user preferences

Από την εργατική χειραφέτηση...

category Διεθνή | Εργατικοί Αγώνες | Γνώμη / Ανάλυση author Thursday October 13, 2011 08:06author by Κατάληψη Libertatia Report this post to the editors

μέχρι τη γενικευμένη αυτοδιαχείριση - Μέρος Β'

Από μπροσούρα της κατάληψης Libertatia στη Θεσσαλονίκη.
onebigfist_1_.jpg

Εργατικά συμβούλια στην ιταλία αρχές του 20αι

Συνοπτική Ιστορική Περιγραφή

Στα 1906 η ανάγκη για την διευθέτηση ενδεχόμενων αντιδικιών σχετικά με την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης εργασίας ανάμεσα στην FIOM(ιταλική ομοσπονδία εργατών μετάλλου) και στο εργοστάσιο αυτοκινήτων itala της FIAT στο Τορίνο, οδήγησε στη δημιουργία ενός εταιρικού οργανισμού που ονομάσθηκε «εσωτερική επιτροπή». Η επιτροπή αυτή αποτελούνταν από εργάτες του εργοστασίου και ήταν εκλεγμένη από το προσωπικό του, κατείχε μια αυτόνομη θέση σε σχέση με τις κάθετες και οριζόντιες οργανώσεις του συνδικάτου και μερικές φορές έπαιζε έναν ρόλο ταξικής συνεργασίας περισσότερο απ’ το συνδικάτο.

Με τη λήξη του 1ου πολέμου τον Αύγουστο του 1919 και μετά την παραίτηση της εν ενεργεία εσωτερικής επιτροπής ανέκυψε το πρόβλημα της αντικατάστασής της. Μετά από συζήτηση προκρίνεται η διεύρυνση της επιτροπής μέσω της εκλογής ενός επιτρόπου για κάθε τμήμα του εργοστασίου. Οι 42 εκλεγμένοι επίτροποι συγκροτούν το πρώτο εργοστασιακό συμβούλιο-ΕΣ. Το παράδειγμα ακολουθείται σύντομα και σε άλλα βιομηχανικά κέντρα. Τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς στην πρώτη συνέλευση των εκτελεστικών επιτροπών των ΕΣ εκπροσωπούνται 30.000 εργάτες.

Το Μάρτιο του 1920 ένα κύμα απεργιών σε διάφορους κλάδους στη βόρεια Ιταλία οδηγεί στην κατάληψη εγκαταστάσεων(fiat) και στην οργάνωση ένοπλων τμημάτων για την υπεράσπισή τους με σκοπό το πολιτικό ζήτημα της απαλλοτρίωσης και της άμεσης αυτό-διεύθυνσής τους. Σε ένδειξη αλληλεγγύης η απεργία γενικεύεται σχεδόν σε όλους τους κλάδους και σχεδόν στη μισή χερσόνησο. Καλείται ο στρατός που δεν μπορεί όμως να μεταβεί στις περιοχές μετά από απεργία των σιδηροδρομικών και επιλέγεται να μεταφερθεί μέσω θαλάσσης στη Γένοβα, όπου και εκεί το λιμάνι είναι κλειστό. Βρισκόμαστε πλέον στην παραμονή μια πολιτικής, εξεγερσιακής, γενικής απεργίας. Παραγωγικές μονάδες μετατρέπονται σε φρούρια ενώ συνεχίζεται ταυτόχρονα η παραγωγή που φτάνει στο 90%. Το Τορίνο βρίσκεται πολιορκημένο τελικά από 20.000 μπάτσους και στρατιώτες. Μετά την προδοσία της ηγεσίας των σοσιαλιστών η απεργία λήγει ύστερα από 30 ημέρες. Αμέσως μετά ξεκινάει η αντεπίθεση των εργοδοτών με αιχμή τους φασίστες.

Τι ήταν όμως αυτό που συνέβαλλε στην ταχύτατη καθιέρωση των ΕΣ? Οι θεμελιώδεις τους αρχές δεν επινοήθηκαν από κάποιο φλογερό πνεύμα αλλά δημιουργήθηκαν μέσα από το πεδίο των γεγονότων. Αν είχαν παραμείνει σαν διευρυμένες εσωτερικές επιτροπές με τις ίδιες λειτουργίες της συνεργασίας και της συμφωνίας δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν το αποτελεσματικότερο ταξικό εργαλείο επαναστατικής έντασης της περιόδου.

Θέσεις-Θεωρία των ΕΣ

1ον Το ΕΣ σχηματίζεται και διαρθρώνεται σε όλες τις πολυσύνθετες και ζωντανές δομές της επιχείρησης. Αναζητά τα μυστικά της, προσκολλάται στα σχέδια της, στις μεθόδους της παραγωγικής διαδικασίας, στις ποικιλόμορφες εξειδικεύσεις της εργασίας, στην εξελιγμένη τεχνική της εσωτερικής οργάνωσης. Λόγω αυτού του χαρακτήρα του το ΕΣ σε αντίθεση με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις παράγει δύο νέα δεδομένα αδιαμφισβήτητης επαναστατικής ισχύος: α) αντί να καλλιεργεί στον εργάτη την νοοτροπία του μισθωτού φέρνει στην επιφάνεια την συνείδηση του παραγωγού, β) διαπαιδαγωγεί και εκπαιδεύει τον εργάτη στην διεύθυνση.

Αποτέλεσμα αυτών των δύο δεδομένων είναι ότι ο εργαζόμενος κατανοεί ότι η κατάκτηση του εργοστασίου δεν είναι μια συγκεχυμένη υπόθεση αλλά αποτέλεσμα της ίδιας του της χειραφέτησης. Η απαλλοτρίωση χάνει τα μυθικά γνωρίσματά της, αποκτά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και γίνεται μια χειροπιαστή απόδειξη.

2ον Αντίθετα με τα κόμματα και τα συνδικάτα τα συμβούλια δεν είναι μόνο διαπραγματευτικές ενώσεις αλλά αναγκαίες αδιαίρετες οργανώσεις. Δεν υπάρχει ένας αρχηγός ή μια ιεραρχία που να οργανώνει τους οπαδούς σε μια συγκεκριμένη πολιτική ομάδα. Η οργάνωση είναι η ίδια η παραγωγική διαδικασία που πλαισιώνει λειτουργικά και οργανικά όλους τους παραγωγούς. Η ενότητα στο εσωτερικό του συμβουλίου είναι αποτέλεσμα μιας ανάγκης και όχι ενός συμβιβασμού ή μιας σύμπτωσης. Διαλύει έτσι τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα: α) στους οργανωμένους ή μη εργαζόμενους και β) τους χειρώνακτες από τους πνευματικά εργαζόμενους.

3ον Το κίνημα των συμβουλίων αποτελεί την διαδικασία μοριακού σχηματισμού της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Έτσι η έλευσή του δεν γίνεται αντιληπτή ως γραφειοκρατική θέσπιση εκ των άνω αλλά ως γέννημα και διαρκής δημιουργία της βάσης. Στις γραμμές των συμβουλίων βρίσκουμε τον επαναστατικό ρεαλισμό που νικά τον ουτοπισμό της προπαγάνδας και θάβει τη «μεταφυσική της εξουσίας». Τα συμβούλια γίνονται μια εμπειρία και συγχρόνως ένα παράδειγμα, μια σφήνα στη κοινωνία του σήμερα κι ένας σπόρος της μελλοντικής κοινωνίας.

4ον Αν τα συμβούλια στο γενικό επίπεδο της επαναστατικής στρατηγικής, αντιπροσωπεύουν την γενική, τελική και διαρκή οργάνωση του σοσιαλισμού, στο επίπεδο της τακτικής αποτελούν μια συμπληρωματική μαζική δύναμη, ένα βοηθητικό όργανο του πολιτικού κινήματος. Τα συμβούλια διαθέτουν μια μεγάλη δυνατότητα επίθεσης ως επιχειρηματικές και αναπτυξιακές μονάδες κατά την επαναστατική φάση, ενώ έχουν την ίδια λειτουργία που επιτελούν κατά την διάρκεια μιας κινητοποίησης οι εσωτερικές επιτροπές και οι απεργιακές επιτροπές.

Επαναστατικά Εργατικά Συμβούλια

Η μορφή οργάνωσης των ΕΣ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη διεύθυνση μιας επιχείρησης για την μεγιστοποίηση της απόδοσης-παραγωγής μέσω της αμοιβαίας κατανόησης και λύσης των εκατέρωθεν προβλημάτων. Προκρίνεται μάλιστα ως η ορθολογικότερη λύση διοίκησης/διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων για τη (πλασματική) συμμετοχή των εργατών στη παραγωγική διαδικασία. Οι εργάτες πρέπει να έχουν την εντύπωση ότι δεν αποτελούν ένα απλό γρανάζι της συνολικότερης παραγωγικής διαδικασίας αλλά ένα «ισότιμο» μέλος της οικογένειας επιχείρηση που πρέπει να έχει λόγο για τα τεκταινόμενα της με σκοπό βέβαια την αύξηση του ποσοστού των κερδών. Κύριο μέλημα αυτής της συμμετοχής είναι η αποβολή του αισθήματος ρουτίνας, στην εργάτρια, που μειώνει την απόδοση και η αντιστροφή αυτού σε περηφάνια που αυξάνει την απόδοση και άρα μειώνει το κόστος ανά μονάδα προϊόντος αυξάνοντας τα κέρδη για την επιχείρηση αφού στις ίδιες εργατοώρες και με τις ίδιες αποδοχές αυξάνεται η παραγωγή. Είναι ολοφάνερο ότι όπως κάθε μέσο ανθρώπινης δραστηριότητας έτσι και τα εργατικά συμβούλια και οι εργατικές επιτροπές αποτελούν ένα εργαλείο. Ανάλογα τα πολιτικά ή μη χαρακτηριστικά που θα του προσδώσουν τα εμπλεκόμενα μέλη αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναπαραγωγή της εκμετάλλευσης ή για την ανατολή της ουτοπίας.

Τα ΕΣ γίνονται επαναστατικά όταν ο λόγος ύπαρξής τους δεν είναι η διεκπεραίωση ή η διευθέτηση των οποιονδήποτε προβλημάτων που προκύπτουν με τη διοίκηση αλλά η στοχοπροσήλωση στην απαλλοτρίωση και λειτουργία των μέσων παραγωγής από τους ίδιους τους εργαζόμενους-παραγωγούς. Προϋποθέτει την προπαγάνδιση του εγχειρήματος για την γενίκευσή του. Τα ΕΕΣ δεν προειονίζονται να αντικαταστήσουν τις λειτουργίες του κράτους και των μηχανισμών του αλλά να καταστρέψουν τις δομές της ύπαρξής του. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο είναι που χρειάζονται τη βοήθεια μιας οργανωμένης πολιτικής δύναμης για να εκτελεστεί η αποστολή.

Γενικά

Στην επεξεργασία της θεωρίας των συμβουλίων συνέβαλαν δύο διαφορετικές πολιτικές ομάδες: η ομάδα των σοσιαλιστών(Γκράμσι, Ordine Nuovo) και των αναρχικών(Πέτρι, Φερέρο, Γκαρίνο…). Επίσης δύο ήταν οι ομάδες που έκλεισαν το δρόμο στο κίνημα των συμβουλίων: οι μεγάλοι βιομήχανοι(Ολιβέτι, Ανιέλι, Πιρέλι…) και οι ιεραρχίες των συνδικαλιστικών ομοσπονδιών. Η αντίθεση με τους δεύτερους συμπυκνώνεται στο ότι κύρια λειτουργία του συνδικάτου δεν είναι να διαμορφώνει στον εργάτη την συνείδηση του παραγωγού αλλά να υπερασπίζεται τα συμφέροντά του εργάτη ως μισθωτού.
Δεν υπάρχει μόνο η ιταλική παράδοση των συμβουλίων. Στη Ρωσία το κίνημα των συμβουλίων(Εργατική Αντιπολίτευση, Κίνημα Κροστάνδης) γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά την προετοιμασία της επανάστασης μέχρι τον Οκτώβριο. Στην Γερμανία τα συμβούλια(Σύνδεσμος Σπάρτακος) αποτέλεσαν τη μορφή ανάπτυξης της επανάστασης το 1918, -19, -21, -23. Στην ολλανδία αναπτύχθηκε ένα σημαντικό θεωρητικό κίνημα(Γκόρτερ, Πάνεκουκ) γύρω από την ιδέα των συμβουλίων οι «τριμπουνιστές». Στη Γαλλία επίσης πολλές ομάδες(Σπάρτακους, Λεφέβρ) απέδωσαν μεγάλη σημασία στο ζήτημα των συμβουλίων. Στην Ουγγαρία και στη Βαυαρία η εμπειρία των συμβουλίων τερματίστηκε μετά τον θρίαμβο της αντεπανάστασης.

Για τα Σοβιέτ

Η ρωσική λέξη σοβιέτ , σημαίνει συμβούλιο. Έγινε διεθνής πολιτικός όρος με τη σημασία των συμβουλίων αντιπροσώπων που αποτέλεσαν τη βάση της πολιτικής οργάνωσης των εργατών κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση, και στη συνέχεια του λαϊκοδημοκρατικού πολιτεύματος της Σοβιετικής Ένωσης.

Ιστορικά στοιχεία

Ως σοβιέτ ονομάζονταν τα συμβούλια αντιπροσώπων της κάθε διοικητικής περιφέρειας που εκλέγονταν είτε απ' ευθείας από τον λαό, είτε από αντιπροσώπους σοβιέτ μικρότερων περιοχών. Τα πρώτα σοβιέτ ήταν συμβούλια εργατών που είχαν εκλεγεί το 1905 κατά τη μεγάλη απεργία που είχε σημειωθεί στη Ρωσία μετά την οποία και ακολούθησε η ρωσική Επανάσταση του 1905.

Κατά μίμηση των πρώτων εκείνων σοβιέτ, στη επανάσταση του 1917 σχηματίσθηκαν σοβιέτ εργατών και στρατιωτών τα οποία ουσιαστικά ανέλαβαν την εξουσία, σε μία προσπάθεια εφαρμογής άμεσης δημοκρατίας στο πρότυπο της Παρισινής Κομμούνας. Τον Απρίλιο του 1917 συνήλθε στο Μινσκ η πρώτη πανρωσική διάσκεψη των σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών. Ένα από τα βασικότερα τότε συνθήματα ήταν: «Όλη η εξουσία στα σοβιέτ».
Κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση συνήλθε στις 25 μέχρι 27 Οκτωβρίου του 1917 η δεύτερη όμοια διάσκεψη των σοβιέτ, αγροτών εργατών και στρατιωτών, θέτοντας τις βάσεις του νέου πολιτεύματος του κράτους. Από τότε, σε αυτό το πλαίσιο, τα σοβιέτ παρέμειναν ο κύριος φορέας της εξουσίας στην Ένωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, υπό την εποπτεία και καθοδήγηση του κομμουνιστικού κόμματος, μέχρι την κατάρρευσή της.

Πως λειτουργούν τα Σοβιέτ

Θα αναφερθούμε κυρίως στη περίοδο μέχρι το 1919, καθώς η μετέπειτα εξέλιξη και πορεία των σοβιέτ και οι σχέσεις που τελικά είχαν με ένα πανίσχυρο και συγκεντρωτικό κομμουνιστικό κόμμα αποτελούν ένα ξεχωριστό και μεγάλο κεφάλαιο.

Το «κράτος των σοβιέτ» βασίζεται στα Σοβιέτ ή εργατικά συμβούλια. Τα σοβιέτ συνιστούν μορφή οργάνωσης που ανακαλύφθηκε από την ίδια την εργατική τάξη στη διάρκεια των οξύτατων ταξικών μαχών των αρχών του 20ού αιώνα. Από αυτό ειδικά το στοιχείο είναι που εξηγείται και η μαχητική τους ουσία.

Αυτά εμφανίστηκαν το 1905, όπως αναφέρθηκε μετά από την πρώτη μεγάλη γενική απεργία των εργατών, από τα εργοστάσια της Πετρούπολης και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Λίγο αργότερα δημιουργήθηκαν και τα Σοβιέτ των αγροτών. Στις περισσότερες πόλεις τα εργατικά και στρατιωτικά Σοβιέτ ενώθηκαν και αποτέλεσαν το πανρωσικό συνέδριο τους. Τα Σοβιέτ των αγροτών δεν ενώθηκαν με τους εργάτες και τους στρατιώτες παρά μόνο μετά την Οκτωβριανή επανάσταση και την συγκρότηση της κυβέρνησης των σοβιέτ.

Σύνθεση

Τα σοβιέτ βασίζονταν απευθείας στους εργάτες των εργοστασίων και τους αγρότες. Τα σοβιέτ των αντιπροσώπων των στρατιωτών υπήρχαν ως τις αρχές του 1918. Διαλύθηκαν όταν απολύθηκαν οι παλιοί στρατιώτες και ιδιαίτερα μετά την συνθήκη Μπρεστ – Λιτόφσκ. Οι στρατιώτες ενσωματώθηκαν στα εργοστάσια ή στα αγροκτήματα. Στην αρχή οι αντιπρόσωποι των Σοβιέτ των εργατών, των στρατιωτικών και των αγροτών εκλέγονταν με κανόνες που μεταβάλλονταν ανάλογα με τις ανάγκες και τον πληθυσμό σε κάθε περιοχή. Σε μερικά χωριά π.χ. εκλεγόταν ένας αντιπρόσωπος για 50 εκλογείς. Οι στρατιώτες στα στρατόπεδα έστελναν έναν ορισμένο αριθμό αντιπροσώπων για κάθε σύνταγμα, ανάλογα με τη δύναμη του. Οι εργάτες στις μεγάλες πόλεις από νωρίς περιόρισαν τον αριθμό αντιπροσώπευσης σε 1 αντιπρόσωπο για 500 εκλογείς. Τα πρώτα Πανρωσικά συνέδρια των Σοβιέτ συγκλήθηκαν με αναλογία 1 αντιπρόσωπος-25.000 εκλογείς.

Στην πραγματικότητα οι αντιπρόσωποι εκπροσωπούσαν διαφορετικές ποσοτικά εκλογικές μάζες.

Μέχρι τον Φεβρουάριο του 1918, ο καθένας μπορούσε να ψηφίσει για να στείλει αντιπροσώπους στα Σοβιέτ. Μετά την εφαρμογή του συντάγματος των Σοβιέτ τον Μάρτιο του 1918, ορίστηκαν τα εξής:

Δικαίωμα ψήφου είχαν:

1.Οι πολίτες της Σοσιαλιστικής Ρωσικής Δημοκρατίας που είχαν συμπληρώσει τα 18 τους χρόνια

2.Όλοι όσοι κέρδιζαν τα προς το ζην με εργασία παραγωγική και κοινωνικά χρήσιμη και ήταν μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων

Στερήθηκαν το δικαίωμα ψήφου:

1.Όσοι χρησιμοποιούσαν την εργασία άλλων για να κερδίσουν

2.Αυτοί που ζούσαν με εισοδήματα που δεν τα κέρδιζαν με την προσωπική τους δουλειά.

3.Οι έμποροι και οι εκπρόσωποι του ιδιωτικού εμπορίου

4.Τα μέλη των θρησκευτικών κοινοτήτων

5.Τα παλιά μέλη της αστυνομίας και της χωροφυλακής

6.Τα μέλη της παλιάς βασιλικής οικογένειας

7.Οι πνευματικά καθυστερημένοι

8.Οι κωφάλαλοι

9.Οι καταδικασμένοι για ατιμωτικές πράξεις

10.Οι πράκτορες των κερδοσκοπικών επιχειρήσεων

Το τυπικό Σοβιέτ της Πετρούπολης αποτελείτο από 1.200 αντιπροσώπους και σε κανονικές συνθήκες συγκαλούσε μια συνεδρίαση της ολομέλειάς του κάθε 2 εβδομάδες. Ταυτόχρονα όριζε μια κεντρική εκτελεστική επιτροπή από 110 μέλη εκλεγμένα στη βάση της αναλογικής εκπροσώπησης των κομμάτων. Αυτή η επιτροπή καλούσε να συμμετέχουν στις εργασίες της τα μέλη της κεντρικής επιτροπής των επαγγελματικών συνδικάτων, των επιτροπών των εργοστασίων και των άλλων δημοκρατικών οργανώσεων. Πλάι στο μεγάλο Σοβιέτ της πόλης, υπήρχαν επίσης τα Σοβιέτ των συνοικιών, αποτελούμενα από αντιπροσώπους που έστελνε η συνοικία στο Σοβιέτ της πόλης.

Το σύστημα των Σοβιέτ ήταν εξαιρετικά ευλύγιστο, αν μάγειροι ή σερβιτόροι στα καφενεία ή ακόμα και αμαξάδες έφτιαχναν οργάνωση και ζητούσαν αντιπροσώπευση στα Σοβιέτ, τους δέχονταν.

Επίσης σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι αντιπρόσωποι δεν εκλέγονται για συγκεκριμένη περίοδο αλλά είναι ανά πάσα στιγμή ανακλητοί. Η ευελιξία αυτή είναι απαραίτητη αφού στη διάρκεια μιας επανάστασης η λαϊκή θέληση αλλάζει πολύ γρήγορα.

Το πρωταρχικό καθήκον των Σοβιέτ ήταν η οργάνωση, υπεράσπιση και στερέωση της επανάστασης. Εξέφραζαν την πολιτική θέληση των μαζών. Τα σοβιέτ ψηφίζουν τους νόμους καθιερώνοντας βασικές αλλαγές στην οικονομία, αλλά για την εφαρμογή τους είναι αρμόδιες μόνο οι τοπικές οργανώσεις.

Όταν τα σοβιέτ κατέλαβαν την εξουσία τον Οκτώβριο του 1917, ένα από τα πρώτα μελήματα ήταν, να οριστεί ένα διάταγμα για τη γη. Το διάταγμα καταργούσε για πάντα το δικαίωμα ατομικής ιδιοκτησίας στη γη και στις πηγές φυσικού πλούτου στη Ρωσία και ανατέθηκε στις επιτροπές να μοιράσουν τη γη στους χωρικούς όσο το θέμα δεν είχε οριστικά λυθεί από την συντακτική συνέλευση. Όταν η τελευταία διαλύθηκε, το διάταγμα έγινε οριστικό. Φυσικά κανένας χωρικός δεν μπορούσε να κάνει τη γη ιδιοκτησία του αλλά μπορούσε να πάρει το κομμάτι γης που επιθυμούσε και να το καλλιεργήσει σαν δικό του. Όπως ήταν φυσικό, η πολιτική της κυβέρνησης πολεμούσε μανιωδώς αυτήν την τάση. Για παράδειγμα, οι χωρικοί που θέλανε ελεύθεροι να καλλιεργήσουν με αυτόν τον τρόπο, δεν έπαιρναν καμία κυβερνητική βοήθεια. Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί αντίθετα έπαιρναν πιστώσεις, πόρους, εργαλεία και τεχνική καθοδήγηση.

Στη Ρωσία ο συνδικαλισμός ήταν κάτι το καινούργιο. Την περίοδο της Οκτωβριανής Επανάστασης, μόλις 20χρόνια ζωής είχαν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και αριθμούσαν μέλη περίπου 50.000, μα η αντίδραση του 1906 τις διέλυσε με εξαιρετική βιαιότητα. Οι ρωσικές οργανώσεις είχαν όμως έντονο βιομηχανικό χαρακτήρα και ήταν πάρα πολύ πλατιές.

Ο αριθμός των οργανωμένων συνδικαλιστικά εργατών, τους πρώτους τρεις μήνες της επανάστασης έφτανε τις 200000. Μετά από πέντε μήνες κόντευε 3 εκατομμύρια. Όπως γίνεται συνήθως, σε αρχικό στάδιο οι οργανώσεις προσπαθούσαν να αυξηθούν οι μισθοί, να μειωθεί το ωράριο και να βελτιωθούν οι συνθήκες δουλειάς. Επίσης απαιτούσαν ένα γραφείο διαιτησίας και αντιπροσώπευση στο υπουργείο εργασίας της προσωρινής κυβέρνησης.

Οι εσωτερικές επιτροπές στα εργοστάσια

Μετά την επανάσταση του Μάρτη, οι ιδιοκτήτες ή οι διευθυντές πολλών βιομηχανικών συγκροτημάτων είτε τα εγκατέλειψαν, είτε απομακρύνθηκαν από τους εργάτες. Αυτό έγινε εντονότερο στις κρατικές επιχειρήσεις που είχαν ανατεθεί σε υπαλλήλους του Τσάρου. Χωρίς επίβλεψη, χωρίς μηχανικούς και διοικητικούς υπαλλήλους, πολύ συχνά οι εργάτες μπήκαν στο δίλημμα ή να αναλάβουν μόνοι τους την παραγωγή ή να πεινάσουν. Έτσι εξέλεξαν μια επιτροπή με έναν αντιπρόσωπο για κάθε τμήμα του εργοστασίου, που δουλειά της θα ήταν η συνέχιση της παραγωγής.

Το πραγματικό όμως εμπόδιο δεν ήταν στις κρατικές επιχειρήσεις που το «αφεντικό» το είχε διώξει οριστικά η επανάσταση, αλλά οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Εκεί, οι εσωτερικές εργοστασιακές επιτροπές ήταν πραγματική αναγκαιότητα. Βρήκαν βέβαια την ύπουλη πολεμική των ιδιοκτητών, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν κάνει συμφωνίες με συνδικαλιστικές οργανώσεις. Τους πρώτους τρεις μήνες της επανάστασης θα λέγαμε ότι υπήρχε μια περίεργη συνεργασία ουτοπικής αρμονίας μεταξύ εργατικών οργανώσεων και αστών. Κατόπιν όμως οι βιομήχανοι άρχιζαν να τρομάζουν από την εξουσία και τις απαιτήσεις των εργατικών οργανώσεων, όπως και οι γαιοκτήμονες που κυριεύτηκαν από φόβο μπροστά στις νέες συνθήκες στον αγροτικό τομέα, τη δύναμη των Σοβιέτ και τις επιτροπές των στρατιωτών. Στα μισά περίπου του Ιούνη άρχισε μια οργανωμένη καμπάνια της αστικής τάξης να σταματήσει την επανάσταση και να διαλύσει τις δημοκρατικές οργανώσεις. Για το λόγο αυτό στέρησαν το στρατό από όπλα, πολεμοφόδια και τροφές και τον αποδιοργάνωσαν, στις επαρχίες συμβούλευαν τους αγρότες να κρύβουν τα σιτηρά, προκαλώντας αναταραχές τέτοιες ώστε να επέμβουν οι Κοζάκοι και να αποκαταστήσουν την τάξη, έκαναν σαμποτάζ στις μηχανές και γενικά στην παραγωγή και μποϋκοτάρισαν τις μεταφορές κ.α.

Οι εργάτες αμύνθηκαν. Σχημάτισαν εσωτερικές επιτροπές στα εργοστάσια, όταν λόγω έλλειψης καυσίμων ή πρώτων υλών τα εργοστάσια κόντευαν να κλείσουν, οι επιτροπές έστελναν αντιπροσώπους σε όλη τη Ρωσία, στα ορυχεία, τις πετρελαιοπηγές και τις βαμβακοφυτείες τις Κριμαίας. Για να πουλήσουν τα προϊόντα τους έστελναν παντού απεσταλμένους, απέναντι στο μποϋκοτάζ των μεταφορών που έβρισκαν, έκαναν ειδικές συμφωνίες με τις ομοσπονδίες των σιδηροδρομικών υπαλλήλων για να εξασφαλίσουν μεταφορικά μέσα.

Η παραγωγή έπρεπε να ελέγχεται απόλυτα από τους εργαζόμενους.

Σημαντικό είναι επίσης το στοιχείο ότι στο παρελθόν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είχαν πολεμήσει πεισματικά τις εσωτερικές εργοστασιακές επιτροπές. Η ανάπτυξη όμως και επέκτασή τους ισχυροποιούνταν γιατί είχαν τις ρίζες τους στην καρδιά των εργοστασίων.

Συνεχίζεται

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]