Ο τριήμερος πόλεμος του Σάο Πάολο

Βραζιλία / Γουιάνα / Σουρινάμ / Γαλ. Γουιάνα | Καταστολή / Φυλακές | Νέα Saturday May 27, 2006 13:19 by Κ. Η. (Dmitri ed.) - Anarkismo

Μια ανταπόκριση από τη Βραζιλία

Μέρος ανταπόκρισης που δημοσιεύτηκε στο αθηναϊκό indymedia και απεικονίζει ανάγλυφα τη σημερινή κοινωνική αναταραχή στη Βραζιλία.

Ογδόντα νεκροί σε τρεις μέρες δεν είναι λίγοι. Είναι ο μέχρι της 16 Μάη απολογισμός του εμφύλιου πολέμου στο Σάο Πάολο, τη μεγαλύτερη πόλη της Βραζιλίας με 18 εκατομμύρια κατοίκους.

Στα τέλη Απρίλη με αρχές Μάη ξεσπούσαν συνεχώς εξεγέρσεις στις φυλακές της Πολιτείας (που είναι περισσότερες από 100). Στα κολαστήρια αυτά συνωστίζονται, μεταξύ άλλων και 35.000 (σύμφωνα με τις εφημερίδες) άνθρωποι που δεν έχουν περάσει από δίκη. Βρίσκονται στη φυλακή, επειδή η αστυνομία απλώς τους συνέλαβε. Κι όλα αυτά τη στιγμή που πρώην αρχισυντάκτης ενός μεγάλου συγκροτήματος Τύπου που το 2002 διέπραξε μια εν ψυχρώ δολοφονία παραμένει ελεύθερος, περιμένοντας στο σπίτι τη δίκη του.

Με αφορμή μία μαζική μεταγωγή κρατουμένων, ξέσπασαν εξεγέρσεις σε 50 φυλακές, ενώ, σχεδόν ταυτόχρονα, 8 δεσμοφύλακες εκτελέστηκαν σε διάφορα μέρη. Επίσης, εκτελέστηκαν συγκεκριμένοι αστυνομικοί της στρατιωτικής αστυνομίας. Έγιναν, ακόμα, 55 επιθέσεις με πυροβόλα όπλα σε αστυνομικά τμήματα, περιπολικά και διάφορες αστυνομικές εγκαταστάσεις, κυρίως της στρατιωτικής αστυνομίας. Απολογισμός 22 νεκροί, όργανα της δημόσιας τάξης.

Η στρατιωτική αστυνομία είναι ένα εντελώς ασύδοτο σώμα, δημιούργημα της δικτατορίας, Παράγει βασανιστές, ληστές, εκβιαστές και τα διαβόητα «Τάγματα Θανάτου» που «καθαρίζουν» συνοικίες κατά παραγγελία, δολοφονώντας άστεγους, φτωχούς, παιδιά του δρόμου. Είναι η αντίπαλη «συμμορία». Το αστυνομία του Σάο Πάολο κάνει περισσότερες δολοφονίες απ’ όσες όλες μαζί οι αστυνομίες της Ευρώπης μαζί, με σχεδόν πλήρη ατιμωρησία».

Όταν τα ξημερώματα στη φτωχογειτονιά σου σπάσουν την πόρτα με τις κλοτσιές, σίγουρα δεν είναι ο γαλατάς. Αυτή είναι η «σύγχρονη δημοκρατία» της Βραζιλίας, όπου τον περασμένο Μάρτιο δύο τάγματα στρατού, με άρματα μάχης είχαν εγκατασταθεί έξω από τις πόρτες των σπιτιών του κόσμου, σε 10 φτωχογειτονιές του Ρίο και κανένας συνταγματολόγος δεν διαμαρτυρήθηκε. Τους τελευταίους μήνες, με επιλογή της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης της Πολιτείας του Σάο Πάολο, η στρατιωτική αστυνομία βρίσκεται σε διαρκή πόλεμο με τους μικροπωλητές του κέντρου, με τους άστεγους και όλους όσοι θεωρούνται «εν δυνάμει» εγκληματίες, λόγω χρώματος του δέρματος ή λόγω φτώχειας. Τα θύματα του πολέμου αυτού (τύπου μηδενικής ανοχής) προέρχονται μόνο από τη μία πλευρά. Φυσικά, όχι από τους πάνοπλους αρχάγγελους της τάξης, που είναι όλοι εξοπλισμένοι με αλεξίσφαιρα γιλέκα και πανάκριβη πολεμική εξάρτηση. Αν παρακούσεις σ’ εντολή τους, έχεις πολλές πιθανότητες να φας μία ή περισσότερες σφαίρες. Έτσι την έπαθε τις προάλλες ο δήμαρχος μιας κοντινής πόλης. Ο οδηγός του δεν σταμάτησε στον έλεγχο και τον γάζωσαν. Ποτέ δεν ακούστηκε να καταδικάστηκε αστυνομικός για δολοφονία πολίτη. Άλλωστε, λογοδοτούν σε «ειδικά» δικαστήρια. Τέλος, πριν από δύο μήνες, δικαστήριο του Σάο Πάολο αθώωσε το συνταγματάρχη Ουριμπατάν που είναι υπεύθυνος για τη σφαγή 111 ατόμων στη φυλακή Καραντιρού, το 1992, που έγινε διεθνώς γνωστή με την ομώνυμη ταινία του Έκτωρ Μπαμπένκο. Πρωτόδικα, είχε καταδικαστεί σε 629 χρόνια φυλακή. Τώρα είναι… βουλευτής.

Τη δεύτερη μέρα (ή μάλλον νύχτα) των γεγονότων της πρόσφατης εξέγερσης στις φυλακές, οι νεκροί έφτασαν τους 52. Τώρα πλέον οι περισσότεροι δεν είναι αστυνομικοί. Είναι απλώς ύποπτοι. Την επόμενη νύχτα το ίδιο. Όμως τώρα καίγονται λεωφορεία και τράπεζες. Σταματούν τα λεωφορεία, κατεβάζουν τον κόσμο κάτω, ρίχνουν βενζίνη και τα πυρπολούν. Απολογισμός 80 λεωφορεία καμένα. Επίσης σπάζουν τράπεζες και ρίχνουν βόμβες μολότοφ. Το πρωί, 4 εκατομμύρια κόσμος δεν μπορεί να πάει στη δουλειά του. Τα λεωφορεία είναι κλεισμένα στα γκαράζ. Χάος επικρατεί στην πόλη. Πολλά σχολεία κλείνουν, το ίδιο και μαγαζιά. Οι εξεγέρσεις στις φυλακές συνεχίζονται και περίπου 120 άτομα κρατούνται όμηροι από τους εξεγερμένους φυλακισμένους.

Όλες αυτές τις μέρες μόνο μία άποψη ακούστηκε και γράφτηκε. Η επίσημη, της αστυνομίας. Την πρώτη μέρα, ο πρόεδρος Λούλα σε δήλωσή του στη Βιέννη, είπε περίπου τα εξής: «Όταν οι δαπάνες για την παιδεία θεωρούνται σπατάλη, τότε θα χρειαζόμαστε περισσότερες δαπάνες για φυλακές». Ο υπαινιγμός ήταν για την πολιτική του αντιπάλου του Αλκμίν, έως τώρα κυβερνήτη της Πολιτείας Σάο Πάολο. Ωστόσο, δεν τόλμησε να συνεχίσει το συλλογισμό του, επιστρέφοντας στη Βραζιλία όπου περιορίστηκε να προσφέρει τη βοήθεια του ομοσπονδιακού στρατού. Τρεις φορές μέσα σ’ ένα χρόνο, η τοπική βουλή αποφάσισε αύξηση των δαπανών για την παιδεία και τις τρεις ο κυβερνήτης άσκησε βέτο και η απόφαση δεν εφαρμόστηκε.

Από την άλλη, οι συγκοινωνίες του Σάο Πάολο ανήκουν σε κονσόρτσιουμ ιδιωτικών εταιρειών που ανεβάζουν συνεχώς τις τιμές, ενώ επιδοτούνται από το δημόσιο προϋπολογισμό με το 70% του εισιτηρίου. Το εισιτήριο του λεωφορείου κοστίζει 2 ρεάλ (0,80 ευρώ) με βασικό μισθό 300 ρεάλ. Ένας μέσος εργαζόμενος ξοδεύει περισσότερα από 100 ρεάλ το μήνα για μετακίνηση. Είναι μια γάγγραινα για τους εργαζόμενους. Από τις αρχές του 2006 οι εταιρείες λεωφορείων έχουν μειώσει αισθητά τα δρομολόγια, ως μέσο πίεσης για αυξήσεις στο εισιτήριο και στην επιδότηση. Ατέλειωτες ουρές σχηματίζονται στις στάσεις και στους σταθμούς του μετρό. Ο κόσμος κρέμεται έξω από τις πόρτες των λεωφορείων και η ταλαιπωρία είναι απίστευτη.

Ο τωρινός κυβερνήτης του Σάο Πάολο Claudio Lembo, ανήκει στο PFL, το κόμμα που δημιούργησαν οι πιστοί της δικτατορίας, μετά τη μεταπολίτευση. Σε συμμαχία με το PSDB (το κόμμα του πρώην προέδρου Καρντόζο, τον πρόεδρο των ιδιωτικοποιήσεων) κατεβάζουν ως υποψήφιο πρόεδρο της Βραζιλίας τον Ζεράλντο Αλκμίν, που παραιτήθηκε από κυβερνήτης του Σάο Πάολο. Η νεοφιλελεύθερη άποψη της συμμαχίας για την οικονομία, συνδυάζεται με σκληρά μέτρα καταστολής, στην πόλη, στις φτωχογειτονιές, στις φυλακές, με λιγότερα «ανθρώπινα δικαιώματα». Όπως είπε χαρακτηριστικά ένα στέλεχος του PFL στην πολιτεία Σερζίπε, που κατηγορείται ότι οργανώνει Τάγματα Θανάτου με τη στρατιωτική αστυνομία: «Δεν θα αντιμετωπίζουμε τους εγκληματίες με λουλούδια. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πρώτα για τους έντιμους πολίτες».

Ο απολογισμός μέχρι τις 16 Μάη ήταν 22 νεκροί αστυνομικοί της στρατιωτικής, 6 της πολιτικής αστυνομίας, 3 της δημοτικής αστυνομίας, 8 δεσμοφύλακες, 4 πολίτες και 38 ύποπτοι.

Αξίζει να παρατηρήσουμε το διαχωρισμό των πολιτών από τους υπόπτους. Ξεχωριστά, αναφέρονται 13 νεκροί κρατούμενοι σε φυλακές. Και ο πόλεμος δεν τελειώνει εδώ.