user preferences

Οι μεγάλες απεργίες του 1890

category Ινδονησία / Φιλιππίνες / Αυστραλία | Ιστορία (γενική) | Γνώμη / Ανάλυση author Wednesday July 29, 2009 18:41author by Dmitri (MACG - personal capacity) - Anarkismoauthor email ngnm55 at gmail dot com Report this post to the editors

Να αντλήσουμε διδάγματα από αυτές

Αυστραλιανή Εργατική - Κοινωνική Ιστορία Νο 2

Οι απεργίες που ξέσπασαν στην Αυστραλία τη δεκαετία του 1890 διαμόρφωσαν αποφασιστικά το βιομηχανικό και πολιτικό πεδίο της χώρας και ακόμα και σήμερα μπορούμε να αντλήσουμε πολλά διδάγματα από αυτές. Και αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία γιατί ακόμα και μέχρι πρόσφατα τα μαθήματα ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης περιστρέφονταν γύρω από τον άξονα χρυσό-μαλλί. Αλλά η αυστραλιανή ιστορία έχει σχέση με κάτι άλλο πέρα από πρόβατα και χρυσό. Η Αυστραλία έχει μια πλούσια παράδοση αγώνων, αρχίζοντας από τους αγώνες των ιθαγενών και την αντίστασή τους στην εισβολή και τον αποικισμό καθώς και τις εξεγέρσεις των καταδίκων. Και, βέβαια, πηγαίνοντας στους αγώνες της εργατικής τάξης.

Ήδη από τη δεκαετία του 1830, εμφανίστηκαν έμβρυα εργατικών ενώσεων, αλλά ήταν οι χτίστες της Μελβούρνης αυτοί που συγκρότησαν πρώτοι την ένωσή τους το 1856. Όμως οι ελπίδες για τη δημιουργία μιας νέας εξισωτικής κοινωνίας όπως οραματίζονταν πολλοί για τη νέα γη, την Αυστραλία, εξανεμίστηκαν γρήγορα καθώς η νεοσυγκροτημένη και ανερχόμενη αυστραλιανή αστική τάξη των εργοδοτών αποδείχτηκε όχι μόνο αρκετά σκληροτράχηλη, αλλά και γρήγορη και αποφασιστική. Οι εργάτες στην Αυστραλία - όπως και αλλού στον κόσμο - έπρεπε να συγκροτήσουν συνδέσμους και ενώσεις για να υπερασπίσουν τα δικαιώματά τους που γίνονταν διαρκώς αντικείμενα επίθεσης εκ μέρους των εργοδοτών.

Έτσι, σποραδικές απεργίες ξέσπασαν στις δεκαετίες του 1860 και 1870 καθώς νέοι βιομηχανικοί τομείς εμφανίστηκαν και πιο σταθερές εργατικές οργανώσεις άρχισαν την πορεία τους. Στη δεκαετία του 1880 ο αριθμός των συνδικαλισμένων εργατών ανερχόταν στις 60.000 στους βασικούς βιομηχανικούς τομείς όπως στους σιδηροδρόμους, τα λιμάνια και τη γεωργία-κτηνοτροφία. Το δε δικαίωμα οργάνωσης αποτέλεσε κατάκτηση και τομέων του παραδοσιακού αστικού προλεταριάτου καθώς τα νέα συνδικάτα περιλάμβαναν κλάδους όπως ραφτάδες, το συνδικάτο των οποίων ιδρύθηκε το 1884, μετά την πρώτη επιτυχημένη απεργία από τις γυναίκες εργαζόμενες στην Αυστραλία.

Πριν το 1890 οι περισσότερες απεργίες γίνονταν από μικρές ομάδες εργατών που αγωνίζονταν για άμεσα οικονομικά αιτήματα όπως αύξηση μισθών και καλύτερες συνθήκες εργασίας, με ανάμεικτα αποτελέσματα. Αλλά στα χρόνια 1890-1894 υπήρξε μια δυναμική γενικευμένη σύγκρουση μεταξύ εργατών και εργοδοσίας. Αυτά ήταν τα χρόνια των «Μεγάλων Απεργιών», ειδικά η απεργία των λιμενεργατών του 1890 και των κουρέων προβάτων το 1891. Το αποτέλεσμα αυτών των απεργιών έμελλε να έχει κοσμοϊστορικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος.

Η ανάπτυξη του συνδικαλισμού προκάλεσε αγωνία, αλλά και συναγερμό στους εργοδότες, μιας και είχαν ήδη εκδηλωθεί πράξεις αλληλεγγύης από ομάδες εργατών οι οποίες οδήγησαν σε μερικές παραχωρήσεις εκ μέρους κάποιων εργοδοτών.

Οι Αυστραλοί εργοδότες άρχισαν να δημιουργούν τις δικές τους μάχιμες οργανώσεις όπως τις Pastoralists' Union (Ένωση Γεωργοκτηνοτρόφων) και την Employers' Union (Ένωση Εργπδοτών). Στα τέλη της δεκαετίας του 1880, η εργοδοτική οργάνωση βρέθηκε στο αποκορύφωμά της με την επακόλουθη επίθεση στο δικαίωμα των εργατών να συνδικαλίζονται καθώς και τη συμμόρφωση των εργατών με τις ντιρεκτίβες τους στο πλαίσιο της τότε οικονομικής κρίσης.

Μια σειρά παραγόντων, όπως η κρίση στην γεωργοκτηνοτροφία, η οικονομική αποτυχία από την εξόρυξη άνθρακα και η δυσκολία εδραίωσης της ναυτιλίας, η εισαγωγή νέα τεχνολογίας, η ανάπτυξη του αριθμού των χαμηλά αμειβόμενων, ανειδίκευτων και ανοργάνωτων εργατών και άλλοι, οδήγησαν στην πτώση των στάνταρντ ζωής χιλιάδων εργατών. Αλλά, από την άλλη, αυτό οδήγησε και σε μια αυξανόμενη ταξική συνείδηση και συνδικαλιστική μαχητικότητα.

Η απεργία των λιμενεργατών του 1890 άρχισε με αφορμή ένα μάλλον ασήμαντο περιστατικό, την απόφαση του Marine Officers' Association (MOA – Συνδικάτο Λιμενεργατών) να συνδεθεί οργανωτικά με το Victorian Trades Hall Council (Εργατικό Κέντρο Βικτώριας).

Οι εργοδότες φοβήθηκαν ότι με την κίνηση αυτή θα ξεσπούσαν απεργίες και άλλες ενέργειες αλληλεγγύης σε άλλους εργατικούς αγώνες και θέτοντας σε αμφισβήτηση τον έλεγχό τους στον κλάδο, κάτι που αποτελούσε κεντρικό ζήτημα γι’ αυτούς.

Αλλά η σύγκρουση αποκορυφώθηκε και βγήκε προς τα έξω όταν το Shearers' Union (Συνδικάτο Κουρέων Προβάτων) απευθύνθηκε στους λιμενεργάτες να αρνηθούν να ασχολούνται με μαλλί που δεν είχε κατεργαστεί από μέλη του συνδικάτου τους. Οι εργοδότες αποφάσισαν να αντισταθούν σε αυτό με την πρόσληψη απεργοσπαστών. Η απεργία αυτή, που άρχισε τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, συνάντησε τον ενθουσιασμό και την υποστήριξη ολόκληρης της εργατικής τάξης. ΟΙ ανθρακωρύχοι απήργησαν σε αλληλεγγύη, αποκλείοντας τους εφοπλιστές από τις προμήθειες κάρβουνου. Στην απεργία συμμετείχαν περίπου 50.00 εργάτες (μαζί με τους κουρείς προβάτων της Νέας Νότιας Ουαλίας που κατήλθαν λίγο αργότερα σε απεργία). Αλλά είχε επίδραση και πέρα από τις γραμμές των εργατών, καθώς η κοινωνία οδηγείτο σε πόλωση ανάμεσα στους καπιταλιστές και την εργατική τάξη.

Το κράτος, φυσικά, έδειξε γρήγορα με ποια πλευρά είναι συλλαμβάνοντας και φυλακίζοντας απεργούς με βάση το Masters and Servants Act (Νόμος περί Εργοδοτών και Υπηρετών), στέλνοντας στρατεύματα ενάντια στους απεργούς και στρατολογώντας χιλιάδες «ειδικούς αστυνομικούς» από τη μεσαία τάξη για να διατηρήσουν το «νόμο και την τάξη». Ήταν ξεκάθαρο ότι οι εργοδότες ακολουθούσαν σκληρή γραμμή, καθώς σκόπευαν να συντρίψουν τα συνδικάτα και να αφήσουν τους εργάτες χωρίς άμυνα και στον οίκτο τους. Η άρνηση των εργοδοτών σε κάλεσμα των συνδικάτων να συγκληθεί ένα συνέδριο έκανε ακόμα και τον αρχιδικαστή της Βικτώριας να προσφέρει 50 λίρες στο απεργιακό ταμείο!

Από την πλευρά των εργατών, τα συνδικάτα αντιπροσωπεύτηκαν από ένα διαπολιτειακό συνέδριο, ενώ ο αγώνας διαχειριζόταν σε τοπικό επίπεδο από απεργιακές επιτροπές στο Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη. Οι επίσημοι των συνδικάτων, τότε όπως και μετέπειτα, επιθυμούσαν να έρθουν σε συμβιβασμό, αλλά η αδιαλλαξία των εργατών δεν άφηνε τέτοια περιθώρια.

Πολύ περισσότεροι εργάτες της βάσης ήσαν διαθέσιμοι να εισέλθουν στον αγώνα, αλλά οι επίσημοι του Εργατικού Κέντρου του Σίδνεϊ ίδρωσαν να τους αποτρέψουν και να διατηρήσουν τις βασικές καθημερινές υπηρεσίες μακριά από την απεργία. Έταξαν στους εργάτες χρηματική βοήθεια ύψους πάνω από 70.000 λίρες.

Τον Σεπτέμβρη οι εργάτες του Σίδνεϊ βγήκαν στους δρόμους σε μια επίδειξη δύναμης, συγκροτώντας μια διαδήλωση μήκους 1,5 μιλίου, αρχίζοντας από το Circular Quay (την κεντρική παραλία της πόλης) και φτάνοντας στο Domain (στο κέντρο σχεδόν της πόλης). Η εφημερίδα «Sydney Morning Herald» έγραψε ότι φαινόταν σαν να συμμετείχε όλη η πόλη.

Καθώς η απεργία συνεχιζόταν, το κράτος ενέτεινε την καταστολή. Στις 31 Αυγούστου στη Μελβούρνη πάνω από 100.000 συγκρότησαν δυναμική συγκέντρωση υποστήριξης της απεργίας. Περίπου 200 πάνοπλοι αστυνομικοί βρίσκονταν επί ποδός για να επέμβουν σε περίπτωση που διασαλευόταν ο νόμος και η τάξη.

Στις 19 Σεπτέμβρη στο Σίδνεϊ εργοδότες προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν απεργοσπάστες σε μια προσπάθεια να προκαλέσουν εξέγερση των εργατών που να τη χρησιμοποιήσουν ως πρόσχημα για να φυλακίσουν τους επικεφαλείς των εργατών.

Αλλά η μαζική πτώχευση και η οικονομική καταστροφή είχε ως αποτέλεσμα χιλιάδες ανέργους οι οποίοι χρησιμοποιούνταν από τους εργοδότες ως απεργοσπάστες και αυτό αποδυνάμωσε την απεργία. Έτσι, παρά την απεργία των κουρέων προβάτων τον ίδιο μήνα, η απεργία άρχισε να καταρρέει, η οικονομική υποστήριξή της να αδυνατίζει και τον Οκτώβρη τα συνδικάτα ηττήθηκαν. Οι εργοδότες πήραν θάρρος από αυτή την εξέλιξη και άρχισαν το ένα μετά το άλλο απανωτά τα χτυπήματα, εισάγοντας τις ατομικές συμβάσεις εργασίας και το κυνήγι των συνδικάτων.
Ωστόσο, οι κουρείς προβάτων απήργησαν ξανά τον Γενάρη του 1891 με αρκετούς άλλους εργάτες να δημιουργούν στρατόπεδα-κέντρα ως στρατηγικά σημεία αντίστασης, όπως αυτό στο Barcaldine του Queensland, απ’ όπου οργανωνόταν, επίσης, η αντίσταση ενάντια στους απεργοσπάστες. Στο Barcaldine η απεργία ελεγχόταν από μαχητικούς εργάτες οι οποίοι ύψωσαν τη σημαία της εξέγερσης του Eureka τον Μάρτη του ίδιου χρόνου, καλώντας όλους τους εργάτες γης να ενωθούν μαζί τους.

Αλλά, για μια ακόμα αφορά, το κράτος συμμάχησε με τους εργοδότες. Οι ηγέτες του Barcaldine συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν για τρία χρόνια κατηγορούμενοι για συνομωσία. Στη δίκη τους ο δικαστής άσκησε κριτική στην αστυνομία γιατί δεν πυροβόλησε πάνω στους άοπλους απεργούς!
Η καταστολή αυτή και η γενικότερη άσχημη οικονομική κατάσταση γονάτισαν τους εργάτες και τον Ιούνη οι κουρείς αναγκάστηκαν να δεχθούν την ελευθερία των συμβάσεων (δηλαδή ατομικές συμβάσεις και αυτές κατά βούληση των εργοδοτών).

Παρά τη συνεχιζόμενη ηρωική αντίσταση, πιο πολλές ήττες ήρθαν, για τους ανθρακωρύχους του Broken Hill το 1892, τους ναυτικούς και τους χτίστες της Νέας Νότιας Ουαλίας το 1893 και ξανά τους κουρείς προβάτων το 1894. Με την κρίση να χτυπάει αλύπητα οι βίαιες συγκρούσεις έγιναν πιο συχνές. Τουλάχιστον ένας εργάτης σκοτώθηκε από την αστυνομία και τον Αύγουστο του 1894 μαχητές εργάτες κατέλαβαν και πυρπόλησαν το ατμόπλοιο «Rodney» με το οποίο μεταφέρονταν απεργοσπάστες μέσω του ποταμού Darling.

Ο συνδυασμός των ηττών αυτών με την γενικότερη οικονομική κρίση είχε ως αποτέλεσμα το αδυνάτισμα των συνδικάτων για μια περίπου δεκαετία. Αρκετοί εργάτες γίνονταν θύματα των εργοδοτών και πολλές οργανώσεις κατέρρευσαν.

Μερικοί συνδικαλιστές, βλέποντας όλα αυτά κατέληξαν στο (λανθασμένο) συμπέρασμα ότι οι εργάτες χρειάζονταν μια πολιτική φωνή και έτσι το 1891 το Εργατικό Κέντρο του Σίδνεϊ δημιούργησε το Εργατικό Κόμμα, το οποίο έμελλε να απογοητεύσεις ολόκληρες γενιές εργατών.
Την ίδια εποχή, οι σοσιαλιστές ήταν μειονότητα, οι δε αναρχικοί τραγικά ελάχιστοι. Κανείς από αυτούς δεν είχε ιδέες πώς να οργανώσουν το εργατικό κίνημα. Έμελλε να μεσολαβήσουν δύο περίπου δεκαετίες για να γίνει κάτι τέτοιο και να εμφανιστούν συμπαγείς αριστερές οργανώσεις όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Αυστραλίας ή και επαναστατικές συνδικαλιστικές οργανώσεις όπως οι Industrial Workers of the World (Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου) στη δεκαετία του 1910.

* Στοιχεία για το κείμενο αυτό αντλήθηκαν από το διαδίκτυο.

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]