user preferences

Εσπεσιφισμός στην Βραζιλία - Μέρος Α

category Βραζιλία / Γουιάνα / Σουρινάμ / Γαλ. Γουιάνα | Αναρχικό κίνημα | Συνέντευξη author Tuesday July 29, 2014 19:41author by Dmitri (republishing) - MACG (personal capacity) Report this post to the editors

Συνέντευξη με την Αναρχική Ομοσπονδία Ρίο ντε Τζ&#

Εσπεσιφισμός στην Βραζιλία: Μια συνέντευξη με την Αναρχική Ομοσπονδία του Ρίο ντε Τζανέιρο
To παρών κείμενο αποτελεί συνέντευξη η οποία πραγματοποιήθηκε από τον Jonathan Payn (μέλος της αναρχοκομμουνιστικής ομοσπονδίας της Ν. Αφρικής - ZACF) μεταξύ του Αυγούστου και του Οκτώβρη του 2010, στην οποία μέλη της Αναρχικής Ομοσπονδίας του Ρίο Ντε Τζανέιρο (Federação Anarquista do Rio de Janeiro– FARJ) αναφέρονται στο πως αντιλαμβάνεται η οργάνωση τους τις έννοιες του εσπεσιφισμού (especifismo), του οργανωτικού δυϊσμού, της κοινωνικής παρέμβασης και εισχώρησης (insertion), καθώς και τον ρόλο των αναρχικών πολιτικών οργανώσεων σε σχέση με τα κοινωνικά κινήματα και τον ταξικό αγώνα.
10476496_731088003624251_5262923290493955439_n.jpg

To παρών κείμενο αποτελεί συνέντευξη η οποία πραγματοποιήθηκε από τον Jonathan Payn (μέλος της αναρχοκομμουνιστικής ομοσπονδίας της Ν. Αφρικής - ZACF) μεταξύ του Αυγούστου και του Οκτώβρη του 2010, στην οποία μέλη της Αναρχικής Ομοσπονδίας του Ρίο Ντε Τζανέιρο (Federação Anarquista do Rio de Janeiro– FARJ) αναφέρονται στο πως αντιλαμβάνεται η οργάνωση τους τις έννοιες του εσπεσιφισμού (especifismo), του οργανωτικού δυϊσμού, της κοινωνικής παρέμβασης και εισχώρησης (insertion), καθώς και τον ρόλο των αναρχικών πολιτικών οργανώσεων σε σχέση με τα κοινωνικά κινήματα και τον ταξικό αγώνα. Επίσης οι σύντροφοι αναφέρονται στην εισαγωγή της FARJ στο Φόρουμ του Οργανωμένου Αναρχισμού (Fórum do Anarquismo Organisado – FAO), καθώς και στις κοινωνικές επιπτώσεις που έχει για το Ρίο Ντε Τζανέιρο η επιλογή του ως πόλη διεξαγωγής του Μουντιάλ του 2014, όπως και στα αρκετές φορές δύσκολα ζητήματα και ερωτήματα της εύρεσης της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ θεωρητικής και στρατηγικής ενότητας καθώς και της ανάγκης μεγέθυνσης ως οργάνωση (της FARJ). To πρωτότυπο κείμενο μπορεί να βρεθεί εδώ: http://www.anarkismo.net/article/19343
Σχετικά με την ταυτότητα της FARJ αναφέρουμε επιγραμματικά πως πρόκειται για μια ειδική αναρχική οργάνωση που δραστηριοποιείται στο Ρίο Ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, η οποία ιδρύθηκε στις 30 Αυγούστου του 2003 και αναγνωρίζει την καταγωγή της στα έργα αγωνιστών όπως του Ideal Peres (1925-1995), του πατέρα του Juan Perez Bouzas (ή João Peres) (1899-1958) και του José Oiticica (1882-1957). Επίσης θεωρεί τον Αναρχικό Συνασπισμό (Aliança Anarquista) που ιδρύθηκε το 1918, και το Ελευθεριακό Κομμουνιστικό Κόμμα (Partido Comunista), που ιδρύθηκε το 1919 (όχι το ρεφορμιστικό κοινοβουλευτικό κομμουνιστικό κόμμα που ιδρύθηκε το 1922), ως οργανώσεις που επηρέασαν σημαντικά την ίδια. Ενώ θεωρεί επίσης ως ιστορικές αναφορές τα συνδικάτα που επηρεάστηκαν από τους αναρχικούς στις αρχές του 20ου αιώνα όπως την Εργατική Ομοσπονδία του Ρίο Ντε Τζανέιρο (Federação Operária do Rio de Janeiro – FORJ), η οποία ιδρύθηκε το 1906, καθώς και όλες τις αναζητήσεις για τον “κοινωνικό φορέα του αναρχισμού” που έλαβαν χώρα στις δεκαετίες του 1940 και 1950, και επίσης στις δράσεις που πραγματοποιήθηκαν από το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας.

Για τους αναγνώστες που δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη γνώση της έννοιας του οργανωτικού δυϊσμού, θα μπορούσατε να εξηγήσετε ποια ήταν η ανάγκη για εσάς δημιουργίας μιας ειδικής αναρχικής πολιτικής οργάνωσης στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, καθώς και τι είδους διαδικασίες χρειάστηκε να ακολουθήσετε ώστε να φτάσετε σε αυτό το συμπέρασμα και να δημιουργήσετε την FARJ;
FARJ: O όρος “οργανωτικός δυϊσμός”, με τον τρόπο που χρησιμοποιείται στα αγγλικά (στμ. και στα ελληνικά) βοηθάει στο να εξηγήσει την ιδέα της οργάνωσης την οποία προωθούμε εμείς ή αλλιώς αυτό το οποίο έχει ιστορικά ονομαστεί ως συζήτηση μεταξύ του “κόμματος και του μαζικού κινήματος”. Κοινώς η παράδοση του εσπεσιφισμού (especifista) βρίσκει τις ρίζες της στους Μπακούνιν, Μαλατέστα, Dielo Truda, Αναρχική Ομοσπονδία της Ουρουγουάης (FAU) καθώς και σε άλλους αγωνιστές και οργανώσεις που ήταν υπέρ της διαφοροποίησης μεταξύ των (διαφόρων) επιπέδων οργάνωσης. Το παραπάνω περιέχει δύο επίπεδα: από τη μια υπάρχει το ευρύ επίπεδο που ονομάζεται “κοινωνικό επίπεδο” και αποτελείται από διάφορα λαϊκά κινήματα και από την άλλη υπάρχει το “πολιτικό επίπεδο”, το οποίο αποτελείται από αναρχικούς αγωνιστές που είναι οργανωμένοι με βάση μια συγκεκριμένη πολιτική και ιδεολογική βάση.
Αυτό το μοντέλο βασίζεται σε κάποιες λίγες θέσεις, σύμφωνα με τις οποίες τα λαϊκά κινήματα δεν μπορούν να περιοριστούν σε ένα συγκεκριμένο ιδεολογικό “στρατόπεδο” -και από αυτή την άποψη διαφέρουμε από τους αναρχοσυνδικαλιστές για παράδειγμα- μιας και πρέπει οι ίδιοι να οργανώνονται σύμφωνα με τις ανάγκες τους (γης, στέγης, εργασίας, κλπ), ομαδοποιώντας γύρω τους μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού. Αυτό πρόκειται για το κοινωνικό επίπεδο ή μαζικό κίνημα όπως έχει ονομαστεί ιστορικά. Αυτό το μοντέλο υποστηρίζει πως ο ρόλος μας εντός αυτών των κινημάτων δεν είναι μόνο η είσοδός μας σε αυτά, ακόμα και να αναγνωριζόμαστε εντός αυτών ως αναρχικοί, αλλά χρειάζεται και η οργάνωση μας εντός αυτών (των κινημάτων), έτσι ώστε να αποτελούμε μια αξιοσημείωτη κοινωνική δύναμη που θα διευκολύνει και θα καταστήσει δυνατή την προώθηση του προγράμματός μας καθώς και θα υπερασπιστεί (αυτό το πρόγραμμα) από τις (πολιτικές) επιθέσεις των αντιπάλων μας που έχουν άλλα προγράμματα. Ωστόσο πρέπει να διατηρούμε στο μυαλό μας πως δεν προωθούμε την συμμετοχή κάποιου στο ένα ή στο άλλο επίπεδο, μιας και οι αναρχικοί είναι και αυτοί εργαζόμενοι οπότε αποτελούν μέρος του γενικότερου συνόλου που ονομάζουμε εκμεταλλευόμενη τάξη και γιαυτό οργανώνονται οι ίδιοι ως μέρος της τάξης εντός των κοινωνικών κινημάτων. Ακόμα κι έτσι όμως, καθώς αυτό το επίπεδο οργάνωσης έχει τα όριά του, οι αναρχικοί οργανώνονται επίσης και σε πολιτικό επίπεδο, ως αναρχικοί, έτσι ώστε να μπορούν να έχουν ένα σαφές έργο και ιδεολογία.

Αυτό που ονομάζουμε ειδική αναρχική οργάνωση δεν αποτελεί κάτι καινούργιο για το αναρχικό κίνημα, μιας και έχει τις ρίζες του στις τακτικές του Μπακούνιν, όταν εντός της Πρώτης Διεθνούς είχε ιδρύσει την Συμμαχία της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας το 1868. Ο Μαλατέστα αναπτύσσοντας περαιτέρω τις θέσεις του Μπακούνιν σχετικά με την ενεργή μειοψηφία, είχε ένα παρόμοιο τρόπο σκέψης, όπως ακριβώς και οι εξόριστοι ρώσοι της Dielo Truda, η FAU, και αρκετοί άλλοι. Αυτή η συγκεκριμένη ομαδοποίηση των αντιεξουσιαστών επαναστατών βασίζεται σε κοινές θέσεις σχετικά με τους στόχους, τις στρατηγικές και τις τακτικές τους. Δηλαδή, η ειδική αναρχική οργάνωση δεν είναι μια πρόσφατη “εφεύρεση”, αλλά έχει τις ρίζες της στην εδραίωση του ίδιου του αναρχισμού ως ένα επαναστατικό εργαλείο, το οποίο και πρωτοσυναντάμε στις δράσεις του Μπακούνιν.

Κατά την ιστορική ανάπτυξη του αναρχικού κινήματος, αυτή η θέση παραμερίστηκε σε διάφορες χώρες, σύμφωνα με την άποψη πως ο “συνδικαλισμός” (που συγκέντρωνε το σύνολο των κοινωνικών κινημάτων) ήταν από μόνος του αρκετός. Κάτι το οποίο για εμάς δεν ισχύει, μιας και θεωρούμε πως το καθήκον της ειδικής αναρχικής οργάνωσης, την οποία ο Μαλατέστα αποκαλούσε αναρχικό “κόμμα”, είναι να παρέχει μια σαφή αναρχική δύναμη γύρω από ένα κοινό σκοπό και να κινητοποιήσει τα κοινωνικά κινήματα, προχωρώντας όλο και παραπέρα από τα (αρχικά) αιτήματά τους, έτσι ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει την βάση ενός επαναστατικού μετασχηματισμού.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως ο οργανωτικός δυισμός δεν σημαίνει την ύπαρξη μιας σχέσης υποταγής ή ιεραρχίας μεταξύ των δυο αναφερόμενων μεθόδων, σύμφωνα με την αναρχική μας κατανόηση η ειδική αναρχική οργάνωση και τα κοινωνικά κινήματα είναι συμπληρωματικά το ένα με το άλλο. H ειδική αναρχική οργάνωση προϋποθέτει την ύπαρξη ηθικών και οριζόντιων σχέσεων, οι οποίες προφανώς και αποκλείουν οποιαδήποτε σχέση κυριαρχίας και ιεραρχίας σε οποιαδήποτε δραστηριότητα αυτή συμμετέχει.

Στο Ρίο ντε Τζανέιρο, υπήρξαν δυο προσπάθειες αναρχικών για την ίδρυση ειδικών αναρχικών οργανώσεων, όμως η καταστολή ανέβαλε τις προσπάθειες τους. Οι σύντροφοι θεωρούσαν πως η παλινδρόμηση και αποδυνάμωση του επαναστατικού συνδικαλισμού θα μπορούσε να καταδικάσει και τον ίδιο τον αναρχισμό. Και αυτό ακριβώς είναι που συνέβη, ο συνδικαλισμός δεν ήταν “αρκετός” ενώ ο επαναστατικός αναρχικός συνδικαλισμός είχε αρχίσει να αποδυναμώνεται ήδη από την δεκαετία του 30. Στις δεκαετίες του 1940 και του 1950, οι σύντροφοι στο Ρίο ντε Τζανέιρο (και επίσης στο Σάο Πάολο) ίδρυσαν τις οργανώσεις τους, οι οποίες όμως ήταν τελείως αποκομμένες από τα κοινωνικά κινήματα και οργανώθηκαν προσπαθώντας να αντιστρέψουν αυτή η εικόνα.

Στη δεκαετία του '60 η στρατιωτική χούντα και οι υπάρχουσες συνθήκες του αναρχικού κινήματος καθυστέρησαν περαιτέρω το εγχείρημα της δημιουργίας μιας ειδικής αναρχικής οργάνωσης στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Με το κίνημα πλήρως αποδιοργανωμένο από την καταστολή των χρόνων της δικτατορίας, οι δεκαετίες του 80 και του 90 ήταν κυρίως δεκαετίες συντονισμού και ένωσης παλιών και νέων αγωνιστών, έργο που σε μεγάλο βαθμό επιτεύχθηκε λόγω του αδιάκοπου έργου και πάθους του Ideal Peres. Δεν ήταν μόνο καιρός να επανέλθουν οι παλιές συζητήσεις και προβληματισμοί, αλλά επίσης και οι σημαντικές εμπειρίες αγώνα που οι αναρχικοί είχαν συσσωρεύσει μέχρι τότε, ακόμα και αν δεν ήταν γύρω από μια κοινή στρατηγική (καταλήψεις, λαϊκές ομάδες επιμόρφωσης, παρουσία στα συνδικάτα κλπ).

Στις αρχές του 2001 αισθανθήκαμε πως ήταν η στιγμή να κάνουμε το επόμενο βήμα, και να εγκαταλείψουμε το μοντέλο των ”κέντρων κουλτούρας”, γύρω από το οποίο οργανωνόμασταν από το 80 και να σχηματίσουμε μια πολιτική οργάνωση πιο κατάλληλη για την προσέγγιση και δράση στα διάφορα κοινωνικά κινήματα. Είχαμε ήδη κάποια εμπειρία σε δραστηριότητες με κοινωνικά κινήματα, και με βάση την απόφαση μας πως ο αναρχισμός πρέπει να λειτουργήσει κατάλληλα ώστε να παρακινήσει τους λαϊκούς αγώνες, κατέστη σαφές πως θα έπρεπε να ερευνήσουμε και να σχηματίσουμε κάτι πιο οργανωμένο και με περισσότερη συνοχή, ένα μέσο και όργανο το οποίο θα μας επέτρεπε να εμβαθύνουμε το έργο μας προς την κατεύθυνση που φαινόταν αναγκαία.

Τότε αναρχικοί από διαφορετικές ομάδες και ρεύματα στο Ρίο ντε Τζανέιρο ήρθαν σε επαφή με σκοπό να συζητήσουν την πρόταση ίδρυσης μιας οργάνωσης. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν ήδη εμπειρία σε κοινωνικούς αγώνες, αλλά δεν είχαν αναλύσει και συζητήσει ποτέ τον τρόπο και την δομή του οργανωτικού μοντέλου που έπρεπε να αναπτυχθεί. Μια από αυτές τις ομάδες αποχώρησε από την διαδικασία και αποφάσισε να προχωρήσει στις δικές της ξεχωριστές συζητήσεις. Αργότερα αυτή η ομάδα κατέληξε στην δημιουργία της Εξεγερσιακής Αναρχικής Ομοσπονδίας, την οποία και αργότερα μετονόμασαν UNIPA (Αναρχική Λαϊκή Ένωση - União Popular Anarquista). Οι ομάδες που παρέμειναν στην αρχική συζήτηση κατέληξαν τελικώς στην ίδρυση της FARJ το 2003. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε εδώ πως η δημιουργία της FARJ ήταν αποτέλεσμα συσσώρευσης εμπειριών τουλάχιστον μιας δεκαετίας, μέσω της παρουσίας αναρχικών σε διάφορα κοινωνικά κινήματα στο Ρίο ντε Τζανέιρο.

Πώς βλέπετε τον ρόλο σας, ως μια ειδική αναρχική οργάνωση σε σχέση με τα κοινωνικά κινήματα;
FARJ: Ο ρόλος της ειδικής αναρχικής οργάνωσης είναι να δρα σαν καταλύτης στα κοινωνικά κινήματα. Δεν θεωρούμε πως οι πολιτικές οργανώσεις πρέπει να οδηγούν ή να διευθύνουν τους αγώνες, όπως θεωρούν οι μαρξιστικές και λενινιστικές οργανώσεις. Η αντίληψη του Μπακούνιν σχετικά με την ενεργή μειοψηφία είναι πολύ χρήσιμη για εμάς σχετικά με αυτό το ζήτημα. Μια ενεργή μειοψηφία δεν επιβάλει, κυριαρχεί ή ιδρύει ιεραρχικές σχέσεις ή ελέγχει τα κοινωνικά κινήματα.

Ο ρόλος της ειδικής αναρχικής οργάνωσης στα κοινωνικά κινήματα δεν είναι να προσεγγίσει την κοινωνία στο πλαίσιο των αιτήματων των εν λόγω κινημάτων, αλλά να καταφέρει να διαχύσει και να μπολιάσει στα κινήματα τις ελευθεριακές πρακτικές (άμεση δράση, αυτονομία, αυτοδιαχείριση, κλπ), που πρεσβεύει χωρίς ”δογματισμούς”. Το παραπάνω συνεπάγεται τεράστια ευθύνη και προϋποθέτει επίσης και μια ηθική σχέση με αυτά τα κινήματα. Πράγμα το οποίο μας οδηγεί στην προσπάθεια από μέρους μας καταπολέμησης κάθε είδους χαλιναγώγησης των κοινωνικών κινημάτων, καθώς και κάθε γραφειοκρατίας, υποστηρίζοντας την εσωτερική οργάνωση των κινημάτων, και καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε αυτά τα κινήματα να στέκονται στα δικά τους πόδια.

Η FARJ κάνει έναν διαχωρισμό μεταξύ κοινωνικής δράσης και της κοινωνικής εισχώρησης (insertion). Μπορείτε να ορίσετε αυτά τα δυο;
FARJ: Ναι όντως κάνουμε μια διάκριση μεταξύ των δυο. Όπως το θέτουμε και στο πρόγραμμα μας: “η κοινωνική δράση αποτελεί την διαδικασία κατά την οποία η αναρχική οργάνωση γίνεται συνειδητό μέρος της ταξικής πάλης, έχοντας σαν αποτέλεσμα την αλληλεπίδραση των εκμεταλλευομένων τάξεων με τον αναρχισμό”. Ενώ η κοινωνική εισχώρηση αποτελεί “την διαδικασία κατά την οποία τα κοινωνικά κινήματα επηρεάζονται και αφομοιώνουν αναρχικές πρακτικές. Έτσι η αναρχική οργάνωση πραγματοποιεί μια κοινωνική δράση όταν ξεκινάει ή αναπτύσσει μια δραστηριότητα με τα κοινωνικά κινήματα, ενώ πραγματοποιεί κάποια κοινωνική εισχώρηση όταν καταφέρνει να επηρεάσει αυτά τα κινήματα μέσω της υιοθέτησης αναρχικών πρακτικών από μέρους τους”.

Για να μπορέσουμε να το εξηγήσουμε περαιτέρω με πρακτικούς όρους, για εμάς το πιο σημαντικό έργο της αναρχικής οργάνωσης είναι να λειτουργεί ως ένας κινητήρας/εργαλείο των αγώνων των κοινωνικών κινημάτων, των συνδικάτων κλπ και υπό αυτήν την έννοια έχουμε πάντα ως στόχο μας την δημιουργία ή συμμετοχή σε ήδη υπάρχοντα κινήματα.

Eν συνεχεία όταν συμμετέχουμε σε ένα κίνημα το οποίο δεν λειτουργεί με την στρατηγική που εμείς υποστηρίζουμε τότε αυτό αποτελεί μια κοινωνική δράση, όταν πχ συμμετάσχουμε σε ένα κίνημα άστεγων στο οποίο οι δράσεις και το πρόγραμμα του τελικώς δεν καταφέρνουμε να συγκλίνουν με το δικό μας πρόγραμμα. Σε γενικές γραμμές τα πρώτα βήματα μιας αναρχικής οργάνωσης εντός ενός κοινωνικού κινήματος αποτελούν μια τέτοια κοινωνική δράση, όμως είναι σημαντικό να προσπαθούμε να επιτύχουμε την κοινωνική εισχώρηση ανάλογα πάντα βέβαια και με τις συνθήκες που επικρατούν κλπ. Βάσει λοιπόν των παραπάνω ορισμών, η κοινωνική εισχώρηση επιτυγχάνεται, όταν ξεκινώντας με την συμμετοχή μας σε ένα κίνημα (κοινωνική δράση), καταφέρνουμε να πετύχουμε την αναρχική στρατηγική μας εντός των πρακτικών του εν λόγω κινήματος. Για εμάς δεν αρκεί απλά να συμμετέχουμε εντός των κινημάτων και να τα γνωρίσουμε, αλλά είναι απαραίτητο να βρισκόμαστε εκεί με ένα (αναρχικό) πρόγραμμα και να αγωνιστούμε για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εφαρμογή του.

Στο πρόγραμμά μας προτείνουμε μια αποφασιστική στρατηγική προσέγγισης και δράσης στα κινήματα, ξεκινώντας με την εύρεση μαζικών κινημάτων χωρίς την ύπαρξη θρησκευτικών ή ιδεολογικών κριτηρίων στις επιλογές μας, τα οποία να έχουν ταξικά χαρακτηριστικά, δηλαδή να έχουν ως βάση τους την τάξη των εκμεταλλευομένων κομματιών της κοινωνίας, έχοντας ως βασικό μας μέσο για την ικανοποίηση των αιτημάτων αυτών των κινημάτων τους μαχητικούς αγώνες και όχι τυχόν διαταξικές συμμαχίες ή συμφωνίες με υπουργικά συμβούλια κλπ., τα οποία να είναι αυτόνομα από οργανώσεις και θεσμούς της εξουσίας όπως τα κόμματα, το κράτος κλπ. Ενώ επίσης θα χρησιμοποιούν την άμεση δράση για να κατακτήσουν τα ταξικά αιτήματα της ίδιας τους της τάξης, λαμβάνοντας τις αποφάσεις τους αμεσοδημοκρατικά, δηλαδή μέσω οριζόντιων δομών και της συμμετοχής όλων των εμπλεκόμενων εντός του εκάστοτε αγώνα στην διαδικασία λήψης αποφάσεων, χωρίς την ύπαρξη αρχηγών και ηγεσίας, ακολουθώντας τις αρχές της αυτοδιαχείρισης και του συνομοσπονδισμού. Ενώ τέλος αποσκοπούμε σε μια μακροπρόθεσμη προοπτική που μπορεί να παρακινήσει τις καθημερινές επιμέρους κατακτήσεις δημιουργώντας και παρακινώντας αγώνες με σοσιαλιστικούς και επαναστατικούς στόχους. Εν ολίγοις όσο πιο πολύ καταφέρνουμε να προωθήσουμε αυτή την στρατηγική εντός των κινημάτων, τόσο περισσότερο και τα μέλη του δρουν με αυτόν τον τρόπο και τόσο μεγαλύτερη κοινωνική εισχώρηση καταφέρνουμε να πετύχουμε. Συνοψίζοντας λοιπόν μπορούμε να κάνουμε την εξής βασική διάκριση, κατά την οποία η κοινωνική δράση αναφέρεται στην συμμετοχή ενώ η κοινωνική εισχώρηση αναφέρεται στην επιτυχή εφαρμογή ενός αναρχικού προγράμματος εντός των κινημάτων. Η κοινωνική δράση πρέπει να αποτελεί το πρώτο βήμα και η κοινωνική εισχώρηση τον επιθυμητό στόχο εντός των κινημάτων.

Εστιάζουμε στα κοινωνικά κινήματα και έτσι οι κοινωνικές δράσεις δεν επιλέγονται ούτε γίνονται τυχαία, και υπό αυτή την άποψη δεν μπορούμε να θεωρήσουμε μια οποιαδήποτε εξεγερσιακή δράση, όσο αξιοθαύμαστη και αν είναι όταν γίνεται εναντίον των καταπιεστών, ως κοινωνική δράση. Πρώτον υπάρχει το ζήτημα και το ερώτημα του πεδίου στο οποίο λαμβάνει χώρα ο ταξικός αγώνας και των προοπτικών που αυτό προσφέρει για μια πλατιά λαϊκή οργάνωση. Εάν αντιλαμβανόμαστε την τάξη των εκμεταλλευομένων ως τους πρωταγωνιστές της επανάστασης, τότε αποτελεί προφανή και βασικό μας στόχο η δράση με κινήματα που αποτελούνται από τους καταπιεσμένους από τον καπιταλισμό.

Αυτά τα κινήματα μπορεί να υπάρχουν ήδη, είτε πρέπει να δημιουργηθούν, κάτι που μπορεί να αποτελέσει και καθήκον της ειδικής αναρχικής οργάνωσης. Οι κοινωνικές δράσεις απαιτούν και κάποιες συστηματοποιήσεις, όπως το να γίνονται τακτικά και να αναπτύσσονται σε λίγο έως πολύ σταθερές βάσεις και να έχουν, ή έστω να αποσκοπούν να έχουν, ταξικό χαρακτήρα. Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψιν μας τους στόχους μας, έτσι ώστε να αποφεύγουμε τον κίνδυνο του να χρησιμοποιούμε ακτιβιστικές δράσεις και μεθόδους απλά για χάριν του ακτιβισμού ή της χωρίς ουσίας σπατάλης δυνάμεων που είναι απαραίτητες για την προώθηση και την περεταίρω ανάπτυξη των αγώνων. Πρέπει να τονίσουμε πως οι κοινωνικές δράσεις απαιτούν το όσο το δυνατόν περισσότερο πάθος, επιμονή και αποφασιστικότητα από μέρους μας, πράγμα το οποίο κάνει απαραίτητη την ύπαρξη μιας κάποιας συγκεκριμένης στάσης πάνω στο ζήτημα. Κάτι το οποίο η FAU (αναρχική ομοσπονδία της Ουρουγουάης) ονομάζει αγωνιστικό προφίλ, ένας όρος που μας καλύπτει και τελευταία έχουμε αρχίσει να τον παίρνουμε σοβαρά υπόψιν μας. Μιας και κατά την γνώμη μας δεν υπάρχει κάποια σοβαρή πολεμική που να επιφέρει αποτελέσματα όταν υπάρχει μια σημαντική ασυμφωνία στην στάση των αγωνιστών. Προφανώς βέβαια και σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε μια ομοιογενή συμπεριφορά και δράση από τους αγωνιστές μας και σαφώς και εντός της οργάνωσης υπάρχουν τόσες προσωπικότητες και ταμπεραμέντα όσα και τα μέλη της.

Θεωρούμε πως πρέπει να μελετάμε όλες τις εμπειρίες και παραμέτρους που αντιμετωπίζουμε μέσω των κοινωνικών μας δράσεων, και τα συμπεράσματα αυτών να χρησιμεύουν ως κινητήριος μοχλός εντός της ειδικής αναρχικής μας οργάνωσης τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και πράξης. Μπορεί να έχουμε ένα καταστατικό το οποίο καθορίζει τις βασικές μας αρχές, όμως οι κοινωνικές μας δράσεις μας φέρνουν αντιμέτωπους με ζητήματα τα οποία δεν μπορούν να αναλυθούν και να λυθούν μόνο μέσω μιας αφηρημένης θεωρητικής ανάλυσης. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι απαραίτητο οι αγωνιστές μας να μην αποτελούν ένα εξωγενές ή εντελώς απόμακρο “ξένο σώμα” στα κινήματα τα οποία δραστηριοποιούνται. Είναι απαραίτητο να μπορείς να δίνεις χώρο στους υπόλοιπους και να τους ακούς, να είσαι υπομονετικός και βέβαια πάνω απ 'όλα, να είσαι πραγματικά αυθεντικός και ειλικρινής στις δράσεις που συμμετέχεις. Μιας και ο ενστερνισμός και η πραγμάτωση των αξιών τις οποίες υπερασπιζόμαστε εντός αυτών των κινημάτων δεν θα έρθει μέσα από κάποια κατήχηση ή μέσω φλύαρων μεγαλεπήβολων ομιλιών και λογύδριων μας, αλλά μόνο μέσω από την συμπόρευση με τα υπόλοιπα άτομα που συμμετέχουν στα κινήματα αυτά, όντας ο ένας δίπλα στον άλλο και μέσω της συντροφικότητας και αλληλεγγύης του αγώνα που αναπτύσσεται μέσω της καθημερινής εμπειρίας στις κοινωνικές δράσεις. Είναι αδύνατο να αναπτύξουμε οποιαδήποτε πραγματική κοινωνική δράση, εάν απλά αλληλεπιδράμε, συνομιλούμε και κοινωνικοποιούμαστε μόνο μεταξύ μας.

Από την πρώτη μου επίσκεψη στην FARJ το 2005 έχετε αναπτύξει ένα νέο τμήμα/μέτωπο, το οποίο ονομάζετε Αναρχισμός και Φύση, εντός της οργάνωσης. Θα μπορούσατε εν συντομία να μας αναφέρετε τις δράσεις, το επίκεντρο και τη δομή αυτού του μετώπου καθώς και των υπόλοιπων δυο που έχετε, πέραν από τις δράσεις που έχει με άλλα κοινωνικά κινήματα;
FARJ: Γενικώς δρούμε εντός των κοινωνικών κινημάτων μέσω των μετώπων μας. Το Μέτωπο των αστεακών κοινωνικών κινημάτων δρα κατά κύριο λόγο εντός του Movimento dos Trabalhadores Desempregados – Pela Base (MTD-RJ) (Kίνημα Ανέργων – Από την Βάση), το οποίο είναι ένα κίνημα αποτελούμενο από άνεργους και γενικά από όλους όσους επωμίζονται τις συνέπειες της καπιταλιστικής μορφής οργάνωσης με κάποιον τρόπο. Το συγκεκριμένο κίνημα οργανώνεται γύρω από τις ανάγκες της κοινότητας και των γειτονιών στις οποίες δραστηριοποιείται. Στην πραγματικότητα μπορούμε να πούμε πως έχουμε κάποιους πυρήνες, που στην πλειοψηφία τους δραστηριοποιούνται σε φαβέλες (δήμοι/παραγκουπόλεις) και σε κοινότητες της περιφέρειας στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Στον πυρήνα του Complexo dos Macacos (μια φαβέλα στο Ρίο ντε Τζανέιρο) για παράδειγμα δουλεύουμε, κατ 'ουσία, με την λαϊκή εκπαίδευση, και συμμετέχουμε σε μια οργάνωση, η οποία οργανώνει μια σειρά μαθημάτων που παραδίδονται σε μαθητές που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα παρακολούθησης ιδιαίτερων μαθημάτων, ώστε να μπορέσουν να προετοιμαστούν για τις εισαγωγικές εξετάσεις για τα κρατικά πανεπιστήμια. Ο συγκεκριμένος πυρήνας ο οποίος βρίσκεται εντός του Κέντρου Κοινωνικής Κουλτούρας (Centro de Cultura Social), δραστηριοποιείται επίσης και στην παραλαβή και επαναχρησιμοποίηση ρούχων και πρώτων υλών, κάτι το οποίο οργανώνεται από έναν σύντροφο, ο οποίος ζούσε σε μια κατάληψη στην οποία υπήρχε ένας πυρήνας της MTD-RJ και η οποία εκκενώθηκε από κρατική εισβολή πριν ένα μίση χρόνο.

O πυρήνας του συγκροτήματος (φαβέλας) Penha ασχολείται κυρίως με πιο πολιτισμικά θέματα όπως για παράδειγμα την δημιουργία και υποστήριξη μουσικών χιπ χοπ σχημάτων στην περιοχή. Επίσης υπάρχουν κάποιες άλλες γειτονιές στο συγκρότημα του Mare με προπαρασκευαστικά κέντρα μαθημάτων, στις οποίες τα μέλη του MTD-RJ συμμετέχουν ως δάσκαλοι. Ενώ επίσης εκτός του Ρίο έχουμε έναν πυρήνα στην πόλη Petrópolis, η οποία συμμετέχει και ασχολείται με δράσεις που έχουν να κάνουν με την δημόσια συγκοινωνία και άλλα παραπλήσια ζητήματα. Όπως μπορείτε να καταλάβετε υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών ζητημάτων με τα οποία οι πυρήνες μας ασχολούνται, όμως το σημαντικότερο είναι πως μέσω των δράσεων τους στην MTD-RJ καταφέρνουν να είναι συντονισμένα μεταξύ τους και να φέρουν κοντά διαφορετικούς συντρόφους, των οποίων η ιδεολογία τους είναι αντικαπιταλιστική και σχετίζεται με την συμμετοχή και την οργάνωση κινημάτων από τα κάτω, χωρίς την οποιαδήποτε συμμετοχή κομμάτων, επιχειρήσεων κλπ. Σε ένα μικρότερο βαθμό το Τμήμα των αστεακών κοινωνικών κινημάτων συμμετέχει και στο Ακαδημαϊκό Κέντρο Ιστορίας (Centro Acadêmico de História) του ομοσπονδιακού πανεπιστήμιου του Ρίο ντε Τζανέιρο, μέσω συντρόφων που είναι φοιτητές. Μιας και θεωρούμε πως είναι ιδιαιτέρα σημαντικό να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνδέσεις μεταξύ των φοιτητικών και των λαϊκών κινημάτων, εάν θέλουμε να πετύχουμε οποιονδήποτε κοινωνικό μετασχηματισμό.

Εν συνεχεία το μέτωπο μας των κοινοτήτων είναι υπεύθυνο για την οργάνωση του κέντρου κοινωνικής κουλτούρας (Centro de Cultura Social/CCS-RJ), το οποίο βρίσκεται στην γειτονιά της Vila Isabel και ασχολείται κυρίως με τα κοινωνικά ζητήματα της κοινότητας του Morro dos Macacos. Εντός του CCS-RJ υπάρχουν διάφορες ομάδες και εγχειρήματα. Μερικά από αυτά είναι διάφορες ομάδες που ασχολούνται με την λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, όπου συμμετέχουν κυρίως παιδιά και έφηβοι από το Morro dos Macacos, τα προπαρασκευαστικά τμήματα μαθημάτων που αναφέραμε παραπάνω, ομάδες που ασχολούνται με την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ανακύκλωση, ομάδες που ασχολούνται με την αναδιανομή ρούχων στην κοινότητα, μαθήματα πληροφορικής, και επίσης η κοινωνική βιβλιοθήκη Fabio Luz Social (Biblioteca Social Fábio Luz).

Συνήθως εργαζόμαστε ως δάσκαλοι στα προπαρασκευαστικά τμήματα μαθημάτων, στα οποία συμμετέχουν παιδιά από διάφορες κοινότητες, επίσης συμμετέχουμε στην οργάνωση της κοινωνικής βιβλιοθήκης Fabio Luz Social (το αρχείο του οποίου έχει βιβλία σχετικά με τον αναρχισμό, την λογοτεχνία, την φιλοσοφία, καθώς και άλλα εκπαιδευτικά ζητήματα), ενώ επίσης και στις ομάδες λογοτεχνίας και κινηματογράφου της νεολαίας της κοινότητας. Επίσης υπάρχει ο πυρήνας Marques da Costa, ο οποίος συμμετέχει στο CCS-RJ, και ασχολείται με την συγγραφή άρθρων και μελετών σχετικά με την ιστορία του εργατικού και του αναρχικού κινήματος, ενώ επίσης εκδίδει και την εφημερίδα ‘Emecé’. Η κύρια λειτουργία του CCS-RJ δεν είναι απλά να γίνει το κεντρικό σημείο αναφοράς των κοινωνικών κινημάτων του Ρίο, αλλά και να προσελκύσει διάφορες αυτόνομες πρωτοβουλίες και να συνεισφέρει στην κοινωνική και πολιτική εκπαίδευση της γύρω κοινότητας. Έτσι το CCS προσπαθεί να πραγματοποιήσει αυτούς τους στόχους.

Τέλος το πιο πρόσφατο μέτωπό μας, αυτό του Αναρχισμού και της Φύσης ή της αγρο-οικολογίας δημιουργήθηκε ύστερα από την δράση μας κατά κύριο λόγο στην Seropédica (μια αγροτική πόλη κοντά στο Ρίο) και στην Baixada Fluminense, καθώς και από τις δράσεις των αγωνιστών στον πυρήνα Υγείας και Τροφίμων (Núcleo de Saúde e Alimentação Germinal), ο οποίος οργάνωνε για μερικά χρόνια δράσεις στο CCS-RJ, ενώ συμμετείχε και τις δράσεις που συσχετίζονταν με τα κινήματα των αστέγων και των αγροτών.

Αυτό το οποίο ξεκίνησε ως απλή ανάμειξη των αγωνιστών μας στις αγρο-οικολογικές ομάδες του Ρίο και των γύρω περιοχών (μέσω των ομάδων Οικολογικός Αγροτικός Σύνδεσμος και Ένωση Αυτόνομων παραγωγών της Πόλης και των Αγρών), κατέληξε στον σχηματισμό του νέου αυτού μετώπου και την συμμετοχή του στα μέτωπα των καταυλισμών του MST (το κίνημα των ακτημόνων αγροτών) και των μικρών αγροτών της περιοχής. Το συγκεκριμένο μέτωπο επίσης προωθεί εντός των κινημάτων των οποίων συμμετέχει, τον Σύνδεσμο της Αγρο-οικολογίας του Ρίο (Articulação de Agroecologia do Rio de janeiro – AARJ), ο οποίος είναι ένα δίκτυο διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και κινημάτων από την πολιτεία του Ρίο που αγωνίζονται κατά κύριο λόγο εναντίον της επέκτασης των αγροτικών επιχειρήσεων, των μεταλλαγμένων και υπέρ της ενίσχυσης των αγρο-οικολογικών πρωτοβουλιών. Για εμάς η αγρο-οικολογία μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική για να καταλύσουμε τον καπιταλισμό, μόνο εάν συνδεθεί με τα κινήματα που αγωνίζονται για την γη και τον έλεγχο της παραγωγής πάντα μέσω της άμεσης δράσης.

Ποιες είναι οι λειτουργίες και οι δράσεις των μετώπων σας αναφορικά με την ειδική αναρχική οργάνωση και τα λαϊκά κινήματα;
FARJ: Σε σχέση με την ειδική αναρχική μας οργάνωση, τα μέτωπα αυτά δεν αποτελούν ανεξάρτητες ομάδες εντός της οργάνωσης, αλλά πρόκειται απλά για τα εσωτερικά μέρη της FARJ. Ο διαχωρισμός σε ομάδες αποτελεί κυρίως θέμα καλύτερης οργάνωσης μεταξύ των αγωνιστών. Η αυτονομία των μετώπων είναι κατά κύριο λόγο λειτουργική, μιας και καθοδηγείται από τις στρατηγικές γραμμές που ορίζονται συλλογικά στο ομοσπονδιακό μας συμβούλιο, και συνδέονται με τις αρχές και το πρόγραμμα της οργάνωσης. Το παραπάνω το θεωρούμε βασικό έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε μια κοινή αντίληψη και όραμα σχετικά με τους αγώνες μας. Αν το παραπάνω δεν υπήρχε τότε η συγκεκριμένη προσπάθεια θα ήταν αδύνατη να επιτευχθεί και θα κατέληγε στο να γίνονται δράσεις απλά για τον ακτιβισμό, κάτι που θα ήταν μια τεράστια σπατάλη ενέργειας και δυνάμεων. Έτσι λοιπόν οι αγωνιστές μας δεν συμμετέχουν αποκλειστικά και μόνο σε ένα μέτωπο, αλλά κυρίως συντονίζονται βάσει των συλλογικών αναγκών της οργάνωσης ή κάποιων συγκεκριμένων περιστάσεων που μπορεί να προκύψουν. Τα μέτωπα προέκυψαν από τις πρακτικές ανάγκες που δημιουργήθηκαν από την συμμετοχή μας στα κινήματα, στην προσπάθεια της οργάνωσης μας να συντονίσει όσο καλύτερα γίνεται τις αναρχικές δράσεις εντός αυτών.

Σε σχέση με τα λαϊκά κινήματα, ο βασικός μας σκοπός είναι η ενδυνάμωση τους, διαδίδοντας έμπρακτα μέσω των πολιτικών και καθημερινών πρακτικών και της ηθικής τις αρχές της αυτονομίας, της άμεσης δράσης και της οριζόντιας οργάνωσης. ´Όπως έχουμε ήδη αναφέρει δεν επικεντρώνουμε την προσοχή μας στα “αναρχικά” κοινωνικά κινήματα, μιας και αυτό θα αφαιρούσε την μεγαλύτερη πλειοψηφία των υπαρχόντων κινημάτων και αγωνιστών, και επειδή επίσης αυτό θα καταδίκαζε τον αναρχισμό σε ένα στενό εσωστρεφή κύκλο ή γκέττο. Ωστόσο για να καταφέρουμε να διαδώσουμε τις ελευθεριακές μας αξίες πρέπει να εξασφαλίσουμε πως στα κινήματα αυτά δεν θα εμπλακούν και δεν θα τα εκμεταλλευτούν κυβερνητικές οργανώσεις ή κόμματα και πως οι δράσεις τους δεν θα πάρουν μια ρεφορμιστική κατεύθυνση. Έτσι λοιπόν αντιλαμβανόμαστε κάτω από αυτή την σκοπιά τις δράσεις των τμημάτων μας, αποσκοπώντας στις δράσεις που θα εξασφαλίσουν την αυτονομία και την μαχητικότητα των κινημάτων και θα οργανώσουν όλο και περισσότερο προς μια επαναστατική κατεύθυνση. Προφανώς η διάχυση του αναρχισμού εντός των κινημάτων επιτυγχάνεται μέσω των πρακτικών που ακολουθούμε ως αγωνιστές εντός αυτών, έχοντας πάντα σεβασμό στις επιλογές και τις προσωπικές θέσεις των υπόλοιπων ατόμων που τα απαρτίζουν.

Related Link: http://halastor.blogspot.com.au/2014/06/blog-post_21.html
This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]