Όμορφες αναρχικές γεωγραφίες

Διεθνή | Διάφορα | Γνώμη / Ανάλυση Monday November 19, 2018 19:19 by Dmitri - 1 of Anarkismo Editorial Group

Οι όμορφες γεωγραφίες του αναρχισμού - Από την εισαγωγή του βιβλίου του Simon Springer: Οι αναρχικές ρίζες της γεωγραφίας

Εκδόσεις Furtuna

Πριν από μερικά χρόνια, ο Gerry Kearns (2009b, 58) έγραψε ότι «πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι μελέτες των αναρχικών στη γεωγραφία αποτελούν περισσότερο μια ελπίδα παρά μια πραγματικότητα». Απλά και ξεκάθαρα, το βιβλίο αυτό έχει ως στόχο να αλλάξει την άποψη αυτή. Για πάρα πολύ καιρό, οι γεωγράφοι αγνόησαν τον αναρχισμό και την όμορφη πράξη που αυτός συνεπάγεται.

Με αυτό το βιβλίο επιδιώκω να επιστρέψουν οι αναρχικές μελέτες στο κέντρο του γνωσιακού χάρτη της γεωγραφίας ή, για να το θέσω με μεγαλύτερη ακρίβεια, επιδιώκω να υπενθυμίσω στους αναγνώστες ότι η γεωγραφία δεν είχε ποτέ και ούτε πρέπει να επιθυμεί να έχει έναν μόνο γνωσιακό τομέα αναφοράς ή ένα σχέδιο. Το αντίθετο μάλιστα, μια αναρχική προσέγγιση της γεωγραφίας περιλαμβάνει τμηματικούς, αποσπασματικούς και επικαλυπτόμενους κόσμους, όπου η ενδυνάμωση και η χειραφέτηση γίνονται πραγματικότητα σαν μετατοπιζόμενα νησιά του αναστοχασμού μεταξύ θεωρίας και πράξης.

Σε αυτό το πνεύμα της δυνατότητας και πολύ πριν ξεκινήσει η μαρξιστική στροφή στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι αναρχικές γεωγραφίες ήδη αποτελούσαν την κυρίαρχη μορφή της ριζοσπαστικής γεωγραφίας, ανοίγοντας το δρόμο για τον κριτικό σχολιασμό, χωρίς όμως να προσανατολίζονται προς μια μόνο κατεύθυνση.

Ενώ οι μαρξιστές βρίσκονταν έναν αιώνα μακριά από το να αρχίσουν να ασχολούνται με τη γεωγραφία, οι αναρχικοί Pyotr Kropotkin και Élisée Reclus αποτελούσαν αξιοσέβαστα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, στην οποία ο καθένας τους έπαιζε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της γεωγραφικής σκέψης (Clark 2009, Kearns 2009b).

Και οι δύο άντρες ήταν λαμπροί και διακεκριμένοι στοχαστές, γνωστοί για τα ακαδημαϊκά τους επιτεύγματα και τις επιστημονικές τους ανακαλύψεις.

Το 1892, απονεμήθηκε στον Reclus το περίφημο χρυσό μετάλλιο της Γεωγραφικής Εταιρείας του Παρισιού και δύο χρόνια αργότερα διορίστηκε πρόεδρος της Συγκριτικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (Fleming 1988), ενώ ο Kropotkin κλήθηκε να συμμετάσχει στην Αυτοκρατορική Ρωσική Γεωγραφική Εταιρεία και στη Βρετανική Ένωση για την Προώθηση της Επιστήμης, επίσης του προσφέρθηκε και μια σημαντική θέση στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, το 1896. Τελικά, απέρριψε την προσφορά του Πανεπιστημίου του Cambridge, καθώς δεν υπήρχε καμιά περίπτωση να θέσει στην άκρη τις πολιτικές του απόψεις (Morris 2003).

Στον Reclus απαγορεύτηκε μόνιμα η είσοδος στη Γαλλία, από το 1871, λόγω της συμμετοχής του στην Κομμούνα του Παρισιού, αλλά η ποινή του μεταβλήθηκε σε δέκα χρόνια και επέστρεψε στη Γαλλία, το 1879, επωφελούμενος από τη γενική αμνηστία (Clark και Martin 2004). Εν τω μεταξύ, το 1874, ο Kropotkin συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Αγία Πετρούπολη για ανατρεπτική πολιτική δραστηριότητα, αλλά δραπέτευσε το 1876 και έφυγε από τη χώρα του.