνικισμό – πατριωτισμό που απλώνεται σαν την πανούκλα μέσα στο κοινωνικό σώμα, από κομματικούς, κρατικούς και παρακρατικούς μηχανισμούς.

Αν θέλουμε να χτυπήσουμε το δέντρο του αναπτυσσόμενου σύγχρονου φασισμού στις ρίζες του και όχι να μονομαχούμε αέναα με τα κλαδιά του, τότε οφείλουμε να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας στην αποδόμηση του εθνικισμού-πατριωτισμού. Με συντονισμένες προπαγανδιστικές κινήσεις, δράσεις και συλλογικές πρωτοβουλίες. Συγκροτώντας έναν αντιεθνικιστικό - αντιπατριωτικό πολιτικό πόλο, με ταξικά, αντιρατσιστικά και αντιπατριαρχικά προτάγματα. Διαμορφώνοντας δηλαδή έναν ελευθεριακό πολιτικό πόλο, που συγχρονίζοντας τις δράσεις και παρεμβάσεις του, θα καταφέρει να συμβάλλει προωθητικά και έγκαιρα, στο χτίσιμο κοινωνικών αναχωμάτων απέναντι στον επελαύνοντα σύγχρονο φασισμό. Γιατί πριν την διαμόρφωση οποιασδήποτε ελευθεριακής επαναστατικής προοπτικής, είναι πολιτικό μας καθήκον να ανασχέσουμε την επίθεση κράτους και κεφαλαίου πάνω στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, πάνω στις ζωές μας, αποδομώντας σε κάθε ευκαιρία που μας δίνεται, κάθε διαταξικό ιδεολόγημα που χρησιμοποιεί η κυριαρχία για να αδρανοποιήσει και εκμηδενίσει τις ταξικές και κοινωνικές αντιστάσεις. Ο εθνικισμός-πατριωτισμός, όπως επανειλημμένα έχει αποδειχτεί ιστορικά, δεν αντιμετωπίζεται με πολιτικούς ετεροκαθορισμούς, με την επίκληση δηλαδή κάποιου αόριστου διεθνισμού λενινιστικής κοπής, αλλά με ταξική αλληλεγγύη χωρίς σύνορα. Η γλώσσα της κυριαρχίας δεν είναι η δική μας γλώσσα. Η ταξική συνείδηση πεθαίνει, εκεί που η «εθνική» συνείδηση καλλιεργείται και αναπτύσσεται.

Γι’ αυτούς τους λόγους θα συνεχίσουμε αταλάντευτα να επιμένουμε σε μια ανταγωνιστική-εχθρική στάση απέναντι σε κάθε ευθεία ή πλάγια προπαγάνδιση της ψευδούς εθνικιστικής-πατριωτικής ιδεολογίας, ανεξάρτητα από τον πολιτικό φορέα ή την μετωπική συγκρότηση από την οποία αυτή εκπορεύεται, είτε από δεξιά είτε από αριστερά, επιδιώκοντας να καλλιεργήσουμε διαλεκτικά στη συνείδηση των ανθρώπων της τάξης μας, στο σύνολο δηλαδή των εκμεταλλευόμενων και καταπιεσμένων, τις βασικές ελευθεριακές αξίες που ιστορικά επιβεβαιωμένες επί εκατοντάδες χρόνια αγώνων σ’ αυτόν τον πλανήτη, επικαθορίζουν τα θεμελιώδη πολιτικά προτάγματα του αναρχικού αγώνα για την ατομική, ταξική και κοινωνική απελευθέρωση από τα δεσμά της κυριαρχίας και της πατριαρχίας.

Γι’ αυτούς τους λόγους θα συνεχίζουμε να τονίζουμε σε κάθε τόνο και με κάθε ευκαιρία ότι: Κανένα «έθνος» δεν μας ενώνει, κανένα σύνορο δεν μας χωρίζει, κανένα κράτος δεν είναι δικό μας.

Αναρχική Συλλογικότητα mⒶnifesto