“Η μελλοντική κοινωνική οργάνωση πρέπει να γίνει μόνο από τα κάτω προς τα πάνω, από την ελεύθερη ένωση ή ομοσπονδία των εργαζομένων” αρχικά σε τοπικό επίπεδο και εν τέλει “σε μια μεγάλη ομοσπονδία, διεθνή και καθολική,” που θα αγκαλιάζει όλη την ανθρωπότητα που υποφέρει, και είναι ικανή να ξαναφτιάξει τον κόσμο πάνω στη βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της ελευθερίας.

Χτίζοντας ένα μαζικό αναρχικό κίνημα: το παράδειγμα της CNT στην Ισπανία

Οι ιδέες του αναρχισμού έχουν συχνά παρεξηγηθεί ή παραγκωνιστεί. Η διάδοση των μελετών, όπως είναι οι: Πολιτική Οικονομία από τα Κάτω του Knowles, Αναρχικοί στην Ισπανική Επανάσταση του Peirats και άλλες, είχαν ως στόχο την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος – και επίσης να δείξουν ότι ο αναρχισμός δεν μπορεί ποτέ να περιοριστεί σε μια ιδεολογία απλώς για να κρατάει τους καθηγητές και τους φοιτητές απασχολημένους στις συζητήσεις περί κοινωνιών.

Οι αναρχικοί έχουν χαρακτηριστεί ως “ουτοπικοί” ή θεωρούνται καταλύτες του χάους και της βίας, όπως στις διαμαρτυρίες του Σιάτλ το 1999, κατά του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ωστόσο, ο αναρχισμός έχει έναν εποικοδομητικό πυρήνα και μια σημαντική ιστορία ως μαζικό κίνημα – συμπεριλαμβανομένης και της συνδικαλιστικής (μέσα από εργατικά σωματεία) του μορφής. Απορρίπτει τον αυταρχισμό και τον ολοκληρωτισμό που συχνά συνδέεται με τα Μαρξιστικά καθεστώτα και επιδιώκει να παρουσιάσει μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση στον κλασσικό Μαρξισμό, τη σοσιαλδημοκρατία και την τρέχουσα νεοφιλελεύθερη ηγεμονική τάξη πραγμάτων. Απορρίπτει τόσο τις εκδοχές του Μαρξισμού που έχουν δικαιολογήσει τη μαζική καταστολή, όσο και τις πιο επιφυλακτικές εκδοχές, όπως αυτή του Desai στο βιβλίο του “Η εκδίκηση του Μαρξ”, που ισχυρίζεται ότι ένα παρατεταμένο καπιταλιστικό στάδιο – με όλες τις φρίκες – παραμένει ζωτικής σημασίας πριν επιχειρηθεί ο σοσιαλισμός. Απορρίπτει τις ιδέες ότι η εκμετάλλευση και η καταπίεση είναι “ιστορικές αναγκαιότητες” για την ιστορική πρόοδο.

Η ιστορία του αναρχισμού και του συνδικαλισμού δείχνει ότι ισχύει το εντελώς αντίθετο. Ένα από τα βασικά θέματα που επισημάνθηκαν από τα πρόσφατα έργα αυτής της παράδοσης είναι ότι η κατασκευή ενός μαζικού αναρχικού και συνδικαλιστικού κινήματος βασιζόμενου στις αναρχικές αξίες της αντι-εξουσίας (authority), της ισότητας, της συλλογικής και ατομικής ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας – και είναι κάτι για τα οποία η απλοϊκή εργατική τάξη και οι φτωχοί άνθρωποι είναι απόλυτα ικανοί.

Αυτό παρουσιάζεται θαυμάσια από την αναρχοσυνδικαλιστική CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας) της Ισπανίας. Δημιουργήθηκε το 1910 στη Βαρκελώνη, στην ισπανική επαρχία της Καταλονίας – τον βιομηχανικό κέντρο της χώρας. Η CNT προέκυψε μέσα από δύσκολες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες οι οποίες χαρακτήριζαν την Ισπανία, και μεγάλωσε, παρά την έντονη καταστολή, στη δεκαετία του 1930. Ενσωματώνοντας τις κεντρικές αναρχικές αξίες και αρχές της ατομικής ελευθερίας, της συνεργασίας και δημοκρατίας, η CNT εξελίχθηκε στο ισχυρότερο συνδικαλιστικό – και μαζικό – κίνημα στη χώρα.

Η Ισπανία σημαδεύτηκε από υψηλού επιπέδου ανισότητες, και ένα κοινωνικό σύστημα που ευνοούσε την ελίτ· μια δεξιά Εκκλησία λειτουργούσε συχνά ως θεσμός καταπίεσης, όπως έκανε και το κράτος. Οι δραστηριότητες της CNT κατεστάλησαν εντόνως με την επιβολή των όπλων. Η κρατική εξουσία χρησιμοποιήθηκε κατ’ επανάληψη για να συντρίψει την αντίσταση της εργατικής τάξης και των αγροτών· αυτό ήταν απαραίτητο για την άρχουσα τάξη για να διατηρήσει τα προνόμιά της.

Παρά τις συνθήκες αυτές – και κόντρα στην αντίληψη που έλεγε ότι η καταστολή, η εξουσία (authority), η εκμετάλλευση, η φτώχεια που οδηγεί στην εξαθλίωση, η πείνα και η δυστυχία, καθώς και ο πλούτος και η δύναμη είναι αναγκαία κακά, για τους ανθρώπους που δεν ήξεραν να μετρούν πέρα από τα δάχτυλα του ενός χεριού – η CNT αντιπαρέβαλε το παράδειγμα κοινών ανθρώπων που διαθέτουν βαθιές ικανότητες και νοημοσύνη. Έκτισε ένα μαζικό συνδικαλιστικό κίνημα που υπερασπιζόταν και ανέπτυσσε τις συνθήκες ζωής των εργατών, που εκπαίδευε εκατομμύρια ανθρώπων σε μια εναλλακτική κοσμοθεωρία, που αγωνιζόταν μαζί με τις κοινότητες ενάντια στις εξώσεις και για χαμηλότερα ενοίκια και εκείνη που συμμάχησε με την εργατική τάξη, την αγροτική νεολαία και τις γυναίκες που αγωνίζονταν για τον αναρχική υπόθεση.

Μέσω των δομών, της μαχητικότητας, της εκπαίδευσης και των συμμαχιών της, η CNT βοήθησε να αναπτυχθεί και να καλλιεργηθεί, σε μαζική κλίμακα, οι δυνατότητες και η έμφυτη νοημοσύνη των μαζών – ικανότητες και νοημοσύνη που εκμηδένισαν την ανάγκη για κυριαρχία των πολλών από μια ελίτ. Αυτό αποδείχθηκε πιο δραματικά στη δεκαετία του 1930, όταν η CNT (και η συμμαχική Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία, η FAI, μια αναρχική πολιτική οργάνωση που συνδέεται με τη CNT) ξεκίνησε ή υποστήριξε μια σειρά λαϊκών εξεγέρσεων. Το 1936, η CNT και η FAI βοήθησαν να σταματήσει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, απελευθερώνοντας μια μαζική και βαθιά κοινωνική επανάσταση που έλαβε χώρα σε εκατομμύρια εκτάρια γης και τα τεράστια τμήματα της βιομηχανίας και των υπηρεσιών που τέθηκαν υπό εργατικό και κοινοτικό έλεγχο. Συχνά διαχειρίζονταν από τις δομές της CNT, οι “κολλεκτίβες” ήταν αυτοδιαχειριζόμενες, με υψηλή αποδοτικότητα και απέρριψαν τη λογική της παραγωγής για κέρδος· προχώρησαν στην άμεση εφαρμογή του ανώτατου σταδίου του αναρχικού κομμουνισμού.

Δυστυχώς, οι αποτυχίες εκ μέρους της CNT και της FAI αδρανοποίησαν αυτό το πρόγραμμα και άνοιξαν την πόρτα για την ήττα του.

Τούτου λεχθέντος, η εμπειρία της CNT από τη δεκαετία του 1910 έως τη δεκαετία του 1930 τονίζει την πραγματικότητα ότι είμαστε δηλαδή, πολύ μακριά από αυτά που ο άνθρωπος είναι σε θέση να καταφέρει. Είναι στο χέρι των απλών ανθρώπων να ξαναφτιάξουν τον κόσμο. Αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την οικοδόμηση του κινήματος: το μοντέλο CNT που, ακολουθώντας τα βήματα του αναρχικού Μιχαήλ Μπακούνιν, που επέμεινε ότι “Η μελλοντική κοινωνική οργάνωση πρέπει να γίνει μόνο από τα κάτω προς τα πάνω, από την ελεύθερη ένωση ή ομοσπονδία των εργαζομένων” αρχικά σε τοπικό επίπεδο και εν τέλει “σε μια μεγάλη ομοσπονδία, διεθνή και καθολική,” που θα αγκαλιάζει όλη την ανθρωπότητα που υποφέρει, και είναι ικανή να ξαναφτιάξει τον κόσμο πάνω στη βάση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της ελευθερίας.

*Ελληνική μετάφραση: Agiprop Anarquista
**Σχετικός σύνδεσμος: https://agitproplibcom.noblogs.org/?p=390

Interview with Warren McGregor of the Zabalaza Anarchist Communist Front (ZACF), South Africa. Warren McGregor is an activist born in the Coloured townships of the Cape Flats, now resident in Johannesburg, where he is involved in working class and union education.

What is anarchism? Who really rules South Africa? Should we form a "workers party"? How does anarchism address racial and national oppression? How can we build working class counter-power? What is the state of the left? How do we link fights for reforms to revolutionary transformation and counter-power? Where does anarchism come from and what is its history in South Africa? Where to now?

Leroy Maisiri (LM) [2] First of all thank you so much for your time, and making room for me in your busy schedule. Please kindly begin stating your name and any political affiliations you have with organisations or movements within the left.

Warren McGregor (WM): It’s a pleasure, but please call me “Warren.” I am a member of the Zabalaza Anarchist Communist Front (ZACF),[1] as well as of the Tokologo African Anarchist Collective (TAAC), and I identify myself politically as an anarchist.

LM: It appears there is a new interest in forming a “worker’s party” in South Africa at present. Some people think the National Union of Metalworkers of South Africa (NUMSA) will be the heart of that party, given its recent separation [Read more…] from the Tripartite Alliance of the African National Congress (ANC), the Congress of South African Trade Unions (COSATU), and the South African Communist Party (SACP). Others place their hopes in formations like the new Workers and Socialist Party (WASP), or even in Julius Malema’s Economic Freedom Fighters (EFF). And many people have great hopes that the ANC can be ousted by such parties in upcoming elections. Do you think that there is a need for a worker’s party in South Africa?

WM: Do I think there is a need for it? No. Ultimately you have to look at what the purpose of the workers’ party would be: obviously it would be the same as all other parties, to, in whatever way, access state power. Historically, ideas of a workers’ party as a means for the working class to take power and change society come from the Marxist tradition and from social democracy, the desire being to access state power through revolutionary or (usually, these days) electoral means.

What we anarchists would say is that there is no need for a worker’s party. And. in fact, that it would be very detrimental, not only here in South Africa but worldwide, to the workers’ struggle.

Fundamentally for us, as anarchists, state power is part of the problem of why we have an unequal society. The real, the hegemonic, power that is already dominant in society is the power of the ruling class. By “ruling class,” we anarchists mean those dominating in the economic sphere as well as in the state sphere. And we include into the ruling class the bosses of big business, but also the bosses of the state: your top politicians, and those who run things like the military part of the state, your police and judiciary (all unelected by the way), as well as your top bureaucrats in the governing arm (all unelected).

So we would include them in the ruling class. Our analysis of the state includes the people who run the state, as part of the ruling class. Elites run corporations, elites run the state.

Because of our analysis of the state, we do not consider the state to be an instrument that can used to reconstruct society, or to construct an equal society, and thus we do not believe that socialism can be created through the state. And by “socialism” here, we mean a classless society and the equal redistribution of wealth and power in society, which means a stateless society, because the state centralises power.

I always say: if we want to create a stateless and equal society, how can we use the state? It’s like saying: “In a year from now, I want to exist on a chocolate-less diet, so I do not want to eat chocolate – and to do that I will eat lots of chocolate! And then maybe the chocolate will start withering away!”

LM: Since you have said “no” to a worker’s party, what is the alternative, according to you?

WM: It is to continue to work to build working class power in the country, but what we as anarchists, with the program of anarchism, would specifically build is “counter power.” This is power that is counter the hegemonic power, essentially a power against, and outside and counter to, the power of the ruling class – and its states and corporations.

For us this means very specific things. It’s about building the power of the working class to challenge the ruling class, and its capacity to reconstruct society from below at some point in the future. And the organs of counter power would include revolutionary (syndicalist) trade unions and community groups and other formations. By “working class” we do not include here just blue-collar workers. All people who work for others for wages and lack power are workers, no matter their jobs, and besides workers the working class includes workers’ families, as well as the unemployed and, generally, the poor.

At the same time, the working class organisations of counter power must not only be fighting organisations, but must also be organisations of education as well. We need a radical education including the ability to critically analyse that which is around you, not just society but also yourself, and your organisation as well.

This is about building a revolutionary popular “counter culture” that also deals with ideas, and with issues like what we mean by “revolution” or “democracy,” and the ideals we want for the future society, helping set in practice, now, in the development of our organisations, these ideals. So counter power and counter culture are linked fundamentally.

By “democracy” as an aim, we speak of a radical democracy, a direct democracy, where the people that form part of a particular project, community, factory, are involved in key decisions and are aware of the decisions, and share in the benefits that accrue from putting the decisions into action.

To get to a directly democratic society in all spheres, we need a revolutionary transformation in all spheres. But to get to a revolutionary transformation, we need to develop direct democracy right now in the organisations of counter power. And we also need to develop a revolutionary attitude, a revolutionary understanding and consciousness. At the end of the day, the ability of organs of counter power to develop towards revolutionary transformation is determined by the development of a revolutionary counter culture, of revolutionary consciousness.

LM: Thank you, very comprehensive. You say “revolutionary transformation,” but are we just smashing the state here? How do reforms and immediate struggles fit? And what, specifically, is meant by “revolutionary transformation”?

WM: Anarchism aims at a revolutionary transformation of society, and by this, we mean a complete overhaul of the way that society is governed and organised, to “revolutionise” the economic, social and political arrangements. Anarchism is not about chaos, or a lack of rules: it asks for a different set of rules, a different order. We do not mean changing the people at the top of society, or the nationalisation of industry by the state: this still means a ruling class controlling an unequal system.

We mean a society where the means of production are commonly owned, a society that is self-managed and democratised, with no hierarchies, no oppression, and no ruling class. It means a self-managed, socialist society, egalitarian and democratic, with collective ownership and individual freedom.

This is what we mean by revolution.

But to get there you need to build working class revolutionary counter power to the point where it can take over society, replace the state and capital. This means building a mass base.

So in the process of developing counter power, you need to attract people to your organisations. That means being able to win reforms in the day-to-day, using day-to-day struggles, based on direct action, not elections and lobbying, so as to improve people’s lives: to battle for higher wages, better housing conditions, and access to better conditions from capital and the state.

Being anti-statist does not necessarily mean that you do not use the battle for reforms within the revolutionary struggle. The idea is that the reforms are not the be-all and end-all of the struggle, and that the counter power remains autonomous, outside and against the state, and that fights for reforms are won through direct action by autonomous movements, and linked to the struggle to build revolutionary counter-power and counter-culture.

Reform struggles help to develop revolutionary capabilities, and lead to a sense of encouragement, and the victories and defeats in day-to-day struggles are educational tools not just for the popular organisations as a whole, but for the individuals within the organisations.

Victories help develop a sense of confidence in oneself as a militant in the organisation, as an organiser, and in the organisation itself. Defeats can be educational if we decide to study them as sites of critical analysis. Revolution is the goal, the end, and reforms are necessary, not decisive or ultimate, but steps on the road to revolutionary transformation.

LM: I want to get your general opinion of the state of the left and of anarchism, right now.

WM: Globally the left, for the last thirty years, has been on the back foot, the advent of neo-liberal globalisation and the restructuring of control in societies shifting the balance in favour of the ruling class all around the world, accompanied by attacks on working class formations. The collapse of the Soviet Union, which was basically the collapse of classical Marxism, has had a massive impact: you see it in a massive decline of authoritarian socialism.

But we have also seen, despite Francis Fukuyama calling the period “the end of history,” various struggles, in particular, social movement struggles, struggles of the unemployed, and the rural population and peasants. All around the world we have seen upsurges, and these new movements have to a certain extent taken over where the trade unions used to be. Although the unions are far from dead.

We also see a resurrection of more libertarian socialism, in particular, anarchism. Now anarchism globally is still in a process of not necessarily defining itself, but of redefinition and rediscovery, of linking back to its historical roots, and recapturing parts of anarchist theory and history that have been lost or distorted. For example, from after the Second World War, writing about anarchist history has been focused on Northern Europe and America, relying on perspectives that discount the majority of anarchism that existed and exists globally and historically.

And we see that many of the struggles today, for example, the Occupy movements, also reflect the influence of more libertarian ideas and anarchist ideas without necessarily being purely anarchist. Many of those ideas are starting to find more space in the world.

However, there is a long way to go to reclaim the space that working class movements used to have a few decades ago, when they used to influence society, and also reclaiming the space for revolutionary left ideas, especially anarchism, which can radically change society.

The fact of the matter is that it is the radical right – in religious, fascist, populist and anti- foreigner variants – that is capturing the space opened by massive popular dissatisfaction with ruling elites.

LM: South Africa also has long tradition of left-wing and working class politics: where does anarchism fit here?

WM: Anarchism globally had its golden age in terms of influence from around 1870 to into the 1930s, and remained important after that, but less so than statist movements like anti- colonial nationalism and classical Marxism. But before that anarchism was certainly the most dominant socialist idea in the world, and its trade unionism, also known as “syndicalism,” had a very big influence. It played a key role in the colonial and postcolonial world, including in anti-colonial and anti-imperialist struggles.

This included an important influence on South African black and white worker formations in the early part of the 1900s. But it’s only in the latter part of the 1990s that we have a rekindling of an anarchist presence in South Africa, and an organised attempt to get re-involved in working class struggles. This all means that anarchism here is still quite a small force, first of all in the left, and secondly, even smaller in terms of influence among the working class and poor.

But on the other hand we are growing not only as an organisation and organised force, but, more importantly, the ideas of anarchism, when engaged with in a proper and honest way, find favour with black working class people here. More important than sitting on committees in coalitions like the new United Front, promoted by NUMSA, or chasing political party dreams, is systematic back-to-basics work with grassroots working class people, to win influence and to develop a black working class cadre of anarchists who are involved in everyday struggles, community struggles, union struggles etc.

LM: And the left in South Africa?

WM: I have tons of respect, despite any ideological disagreements and differences in tactical and strategic choices, for others in the left and in the progressive movement.

There are real differences in terms of strategy and tactics. But we are not sectarians: our history shows this. I have been involved in the anarchist movement for about six-and-a-half years, and its clear anarchists have a long tradition of involvement in struggle with working class organisations, and this has included working with a variety of socialist and non- socialist groups.

We absolutely do not reject working with other political organisations, but we draw the line when it comes to what we are working for: if something goes against our principles or goes against the working class, we draw the line and do not cooperate.

We promote structured, democratic, mandate-based approaches to organising and reject the South African “populist” style. This is closely linked to the ANC and its offshoots, and centres on unelected and unaccountable leaders and self-appointed demagogues directing the actions of crowds who have no real say.

Fundamentally, there is no way we would consider a political party, whether left or right, to be of any use to revolutionary transformation or even reforms. This does not preclude the possibility that we will work, where needed, with political party people – and not just with independent or revolutionary socialists, because we would work with ordinary SACP and ANC members in struggles. These organisations have a big rank-and-file working class membership and those members can be engaged.

But as vehicles for a radical change? The SACP and ANC and indeed, all the other parties, including the EFF, cannot be these vehicles. Elections won’t and don’t help. To get anywhere in elections, the left would need to pour resources, resources that could have been used in building working class organisation and education, into getting people to vote, and even if seats are won, the representatives just become part of the problem, part of the state apparatus and ruling class. If militancy is funnelled into elections or a workers’ party, it eventually means the subjugation of working class militancy to elections.

We will support any initiative that mobilises people and has a potential to become counter power or a space to win people to our ideas, and to build counter culture. But a workers’ party and electioneering are a dead end, a grave yard for left, democratic and working class politics.

What is going to change society is a groundswell of working class organisation, structured, democratic and able to develop in the direction of counter culture and counter culture, not a unity of the left, which is not really possible. And this groundswell requires not just organising people but also changing the ideas that they have.

We, anarchists, are not messiahs who are going to bring about change the actual change, the revolutionary transformation. It is the working class that will, through a long, hard struggle with both victory and defeat, by building organisation and consciousness, despite suffering many losses, that will change the world. It’s not a quick-fix, it’s not a politics of election promises or freedom from above. State power and elections have never worked for the working class: that is the quick fix that fixes nothing.

Take the EFF: in power it has gone back on its promises and it reproduces many features of ANC populism.

LM: Thank you once again, for your input and your time

NOTES

[1] The Zabalaza Anarchist Communist Front (ZACF), formed in 2003, is a revolutionary group that works primarily with township groups in Gauteng province. It rejects participation in elections, aiming to build a radical democracy, somewhat akin to the to the United Democratic Front (UDF) “people’s power” project, but outside and against the state apparatus. The UDF, formed 1983, was a broad anti-apartheid coalition of church, community-based, sports, youth and other organisations. This would involve an egalitarian society based upon collective ownership of the means of production, self- management, participatory planning, and production and distribution by need, in a stateless, socialist system.

Interview by Leroy Maisiri, 16 December 2014, Johannesburg.

[2] Reference: Warren McGregor, 2018, "Anarchist-Communism: Building Black Working Class Counter Power against State, Capital and National Oppression [Interview by Leroy Maisiri]," in Kirk Helliker and Lucien van der Walt (eds.), Politics at a Distance from the State: Radical and African Perspectives, Routledge: London, New York, pp. 156-161.

La situación mundial y latinoamericana vienen expresando elementos de un nuevo período marcado por la profundización de la injerencia del imperialismo norteamericano en todos los niveles. En el plano comercial la prepotencia yanqui viene provocando la reacción de China en una guerra de aranceles a la importación sin precedentes. Esta disputa entre las dos potencias capitalistas más importantes del planeta, más allá del cambio de socios comerciales, representa un abrupto viraje hacia el proteccionismo imperialista que solo beneficia a las burguesías de ambos países.

En este sentido Latinoamérica no escapa como escenario de disputa. Los últimos hechos muestran la vuelta de EEUU como gendarme de su “patio trasero” tanto a nivel geopolítico y militar como a nivel económico. Una runfla de mandatarios dóciles y obedientes son piezas esenciales en esta estrategia para la región. Las élites locales no solo le vienen abriendo la puerta de par en par al FMI y demás organismos usureros sino también a los principales monopolios industriales, comerciales y financieros norteamericanos. El objetivo principal es cercar la influencia de China en la región, ahuyentar a Rusia y retomar la hegemonía perdida.

Otros dos elementos de relevancia que debemos mencionar tienen que ver con los planes imperiales que refuerzan la matriz extractivista de la región y la designación de Argentina como sede del G20 de este año, a modo de acentuar el compromiso con la agenda neoliberal continental. A nivel geopolítico, un importante objetivo trazado por EEUU tiene que ver, no solo con precipitar la caída de los gobiernos díscolos en la región
-como son los casos de Venezuela y Bolivia-, sino fundamentalmente con ir generando la idea de inestabilidad para militarizar el territorio y disciplinar la resistencia popular que se está generando en rechazo a las políticas de ajuste, hambre y mayor endeudamiento en todo el continente.

En este orden, luego de descartar momentáneamente la invasión de marines a Venezuela, Trump se encuentra junto a sus aliados regionales promoviendo abiertamente un golpe militar en ese país, tal como sucediera en la pasada cumbre bilateral con el presidente Duque (al mismo tiempo que en Colombia asesinaban al militante social número 159 en lo que va del año).

Sin embargo este “Estado policial de ajuste” en el continente (como denominaron nuestros compañeros de la CAB) viene generando numerosas expresiones de resistencia popular generalizada. En Brasil, al ajuste salvaje de Temer –antiguo aliado del PT- y al peligroso avance de la derecha neofascista encarnada en Bolsonaro, distintas coordinaciones organizativas vienen oponiéndole importantes movilizaciones, como fue la de las mujeres el pasado 29 de setiembre.

En los últimos meses se fueron sucediendo grandes huelgas en Panamá, Costa Rica y Nicaragua (además de Argentina) en rechazo a la implementación de políticas del FMI. En el último caso con brutales represiones dejando numerosos muertos. Lentamente podemos observar como se viene constituyendo episodios de resistencia en la región a la avanzada neoliberal. El desafío que tendrán las organizaciones populares latinoamericanas será, además del alcance de la masividad, el de ir construyendo mayores niveles de unidad, solidaridad e independencia de la clase oprimida, lejos de la dinámica electoralista y la institucionalización de las luchas. Ante esta situación se impone como estratégica la coordinación latinoamericana de organizaciones populares autónomas como expresión anti-imperialista, anti-capitalista y anti-estatista.

Σαν σήμερα γεννήθηκε μια ιστορική μορφή του αναρχισμού και της επαναστατικής σκέψης, ο Νέστωρ Μαχνό. Το παρακάτω εκτενές απόσπασμα από το βιβλίο του Ντανιέλ Γκερέν "ο αναρχισμός (από τη θεωρία στην πράξη)" μεταφράστηκε από τους συντρόφους/ισσες του ιστότοπου http://www.nestormakhno.info και αποτελεί μια περιληπτική ιστορία του ουκρανικού αναρχικού επαναστατικού κινήματος (περισσότερο γνωστού ως "Μαχνοφτσίνα", όπως ορίστηκε από τον ιστοριογράφο του κινήματος, Αρσίνοφ).

Νέστωρ Μαχνό (7 Νοεμβρίου 1888 - 6 Ιουλίου 1934)

Σαν σήμερα γεννήθηκε μια ιστορική μορφή του αναρχισμού και της επαναστατικής σκέψης, ο Νέστωρ Μαχνό. Το παρακάτω εκτενές απόσπασμα από το βιβλίο του Ντανιέλ Γκερέν "ο αναρχισμός (από τη θεωρία στην πράξη)" μεταφράστηκε από τους συντρόφους/ισσες του ιστότοπου http://www.nestormakhno.info και αποτελεί μια περιληπτική ιστορία του ουκρανικού αναρχικού επαναστατικού κινήματος (περισσότερο γνωστού ως "Μαχνοφτσίνα", όπως ορίστηκε από τον ιστοριογράφο του κινήματος, Αρσίνοφ).

Συνοπτική ιστορία του Μαχνοβίτικου Κινήματος

Ήταν σχετικά εύκολο (σ.μ. για τους Μπολσεβίκους) να εκκαθαριστούν οι μικροί, αδύνατοι πυρήνες των Αναρχικών στις πόλεις, αλλά τα πράγματα ήταν διαφορετικά στην Ουκρανία, όπου ο αγροτοπρολετάριος Νέστορας Μάχνο είχε δημιουργήσει μια ισχυρή αναρχική οργάνωση αγροτών, οικονομική και στρατιωτική. Ο Μάχνο, ένα παιδί φτωχών Ουκρανών αγροτών ήταν είκοσι ετών το 1919. Σαν παιδί, είχε ζήσει την επανάσταση του 1905 και έγινε αργότερα Αναρχικός. Το Τσαρικό καθεστώς τον συνέλαβε και τον καταδίκασε σε θάνατο, που τελικά μετατράπηκε σε φυλάκιση οκτώ ετών, που εξέτησε κατά το μεγαλύτερο διάστημα αλυσσοδεμένος στη φυλακή Butyrki, το μόνο "σχολείο" που παρακολούθησε ποτέ. Κάλυψε τουλάχιστον κάποια από τα κενά στην εκπαίδευσή του με τη βοήθεια ενός συνκρατούμενου συντρόφου, του Πήτερ Αρσίνωφ (φωτ. 1).

Αμέσως μετά από την Οκτωβριανή επανάσταση, ο Μάχνο πήρε πρωτοβουλία στην οργάνωση των μαζών των αγροτών σε μια αυτόνομη περιοχή, ακτίνας κατά προσέγγιση 400 μέχρι 480 μιλίων, με επτά εκατομμύρια κατοίκους. Στο Νότο τα σύνορά της έφταναν στη θάλασσα azov στο λιμάνι Berdyansk, με κέντρο την Gulyai-Polye, μια μεγάλη πόλη 20-30.000 ανθρώπων. Μια παραδοσιακά επαναστατική περιοχή που είχε βιώσει τις βίαιες ταραχές του 1905 (φωτ. 2).

Η ιστορία άρχισε όταν επέβαλε ο Γερμανικός και Αυστριακός στρατός κατοχής ένα δεξιό καθεστώς που βιαζόταν να επιστρέψει στους προηγούμενους ιδιοκτήτες τους τα εδάφη που έιχαν καταληφθεί από τους επαναστατημένους αγρότες. Οι εργάτες γής ξεσηκώθηκαν σε μια ένοπλη άμυνα των πρόσφατων κατακτήσεών τους. Αντιστάθηκαν στην αντίδραση αλλά και την πρόωρη παρείσφρυση των Μπολσεβίκων κομισάριων και τις υπερβολικές επιβολές τους. Αυτό το απέραντο "Μη-Κράτος" ήταν εμπνευσμένο από έναν "εραστή της δικαιοσύνης", ένα είδος αναρχικού "Ρομπέν των Δασών", τον αποκαλούμενο από τους αγρότες "Πατέρα" Μάχνο. Ο πρώτος ένοπλος άθλος του ήταν η κατάληψη της Gulyai - Polye στα μέσα Σεπτεμβρίου του 1918. Η ανακωχή της 11ης Νοεμβρίου εντούτοις, οδήγησε στην απόσυρση των Αuστρο-Γερμανικών δυνάμεων κατοχής, και έδωσε στο Μάχνο μια μοναδική ευκαιρία να ενισχύσει τις προμήθειές του σε πολεμοφόδια, όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό.

Για πρώτη φορά στην ιστορία, οι αρχές του ελευθεριακού κομμουνισμού εφαρμόστηκαν στην απελευθερωμένη Ουκρανία, και τέθηκε σε ησχύ η αυτοδιαχείρηση όσο ήταν δυνατό αυτό στις συνθήκες του εμφύλιου πολέμου.

Οι αγρότες ενώθηκαν σε "Κομμούνες" ή σε "Σοβιέτ Ελεύθερων Εργατών"(φωτ.3) και όργωναν από κοινού το έδαφος για το οποίο είχαν πολεμήσει τους προηγούμενους ιδιοκτήτες. Αυτές οι ομάδες τήρησαν τις αρχές της ισότητας και της αδελφότητας. Κάθε άνδρας, γυναίκα και παιδί έπρεπε να εργάζεται ανάλογα με τη δύναμή του, και οι σύντροφοι που εκλέγονταν προσωρινά σε διευθυντικά πόστα, επέστρεφαν μετά τη θητεία τους στην κανονική εργασία τους μαζί με τα υπόλοιπα μέλη των κοινοτήτων.

Κάθε Σοβιέτ (σ.μ.Ελεύθερο Σοβιέτ) ήταν απλά ο εκτελεστής της θέλησης των αγροτών στην περιοχή που το εξέλεγαν.

Οι μονάδες παραγωγής συνενώθηκαν σε Ομοσπονδίες ανα περιοχές, και οι Ομοσπονδίες σε Ενώσεις. Οι Ενώσεις συνενώθηκαν σε ένα γενικό οικονομικό σύστημα βασισμένο στην κοινωνική ισότητα, ανεξάρτητα από οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα. Κανένας πολιτευόμενος δεν επέβαλε τη θέλησή του στους υπόλοιπους με το πρόσχημα της δύναμης του Σοβιέτ. Τα μέλη έπρεπε να είναι αυθεντικοί εργαζόμενοι στην υπηρεσία των εργαζομένων μαζών.

Όταν οι Μαχνοβίτες κατεύθαναν σε μια περιοχή αναρτούσαν αφίσες που έγραφαν:

"Οι εργάτες και οι αγρότες είναι πιά ελεύθεροι, και μη υπαγόμενοι σε οποιοδήποτε περιορισμό. Εξαρτάται από τους εργάτες και τους αγρότες πως θα ενεργήσουν, πως θα αυτο-οργανωθούν, πως θα συμφωνήσουν μεταξύ τους για όλες τις πτυχές της ζωής τους, όπως οι ίδιοι νομίζουν .... Οι Μαχνοβίτες δεν μπορούν να δώσουν τίποτα περισσότερο από κάποιες συμβουλές και ενίσχυση... Σε καμία περίπτωση αυτοί δεν μπορούν ούτε επιθυμούν να κυβερνήσουν." [1]

Όταν, το 1920, όταν οι άνθρωποι του Μάχνο παρουσιάστηκαν για να διαπραγματευτούν με τους Μπολσεβίκους, το έκαναν σαν ίσος προς ίσο, και σύναψαν μια εφήμερη συμφωνία μαζί τους, στην οποία επέμειναν να προστεθεί το ακόλουθο παράρτημα: "Στην περιοχή που καταλαμβάνεται από το στρατό των Μαχνοβιτών, οι εργάτες και οι αγρότες είναι ελεύθεροι να δημιουργίσουν δικούς τους θεσμούς, στα πλαίσια μιας οικονομικής και πολιτικής αυτοδιοίκησης. Αυτές οι κοινότητες θα είναι αυτόνομες και ομοσπονδιακά συνδεδεμένες με συμφωνίες με τα όργανα της κυβέρνησης των Σοβιετικών Δημοκρατιών". Οι μπολσεβίκοι διαπραγματευτές ήταν τρομερά διστακτικοί και τελικά αποσύνδεσαν το παράρτημα από τη συμφωνία προκειμένου να μην το αναφέρουν στη Μόσχα όπου φυσικά θα ήταν θεωρητικά "απολύτως απαράδεκτο". [2]

Μια από τις σχετικές αδυναμίες του κινήματος των Μαχνοβιτών ήταν η έλλειψη ελευθεριακών διανοούμενών, αλλά κάλυπτε κάπως το κενό η αλληλεγγύη από το εξωτερικό. Αυτή εκφράστηκε αρχικά από τους Αναρχικούς Κλαρκώφ και Κούρσκ που εμπνεύστηκαν από το Voline (φωτ.4) οι οποίοι είχαν στήσει μια οργάνωση που ονομαζόταν Nabat (ο κώδωνας κινδύνου) το 1918.

Το 1919 οργανώθηκε ένα συνέδριο στο οποίο ξεκαθάρισαν: "ρητά και κατηγορηματικά αντιτασόμαστε σε οποιαδήποτε μορφή συμμετοχής στα Σοβέτ, τα οποία έχουν γίνει ένα καθαρά κομματικό σώμα που οργανώνεται πάνω σε μιαν αυταρχική, συγκεντρωτική, κρατιστική βάση". Η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων θεώρησε αυτήν την δήλωση ως κύρηξη πολέμου και το Nabat αναγκάστηκε να σταματήσει όλες τις δραστηριότητές του. Αργότερα τον Ιούλιο, ο Voline φτάνει στην έδρα του Μάχνο και συναντιέται με τον Πήτερ Αρσίνωφ για να πάρει την ευθύνη του πολιτιστικού και εκπαιδευτικού σκέλους του κινήματος. Προήδρευσε στο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στο Alexandrovsk, όπου υιοθετήθηκαν οι "γενικές διατριβές" που καθορίζουν το δόγμα των "Ελεύθερων Σοβιέτ".

Σ'αυτά τα συνέδρια συμμετείχαν αγρότες και εκπρόσωποι των ανταρτών. Στην πραγματικότητα, η πολιτική οργάνωση ήταν μια προέκταση της οργάνωσης του στρατού των εξεγερμένων αγροτών, που εφάρμοζε αντάρτικη τακτική.

Αυτός ο στρατός ήταν εντυπωσιακά ευκίνητος, καλύπτοντας τουλάχιστον 160 μίλια την ημέρα, χάρις όχι μόνο το ιππικό του αλλά και το πεζικό του, το οποίο ταξίδευε σε ελαφρά ιππήλατα κάρρα με ελατήρια (φωτ.5). Αυτός ο στρατός οργανώθηκε σε συγκεκριμένη ελευθεριακή, εθελοντική βάση. Το σύστημα της εκλεγμένης διοίκησης εφαρμόστηκε σε όλα τα επίπεδα και όλοι συμφωνούσαν να πειθαρχούν στους εκλεγμένους.

Οι κανόνες των τελευταίων καταρτίζονταν από τις επιτροπές των ανταρτών, κατόπιν επικυρώνονταν από τις γενικές συνελεύσεις και ελέγχονταν αυστηρά από όλους.

Οι μιλίτσιες του Μάχνο δημιούργησαν κάμποσα προβλήματα στους στρατούς των Λεκορώσων που επιχειρούσαν στην περιοχή. Οι μονάδες των μπολσεβίκων Κόκκινων φρουρών, από την άλλη μεριά, δεν ήταν και πολύ αποτελεσματικές. Πολέμησαν μόνο κατά μήκος των σιδηροδρόμων και δεν απομακρύνονταν ποτέ από τα θωρακισμένα τραίνα τους, στα οποία αποσύρονταν όταν συναντούσαν αντίσταση, μερικές φορές χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους όλους τους πολεμιστές που άφηναν πίσω τους. Το γεγονός αυτό δεν ενέπνεε αρκετή εμπιστοσύνη στους αγρότες που ήταν άοπλοι και απομονωμένοι στα χωριά τους, στο έλεος των αντεπαναστατών. Ο Αρσίνωφ σαν ιστορικός του Μαχνοβίτικου κινήματος, έγραψε ότι "η τιμή της καταστροφής της αντεπανάστασης του Ντένικιν το φθινόπωρο του 1919 οφείλεται κυρίως στους αναρχικούς αντάρτες".

Αλλά αφότου είχαν απορροφηθεί οι μονάδες των Κόκκινων φρουρών στον Κόκκινο στρατό, ο Μάχνο επέμενε να αρνείται να τεθεί ο στρατός του υπό τις διαταγές του επικεφαλή του Κόκκινου στρατού, του Τρότσκυ. Ο μεγάλος επαναστάτης Τρότσκυ μετά απ'αυτό θεώρησε σκόπιμο να επιτεθεί στο Μαχνοβίτικο κίνημα. Στις 4 Ιουνίου 1919, συνέταξε μια διαταγή απαγορεύοντας το προσεχές συνέδριο των Μαχνοβιτών, κατηγορώντας τους σαν στασιαστές ενάντια στη Σοβιετική δύναμη στην Ουκρανία. Χαρακτήρισε τη συμμετοχή στο συνέδριο ως πράξη "εσχάτης προδοσίας" και απαίτησε τη σύλληψη των συνέδρων. Αρνήθηκε να εξοπλίσει τους Μαχνοβίτες αντάρτες, αποτυγχάνοντας στο καθήκον του να τους ενισχύσει, τους κατηγόρησε στη συνέχεια για "λιποταξία" και ότι αφέθηκαν να χτυπηθούν από το μέτωπο των Λευκορώσων. Η ίδια μέθοδος υιοθετήθηκε δεκαοχτώ χρόνια αργότερα από τους Ισπανούς Σταλινικούς ενάντια στις ταξιαρχίες των Αναρχικών (σ.μ. όπως επίσης και αρκετών Τροτσκιστών πιστών στην επανάσταση).

Οι δύο στρατοί, εντούτοις, ξαναήρθαν σε συμφωνία σε άλλες δύο περιπτώσεις, όταν εμφανίστηκε ξανά κίνδυνος επέμβασης της αντεπανάστασης και οι συνθήκες απαιτούσαν να ενεργήσουν από κοινού. Στην πρώτη περίπτωση το Μάρτη του 1919, ενάντια στο Ντένικιν,στη δεύτερη κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου του 1920 ενάντια στην απειλή των δυνάμεων των Λευκορώσων του Wrangel, που καταστράφηκαν τελικά και οριστικά από τους Μαχνοβίτες. Αλλά μόλις πέρασε ο κίνδυνος, ο Κόκκινος στρατός, επέστρεψε στις εχθροπραξίες ενάντια στους αντάρτες του Μάχνο, οι οποίοι φρόντιζαν να ανταποδίδουν κάθε χτύπημα που δέχονταν.

Στα τέλη Νοεμβρίου του 1920 οι κάτοχοι της εξουσίας το παρατράβηξαν τόσο, ώστε έστησαν μια παγίδα: οι Μπολσεβίκοι προσκάλεσαν τους αξιωματικούς του Μαχνοβίτικου στρατού της Κριμαίας να συμμετάσχουν σε ένα στρατιωτικό συμβούλιο. Εκεί, συνελλήφθησαν αμέσως από την Τσέκα, την κομματική αστυνομία και τουφεκίστηκαν ενώ οι αντάρτες τους αφοπλίστηκαν. Συγχρόνως εξαπέλυσαν κανονική επίθεση ενάντια στην πόλη Gulyai-Polye. Ο όλο και περισσότερο άνισος αγώνας ανάμεσα στους ελευθεριακούς και τους εξουσιαστές συνεχίστηκε για άλλους εννέα μήνες. Τελικά επεκράτησαν οι πιό πολυάριθμες και καλύτερα εξοπλισμένες δυνάμεις και ο Μάχνο έπρεπε να τερματήσει τον ένοπλο αγώνα. Κατόρθωσε να αποσπάσει άσυλο στη Ρουμανία τον Αύγουστο του 1921, και λίγο αργότερα στο Παρίσι, όπου πέθανε πολύ αργότερα [3] από τις αρώστιες και την ανέχεια [4]. Αυτό ήταν το τέλος της επικής ιστορίας της Μαχνοβτσίνα. Σύμφωνα με τον Πήτερ Αρσίνωφ, ήταν το πρωτότυπο ενός αυτόνομου κινήματος εργατικών μαζών και ως εκ τούτου μια πηγή μελλοντικής έμπνευσης για τους εργαζομένους του κόσμου.

Ντανιέλ Γκουέριν απόσπασμα από το "Αναρχισμός: Από τη θεωρία στην πράξη".

Σημειώσεις

1] Το Μανιφέστο του στρατού της Ουκρανίας (Μαχνοβτσίνα).

[2] Οι Μαχνοβίτες πληροφορήθηκαν πολύ αργότερα ότι τελικά δεν είχε γίνει δεκτό το παράρτημα της συμφωνίας τους (αφού δεν έφτασε ποτέ στη Μόσχα), έτσι, υπήρξαν περιπτώσεις που τόσο οι πηγές των Αναρχικών όσο και των Μπολσεβίκων υποστήριζαν ότι είχε δοθεί η "άδεια" του Κρεμλίνου για την λειτουργία των Ελεύθερων Σοβιέτ στην Ουκρανία. Στην πραγματικότητα, οι Μπολσεβίκοι τα ανέχτηκαν επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς.

[3] Στο Παρίσι ο Μάχνο (φωτ.6) συνέχισε τους αγώνες του για την παγκόσμια ελευθερία και τον γνήσιο σοσιαλισμό που οραματίστηκε. Συναντιόταν συχνά με γνωστούς αναρχικούς της Ευρώπης, τον Μπέργκερ, τον Ντουρούτι, το Μαλατέστα και άλλους. Συμμετείχε στην προσπάθεια για την σύνταξη μιας "Πλατφόρμας Αναρχικής Οργάνωσης" προκειμένου να ενωθούν οι ανα τον κόσμο Αναρχικοί σε έναν κοινό ταξικό αγώνα. Η "Πλατφόρμα" έγινε πρόχειρα και κάτω από πίεση, με αποτέλεσμα να έχει πολλά λάθη και ανακρίβειες που δέχτηκαν εποικοδομητική κριτική από πολλούς συντρόφους, μπορούμε να πούμε ότι ακόμα περιμένει να αποκτήσει την τελική της μορφή. Ο ίδιος ο Μάχνο όμως παρέμεινε μέχρι τέλους πιστός στις αρχές του και σε κάθε περίπτωση που χρειάστηκε, οι Αναρχικοί σύσσωμοι στάθηκαν αλληλέγγυοι στο πρόσωπό του. Προφητική αποδείχτηκε επίσης η "Ανοιχτή Επιστολή προς τους Ισπανούς Αναρχικούς" που έγραψε το 1931.

[4] Η φτώχεια και η ανέχεια του Μάχνο που δεν έπαψε ποτέ να βρίσκεται υπό διωγμό για τους αγώνες του, "σατυρίστηκε" με τον πιό χυδαίο τρόπο από δεξιούς και Μπολσεβίκους καλοπληρωμένους λασπολόγους στην υπηρεσία της μιάς ή της άλλης εξουσίας.

This is a call out for solidarity with social activist Alex Pirie who has recently been diagnosed with advanced cancer.

A year ago AWSM conducted an interview with social activist Alex Pirie:

https://www.anarkismo.net/article/30707?search_text=ale...pirie
https://www.anarkismo.net/article/30753?search_text=ale...pirie

Since that interview we have worked closely alongside Alex on various issues such as transgender rights, the nurses struggle and in generally advancing conditions for workers in Aotearoa and elsewhere. He has consistently shown himself to be a staunch advocate for those suffering at the bottom of this economic and political system. We have recently learned that Alex himself is now suffering…our friend has been diagnosed with advanced cancer!

AWSM sends its solidarity and love to Alex and his wife Karly at this time.

For those wishing to give back something to this fighter for social justice in his time of need, please contribute generously to the site which has been established to help fund medical and other costs:

https://givealittle.co.nz/cause/hope-for-alex/donations

AN INJURY TO ONE IS AN INJURY TO ALL