Έμμα Γκόλντμαν: Ζώντας τη ζωή μου

Διεθνή | Αναρχική Ιστορία | Κριτική / Παρουσίαση Samstag Januar 11, 2020 19:12 by Dmitri - 1 of Anarkismo Editorial Group

Νέα σπουδαία κυκλοφορία από τις εκδόσεις Βιβλιοπέλαγος: Έμμα Γκόλντμαν “Ζώντας τη Ζωή μου”. Μια πολύ καλή ευκαιρία για διάβασμα αυτή την περίοδο.

«Η Έμμα Γκόλντμαν είναι μια γυναίκα με εξαιρετικές ικανότητες και διαθέτει έντονο προσωπικό μαγνητισμό. Αυτά τα χαρακτηριστικά της σε συνδυασμό με τη δύναμη της πειθούς που διαθέτει την καθιστούν μια εξαιρετικά επικίνδυνη γυναίκα».

Με αυτά τα λόγια χαρακτηρίζει την Έμμα Γκόλντμαν ο Φράνσις Κάφι, Εισαγγελέας της Νότιας Περιφέρειας της Νέας Υόρκης, σε ένα εμπιστευτικό υπόμνημα που απευθύνεται στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών το 1917 για να υποστηρίξει ότι η παραμονή της στη χώρα αποτελεί απειλή. Ο μελλοντικός διευθυντής του FBI και σημαιοφόρος του αντικομουνισμού στις αρχές του Ψυχρού Πολέμου, ο διαβόητος Τζ. Ε. Χούβερ, νεαρός τότε υπάλληλος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αναλαμβάνει προσωπικά την παρακολούθηση και την απέλασή της, κτίζοντας εν μέρει πάνω της τη σταδιοδρομία του.

Η Έμμα Γκόλντμαν υπήρξε μια προσωπικότητα που σφράγισε με την παρουσία της το αναρχικό κίνημα και επηρέασε όλα τα επαναστατικά κοινωνικά κινήματα που αναδείχτηκαν από τα τέλη του 19ου έως και τα μέσα του 20ου αιώνα.

Εύστροφη και χαρισματική ομιλήτρια, σε εποχές που μια γυναίκα στο βήμα -και μάλιστα τόσο μαχητική- αποτελούσε σπάνιο φαινόμενο, συνέδεσε τον αναρχισμό με την ελευθερία της έκφρασης και την άνθιση των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Αψηφώντας τις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής της, τόλμησε να μιλήσει για την ελευθερία στον έρωτα και τη σεξουαλική χειραφέτηση της γυναίκας. Υπερασπίστηκε τον έλεγχο των γεννήσεων και την εφαρμογή αντισυλληπτικών μεθόδων όταν ακόμη και η ενημέρωση γι’ αυτό το ζήτημα ήταν παράνομη. Τάχθηκε κατά της συμμετοχής της Αμερικής στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και της υποχρεωτικής στρατολόγησης που ακολούθησε. Όλες οι επιλογές της είχαν βαρύ προσωπικό κόστος.

Η Αυτοβιογραφία της, η οποία εκδίδεται από τις Εκδόσεις Βιβλιοπέλαγος σε δύο τόμους, καλύπτει μια χρονική περίοδο 45 χρόνων. Μέσα από τις σελίδες της διαγράφεται το ιστορικό πανόραμα μιας εποχής, όπου η ελπίδα για ριζική κοινωνική αλλαγή βαθαίνει και εκφράζεται με κοινωνικές διεκδικήσεις, εργατικές απεργίες, εξεγέρσεις και κορυφώνεται με επαναστάσεις. Ο πρώτος τόμος, που μόλις κυκλοφόρησε, αναφέρεται στη ζωή και τη δραστηριότητα της Έμμα Γκόλντμαν στην Αμερική, όπου φτάνει ως μετανάστρια από τη Ρωσία το 1885 σε ηλικία 16 ετών. Η σύλληψη και η εκτέλεση των τεσσάρων αναρχικών στο Σικάγο το 1886 είναι η αφορμή για την πολιτική της αφύπνιση και σύντομα εξελίσσεται σε μια εμπνευσμένη ομιλήτρια που μαγνήτιζε και ξεσήκωνε μαζικά ακροατήρια στις περιοδείες της στην Αμερική.

Πραγματεύεται μια ευρεία θεματική γκάμα και περνά με άνεση από τον αναρχισμό, το ζήτημα του φύλου και τον πόλεμο στην εκπαίδευση των παιδιών, την ψυχολογία, το θέατρο και την τέχνη, κάτι που τη βοηθάει να έρθει σε επαφή με τα ελεύθερα πνεύματα της Αμερικής και να συμβάλει στην όσμωση των μέχρι τότε περιορισμένων σε εμβέλεια -και συχνά μη αγγλόφωνων- επαναστατικών ομάδων και κινήσεων μεταναστών με τους αμερικανούς ριζοσπάστες. Στη πορεία της ζωής της διασταυρώνεται και συνδιαλέγεται με όλους τους γνωστούς επαναστάτες, διανοούμενους και καλλιτέχνες της εποχής στις Η.Π.Α. και στην Ευρώπη. Οι Τζακ Λόντον, Ευγένιος Ο’ Νιλ, Τζον και Έθελ Μπάριμορ, Τζον Ριντ, Αλεξάντερ Μπέρκμαν, Πιότρ Κροπότκιν, Βολταιρίν ντε Κλαιρ, Γιόχαν Μοστ, Ρούντολφ Ρόκερ, Λουίζ Μισέλ, Ενρίκο Μαλατέστα και αργότερα οι Λέων Τρότσκι, Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν, Αλεξάντρα Κολοντάι είναι μερικά μόνο από τα πρόσωπα που παρελαύνουν μέσα από το δίτομο έργο της.

Ωστόσο, η Αυτοβιογραφία της Έμμα Γκόλντμαν δεν αποτελεί μια στεγνή παράθεση πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων που σημάδεψαν την ιστορία. Είναι ταυτόχρονα η μοναχική και συχνά επώδυνη, μυθιστορηματική διαδρομή μιας γυναίκας που πασχίζει να εναρμονίσει την ιδεολογία και την πολιτική της δράση με την αγάπη, τον έρωτα, τη χαρά, την πληρότητα και την ολοκλήρωση στην προσωπική της ζωή. Η ειλικρίνειά της είναι εξουθενωτική και αφοπλιστική συνάμα, καθώς δεν διστάζει να αποκαλύψει τις αδυναμίες της, τα πάθη της και τις απογοητεύσεις της. Άλλωστε, για την ίδια το προσωπικό ήταν πάντα αδιαχώριστο από το κοινωνικό και το πολιτικό.

Με δικά της λόγια: «Δεν πίστευα πως ο Σκοπός, που σήμαινε ένα όμορφο ιδανικό, τον αναρχισμό, την απελευθέρωση και την ελευθερία από τις συμβάσεις και τις προκαταλήψεις, προϋπόθετε την άρνηση της ζωής και της χαράς… Και στην περίπτωση που σήμαινε κάτι τέτοιο, δεν τον ήθελα. Θέλω ελευθερία, το δικαίωμα στην αυτο-έκφραση, το δικαίωμα του καθενός σε όμορφα και χαρούμενα πράγματα…»

Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

Διαβόητη ή διάσημη; Μισητή ή αγαπημένη; Πέρα από τους χαρακτηρισμούς εχθρών ή φίλων, η Έμμα Γκόλντμαν υπήρξε αναμφισβήτητα από τις πρωταγωνιστικές μορφές των κοινωνικοπολιτικών και επαναστατικών κινημάτων που συντάραξαν την ανθρωπότητα στα τέλη του 19ου και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Αναρχική ακτιβίστρια, εμπνευσμένη ομιλήτρια, διέδωσε με τον λόγο και την πένα της τις αξίες της ισότητας και της ανεξαρτησίας της γυναίκας, του ελεύθερου έρωτα και του ελέγχου των γεννήσεων, υποστήριξε παθιασμένα την ελευθερία του λόγου και εναντιώθηκε με συνέπεια στον μιλιταρισμό.

Επικοινώνησε τις ιδέες της σε πολιτικό επίπεδο και έζησε σύμφωνα με αυτές σε προσωπικό επίπεδο. Και οι δύο επιλογές της είχαν κόστος. Διώχθηκε, συκοφαντήθηκε, φυλακίστηκε επανειλημμένα, εξορίστηκε και στην προσωπική της ζωή πλήρωσε ως γυναίκα ένα βαρύ τίμημα. Απογοητεύτηκε και διαψεύστηκε πολλές φορές, αλλά διατήρησε την ανεξαρτησία της γνώμης της και την ακεραιότητά της μέχρι τέλους. Η Έμμα Γκόλντμαν έζησε τη ζωή της με αστείρευτο πάθος.

Μέσα από τις σελίδες της Αυτοβιογραφίας της ξεδιπλώνεται το ιστορικό πανόραμα μιας ολόκληρης εποχής, από το 1885 έως το 1928. Ο δρόμος της διασταυρώνεται με εκείνους των Α. Μπέρκμαν, Γιόχαν Μοστ, Βολταιρίν ντε Κλαιρ, Κροπότκιν, Λουίζ Μισέλ, Μαλατέστα και με όλους τους σημαντικούς ριζοσπάστες στο αμερικάνικο και ευρωπαϊκό κίνημα.

Η Έμμα Γκόλντμαν δεν χαρίζεται σε κανέναν και πολύ περισσότερο στον εαυτό της. Με ζωηρά χρώματα περιγράφει τόσο τις αδυναμίες και τις συγκρούσεις της, τις εσωτερικές και εξωτερικές, όσο και τη δική της προσωπική αντίληψη για την αναρχία. Η εντιμότητα και η δυναμικότητα της γραφής της έχουν αναδείξει το πόνημά της σε ένα από τα κορυφαία του είδους.

Πληροφορίες βιβλίου: Έμμα Γκόλντμαν, Ζώντας τη Ζωή μου, πρώτος τόμος, Μετάφραση: Ροζίνα Μπέρκνερ, Επιμέλεια: Αθηνά Παντελιά, Εκδόσεις Βιβλιοπέλαγος, Σύνολο σελ.: 720, ISBN: 978-960-7280-53-4

*Το κείμενο υπογράφουν οι εκδόσεις «Βιβλιοπέλαγος»

**Αναδημοσίευση από εδώ:
https://www.aftoleksi.gr/2019/12/24/emma-gkolntman-zontas-ti-zoi-moy/ fbclid=IwAR3SeWGjH7jM4D6tOUIZX6Evlz1CqoWFaANwWve6a1IzHJevml4je7QqneE