user preferences

Στατιστικές της εκμετάλλευσης και του αίσχους

category Διεθνή | oικονομία | Γνώμη / Ανάλυση author Saturday February 22, 2014 18:59author by Γιώργος Μεριζιώτης Report this post to the editors

Η ελευθεριακή σκέψη οφείλει να επαναδιατυπώσει ένα κοινοτικό πρόταγμα, έτσι ώστε «ο έλεγχος της κοινότητας, εάν και όταν καταστεί αποτελεσματικός, να αποτελέσει μια συντριπτική πρόκληση όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τους διαχειριστές του κεφαλαίου και της οικονομίας».
ce95cea5cea1cea9.jpg

Οι στατιστικές της εκμετάλλευσης και του αίσχους

Σε ένα παλιό κείμενο είχα γράψει ( Μάρτης 2008 )* {… } Στο έμπα του νέου αιώνα του εκσυγχρονισμού, της τεχνολογίας και του μινιμαλιστικού κενού, της νεωτερικότητας όπως την ονομάζουν οι αστοί διανοούμενοι έχουμε να αντιμετωπίσουμε από τις εκδοχές της πολιτικής ολιγαρχίας, από την φιλελεύθερη και την σοσιαλ-φιλελεύθερη που κλίνουν όλο και περισσότερο προς τον αυταρχισμό, μέχρι τις θεοκρατικές δημοκρατίες τύπου Ιράν και τις λαϊκές δημοκρατίες τύπου Κίνας.

Η «νέα» παγκόσμια εποχή χαρακτηρίζεται από πολυποίκιλες κοινωνικο-οικονομικές συνιστώσες, που ο τρόπος της παραγωγικότητά τους κυμαίνεται από τον καπιταλισμό παλαιού τύπου «εντάσεως εργασίας», μέχρι τον καπιταλισμό νέου τύπου «εντάσεως κεφαλαίων», μεταπρατικές (ραντιέρικες) παλαιού τύπου μέχρι εμπορευματικές νέου τύπου, άντλησης κεφαλαίων από βρόμικες μολυσματικές βαριές βιομηχανίες παλαιάς τεχνολογίας. αλλά και από τη λεγόμενη «νέα οικονομία» γνώσης, πληροφορικής, υψηλής τεχνολογίας, πράσινης οικο- οικονομίας, χρηματιστηριακού και τραπεζικού κεφαλαίου. Χαρακτηρίζεται επίσης, από την «ανήθικη» οικονομία, λαθρεμπόριο όπλων, ναρκωτικών, δουλεμπόριο γυναικών, παιδιών και οικονομικών μεταναστών.

Το παγκόσμιο, αλλά και σε κάθε κράτος χωριστά οικονομικό-κοινωνικό περιβάλλον, οι σχέσεις και ο τρόπος παραγωγής, χαρακτηρίζονται από τάσεις «εργασιακού μεσαίωνα» και «νεοφεουδαρχικής» συσσώρευσης κεφαλαίων και πλούτου των εταιριών με μορφές ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές, που όλο και περισσότερο συμπράττουν, συνενώνονται και συγχωνεύονται σε πολυεθνικά καρτέλ λόγω του ανταγωνισμού. Τα πολυεθνικά καρτέλ αυτά, τείνουν να επηρεάζουν με σκοπό να καθορίζουν προς όφελος τους σε πλανητική κλίμακα τις πολιτικές εξελίξεις και τα πολιτικο -κοινωνικά συστήματα.

Ποτέ στο παρελθόν η ανθρωπότητα δεν ήταν τόσο απελπιστικά και ισοπεδωτικά ομοιόμορφη. Ποτέ στο παρελθόν δε συσσωρεύτηκε τόσος πολύς κοινωνικός πλούτος σε τόσο λίγα χέρια, σε σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση. Η λεγόμενη εποχή της πρωτοσυσσώρευσης του κεφαλαίου στην Βρετανία του 18oυ-19ου αιώνα φαντάζει αθώα ξεθωριασμένη γκραβούρα. {…}

{…}«Όλα είναι εμπόριο και συναλλαγή και τα υλικά και τα άυλα, πουλήστε και τον αέρα που αναπνέουμε», αρκεί να επιφέρουν κέρδος και κυριαρχία η οποία καταμερίζεται και ιεραρχικοποιείται ανάλογα με την θέση του καθενός στο σύστημα του «λαϊκού καπιταλισμού» ενώ η ανομολόγητη κρυφή επιθυμία των νέων και παλιών αφεντικών είναι η κινεζοποίηση των λαών και των εργαζομένων, δηλαδή μηδέν δικαιώματα, μόνο υποχρεώσεις και εκτέλεση εντολών, με εξευτελιστικούς μιστούς και απάνθρωπες συνθήκες εργασίας.

Έτσι στις μέρες μας, και κύρια στην καπιταλιστική Δύση που κομπάζει για την δημοκρατικότητά της, αποκαλύπτεται και η τελευταία αυταπάτη και ο μύθος για την «δημοκρατία» του λαού. Αποκαλύπτεται το ψεύδος ότι εκφράζει την θέλησή του και επιλέγει τα πρόσωπα και τα πολιτικά προγράμματα μέσα από τις εκλογές. Και ότι το κοινοβούλιο είναι ο εκφραστής της λαϊκής κυριαρχίας όπου μέσα σε αυτό παίρνονται οι αποφάσεις, ενώ στην ουσία πρέπει να μιλάμε για την δημοκρατία καθ΄ υπαγόρευση των πολυεθνικών εταιριών, των «αόρατων» μετόχων και των στρατηγικών επενδυτών. Τα «σύγχρονα» πολιτειακά συστήματα, νεοφιλελεύθερα, σοσιαλιστικά, θεοκρατικά είναι ολιγαρχικά, είναι άδικα, κοινωνικά ανάλγητα και ληστρικά. Τείνουν προς το μονοσήμαντο, την ομοιομορφία, το μονοδιάστατο, τη στρατιωτικοποίηση της ζωής και τον ολοκληρωτισμό.{…}

Οι στατιστικές του αίσχους
Ποιοι και πώς βγάζουν τα δισεκατομμύρια;

Η πρόσφατη έκθεση World Wealth Report του ινστιτούτου ερευνών της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse, μας έδινε μια είδηση εντυπωσιακή: Το 0,7% του πληθυσμού κατέχει το 41% του παγκόσμιου πλούτου. 85 άτομα κατέχουν παραπάνω εισοδήματα από 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Η παγκόσμια πυραμίδα του πλούτου

Η έκθεση World Wealth Report, αναφέρεται στον πλούτο (wealth), όπως ορίστηκε παραπάνω και μας λέει διάφορα ενδιαφέροντα πράγματα.

• Παρ΄ όλο που η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να παραπαίει, ο πλούτος αυξάνεται, και μάλιστα με ταχύτητα. Σύμφωνα με αυτήν, ο παγκόσμιος πλούτος προσέγγισε φέτος νέα επίπεδα ρεκόρ στα 241 τρισ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 4,9% σε σχέση με πέρυσι. Σημειώστε ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι περίπου 60 τρις.

• Η αύξηση αυτή δεν διαχέεται προς όλους τους πολίτες αυτού του πλανήτη. Έτσι, το πλουσιότερο 10% του ενήλικου πληθυσμού της Γης έχει σήμερα στην κατοχή του το 86% του παγκόσμιου πλούτου.

• Στην κορυφή της πυραμίδας του πλούτου βρίσκονται 32 εκατομμύρια άνθρωποι, μόλις το 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού ενηλίκων, που κατέχει το 41% του παγκόσμιου πλούτου.

• Στον αντίποδα, στη βάση της πυραμίδας, βρίσκονται περί τα 3,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι, περισσότεροι από τα 2/3 του ενήλικου πληθυσμού της Γης, οι οποίοι έχουν ατομική περιουσία μικρότερη των 10.000 δολαρίων. Ο συνολικός πλούτος αυτής της ομάδας προσεγγίζει τα 7,3 τρισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 3% του συνολικού πλούτου στη Γης.

• Αίσθηση προκαλούν ακόμη και τα όσα περίεργα διαπιστώνει η έκθεση για την Ελλάδα. Έτσι παρ’ ότι η οικονομία βρίσκεται στον 6ο χρόνο ύφεσης, η έρευνα υποστηρίζει ότι ο μέσος πλούτος στη χώρα μας αυξήθηκε κατά 9,9% σε σχέση με το 2012. Παράξενα πράγματα;

Να υπερδιπλασιάσει την περιουσία της τα τελευταία 5 χρόνια – παρά την κρίση – κατάφερε η οικονομική ελίτ ανά τον κόσμο σύμφωνα με έρευνα της Wealth-X που δείχνει ότι οι δισεκατομμυριούχοι παγκοσμίως έχουν φθάσει τον αριθμό-ρεκόρ των 2.170 ατόμων. Σύμφωνα, ωστόσο, με άλλη πρόσφατη έρευνα της ίδιας εταιρείας, οι πλούσιοι Έλληνες αύξησαν την περιουσία τους κατά 20%, με 505 πολίτες να έχουν περιουσία άνω των 30 εκατ. ευρώ.

Τα στοιχεία της δεύτερης αυτής έρευνας για τα περιουσιακά στοιχεία των πλουσίων, που είχε δημοσιοποιήσει η Wealth-X τον περασμένο Σεπτέμβριο, προκαλούν αίσθηση. Σύμφωνα με αυτήν, η οικονομική ελίτ στις χώρες που βρίσκονται στη «δίνη» της ευρωκρίσης είδε τις περιουσίες της να αυξάνονται.

Ειδικότερα για την Ελλάδα, η οποία διανύει αισίως τον έκτο χρόνο ύφεσης, η έρευνα καταγράφει 505 πολίτες με περιουσία που υπερβαίνει τα 30 εκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για μία αύξηση της τάξεως του 11%. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι πιο πλούσιοι Έλληνες κατόρθωσαν μάλιστα να αυξήσουν τη συνολική τους περιουσία κατά 20%.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας της Wealth - X η παγκόσμια οικονομική ελίτ παραμένει αλώβητη. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι 810 άτομα έγιναν δισεκατομμυριούχοι από το 2009, όταν είχε ήδη ξεσπάσει η κρίση. Οι δισεκατομμυριούχοι ανέρχονται πλέον στον αριθμό - ρεκόρ των 2.170, με τα συνολικά τους περιουσιακά στοιχεία να έχουν υπερδιπλασιαστεί κατά την περασμένη πενταετία, από 3,1 τρισ. δολάρια σε 6,5 τρισ. δολάρια, ποσό αρκετό για να χρηματοδοτηθεί ο προϋπολογισμός των ΗΠΑ μέχρι το 2024 και μεγαλύτερο από το ΑΕΠ κάθε χώρας, πλην των ΗΠΑ και της Κίνας.

Μεταξύ των χωρών που απέκτησαν περισσότερους δισεκατομμυριούχους είναι και η Γερμανία, με συνολικά 148 κροίσους, τη στιγμή που στις ΗΠΑ καταγράφονται 515 και στην Κίνα 157 δισεκατομμυριούχοι. Το 19% των Γερμανών με περιουσία άνω του ενός δισ. δολαρίων είναι γυναίκες.

****
Ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων αυξάνεται και εξαπλώνεται σε όλο τον πλανήτη. Την ίδια ώρα η ανισοκατανομή του πλούτου εκτινάσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η φετινή λίστα των 1.426 δισεκατομμυριούχων του Forbes αποκαλύπτει - σύμφωνα με ανάλυση του Καθηγητή Παγκόσμιας Ανάπτυξης Robin Broad και του διευθυντή του Ινστιτούτου Πολιτικών ερευνών (inequality.org) John Cavanagh – μια μεγάλη στροφή στη χαρτογράφιση των κρατούντων τον πλούτο και επομένως την εξουσία στον κόσμο. Η αλλαγή αυτή χαρακτηρίζεται ως παρακμή της Δύσης και άνοδος των υπολοίπων (Decline of the west and rise of the rest).

Οι ημέρες που οι αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι αντιπροσώπευαν πάνω από το 40% της σχετικής λίστας έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τους ακολουθούσαν δε κατά πόδας η Δυτική Ευρώπη και η Ιαπωνία. Πλέον η Ασία φιγουράρει με 386 δισεκατομμυριούχους στη λίστα, 20 περισσότερους από αυτούς που έχει να επιδείξει η Ευρώπη συμπεριλαμβανομένης και της Ρωσίας. Ο τρόπος που τα δισεκατομμύρια αλλάζουν χέρια προσφέρει σημαντικά στοιχεία για τον τρόπο που αλλάζει το πρόσωπο της εξουσίας παγκοσμίως αλλά της ανισότητας.

Στη λίστα του Forbes για το 2013 από τις εννέα χώρες - που φιλοξενούν πάνω από 30 δισεκατομμυριούχους η κάθε μία - μόνο τρεις είναι παραδοσιακά «ανεπτυγμένες»: οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Βρετανία. Την ίδια ώρα αμέσως μετά τις ΗΠΑ με τους 442 δισεκατομμυριούχους δεύτερη στη σχετική λίστα έρχεται η Κίνα με 122 δισεκατομμυριούχους. Το 1995 η Κίνα δεν είχε κανέναν δισεκατομμυριούχο. Η Ρωσία έρχεται στην τρίτη θέση με 110 κροίσους.

Οι δισεκατομμυριούχοι της Κίνας έχουν προσελκύσει κέρδη από κάθε πιθανή πηγή. Ο πλουσιότερος άνθρωπος της χώρας, Zong Qinghou, είναι ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης εταιρείας ποτών της χώρας. Οι Ρώσοι πάλι δραστηριοποιούνται και αποκομούν τα τεράστια κέρδη τους από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον ορυκτό πλούτο της χώρας με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον.

Την ίδια ώρα η Τουρκία έχει τους περισσότερους (43) επιχειρηματίες στη λίστα από κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη με μόνη εξαίρεση την κραταιά Ρωσία και τη Γερμανία (58). Η Γερμανία είναι εξάλλου τέταρτη. Την ακολουθούν η Ινδία (55), η Βραζιλία (46), η Τουρκία (43), το Χονγκ Κονγκ (39), και η Βρετανία (38).

Προχωρώντας πέρα από τις εννέα κορυφαίες χώρες οι εκπλήξεις συνεχίζονται. Η Ταϊβάν έχει περισσότερους δισεκατομμυριούχους από τη Γαλλία. Η Ινδονησία έχει περισσότερους δισεκατομμυριούχους από την Ιταλία ή την Ισπανία. Η Νότια Κορέα έχει πλέον περισσότερους δισεκατομμυριούχους από την Ιαπωνία και την Αυστραλία.

Αυτή η ολοένα και διογκούμενη λίστα των δισεκατομμυριούχων έρχεται «πακέτο» με την αυξανόμενη ανισοκατανομή του πλούτου σε όλα έθνη της γης. Για παράδειγμα ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη είναι ο Carlos Slim στο Μεξικό. Η περιουσία του αγγίζει το 6,2% του ΑΕΠ του Μεξικό. Τρίτος στη λίστα ο βασιλιάς του λιανικού εμπορίου στην Ισπανία, Amancio Ortega, του οποίου ο πλούτος αγγίζει τα 57 δισ. δολάρια σε μια χώρα όπου πάνω από το ένα τέταρτο των ανθρώπων σήμερα είναι άνεργοι.

Μεταξύ των 12 δισεκατομμυριούχων των ΗΠΑ που βρίσκονται και εντός των 20 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο είναι και μέλη δυο οικογενειών που σύμφωνα με το alternet.org, έχουν χρησιμοποιήσει τον τεράστιο πλούτο και την εξουσία τους για να επηρεάσουν ή να διαφθείρουν πολιτικούς. Οι Charles και David Koch είναι τα νούμερα έξι και επτά στον κόσμο. Οι εν λόγω επιχειρηματίες έχουν χρηματοδοτήσει όχι μόνο υποψήφιους της ακροδεξιάς αλλά και πολιτικές καμπάνιες που επέφεραν αρνητικές επιδράσεις στο περιβάλλον.

Αλλά πόσο έχουν αλλάξει οι αριθμοί τα τελευταία χρόνια; Πίσω στο 1995 μια εποχή διόγκωσης του πλούτου - αλλά και παράλληλης απορρύθμισης υπό τη διακυβέρνηση Κλίντον στις ΗΠΑ – ασκήθηκαν ισχυρές πιέσεις σε όλο το κόσμο για την απελευθέρωση και την ιδιωτικοποίηση των αγορών.

Το 1995, το Forbes κατέγραψε 376 δισεκατομμυριούχους στον κόσμο. Από αυτούς οι 129 ήταν στις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι ο αριθμός τους αυξήθηκε σε 442 κατά τα επόμενα 18 χρόνια, αποτελεί μαρτυρία για το πως η φορολογική πολιτική και πολιτική απορρύθμισης υπό τους Κλίντον και Μπους αποδείχτηκαν τόσο ευνοϊκές για τους υπέρ – πλούσιους.

Τα στοιχεία, σύμφωνα με τους αναλυτές, δείχνουν μια δραματική εικόνα της πτώσης των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας τις τελευταίες δυο δεκαετίες και την εκπληκτική άνοδο της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας καθώς και της υπόλοιπης Ασίας. Επιπλέον αποδεικνύουν ότι οι χώρες στις οποίες πριν από είκοσι χρόνια το εισόδημα των πολιτών ήταν σχετικά ίσα κατανεμημένο, όπως στην Κίνα και στη Ρωσία, πέρασαν στην αντίπερα όχθη με την ανισοκατανομή να εκτινάσσεται.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η ταχεία αύξηση των δισεκατομμυριούχων σε δεκάδες χώρες καταμαρτυρεί πως το κλίμα απορρύθμισης των δυο αυτών τελευταίων δεκαετιών επιτάχυνε την άνοδο των υπερ – πλουσίων ενώ οι εταιρείες διατηρούσαν τους μισθούς των εργαζομένων παγωμένους.

****

Τρεις ελληνικές παρουσίες συγκαταλέγονται στη φετινή λίστα του περιοδικού «Forbes» με τους δισεκατομμυριούχους ανά τον κόσμο, η οποία περιλαμβάνει τον αριθμό-ρεκόρ των 1.426 ονομάτων, με συνολική περιουσία 5,4 τρισ. δολ., αυξημένη σε σύγκριση με τα 4,6 τρισ. δολ. της λίστας . Πρόκειται για τον εφοπλιστή Σπύρο Λάτση, που κατάφερε φέτος να αναρριχηθεί στην 412η θέση, από την 464η θέση της περυσινής λίστας. Παρά την οικονομική ύφεση, η περιουσία του κ. Λάτση αυξήθηκε στα 3,3 δισ. δολ. (από 2,6 δισ. δολ. το 2012), καθώς στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς ανέκαμψαν οι μετοχές των EFG International, Lamda Development και Hellenic Petroleum. Ο Αριστοτέλης Μυστακίδης της Glencore International αποτελεί το δεύτερο πλουσιότερο Ελληνα, ο οποίος φέτος βρίσκεται στην 527η θέση -με περιουσία 2,7 δισ. δολ.- από την 418η θέση της προηγούμενης λίστας (και περιουσία 2,8 δισ. δολ.). Η τριάδα με τους Ελληνες «κροίσους» ολοκληρώνεται με τον Φίλιππο Νιάρχο, που φέτος έχει υποχωρήσει στην 554η θέση, με περιουσία 2,6 δισ. δολ., ενώ στην περυσινή λίστα βρισκόταν στην 491η θέση με περιουσία 2,5 δισ. δολ.

Παρόλη την τεράστια φτώχια στις λεγόμενες υπό ανάπτυξη χώρες η την φτωχοποίηση μεγάλων πληθυσμιακών κομματιών στον λεγόμενο αναπτυγμένο κόσμο δεν διαφαίνονται εκείνες η συνθήκες για την υπέρβαση και ανατροπή αυτής της κατάστασης από τα πλυβιακες τάξης, γιατί η ανατροπή αυτής της τάξης πραγμάτων όπως και των παλιότερων δεν έχει να κάνη μόνο με ζητήματα κοιλίας , η καταπιεσμένη ανθρωπότητα αν δεν έχει να μεταβεί κάπου σε μια νέα κατάσταση δεν πάει πουθενά η εξεγείρετε και σαν ατέρμονας αναπαράγει αυτό που υπήρξε, έγραφα στην μπροσούρα «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ» το 2008: {…} Ένας δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την εποχή μας όπου κανείς δε μένει, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο ανεπηρέαστος από αυτήν. Αυτό φυσικά ισχύει και για τους αναρχικούς ανεξάρτητα αν ιστορικά είναι δικαιωμένοι στην κριτική τους τόσο για την σάπια ρεφορμιστική σοσιαλδημοκρατία όσο και για την ριζοσπαστική εκδοχή της, τον μπολσεβικισμό. Η σοσιαλιστική προοπτική της ανθρωπότητας βούλιαξε στους παγωμένους βάλτους της Σιβηρίας και από προοπτική ευτοπίας, έγινε δυστοκία και χίμαιρα στα μάτια των προλετάριων της σημερινής εποχής, ενώ ο ρεπουμπλικανικός νεοφιλελευθερισμός μάς έχει μετατρέψει σε μικροϊδιοκτήτες της αθλιότητας και παθητικές ιδιωτικοποιημένες πληθυσμιακές στοίβες οπαδών – ψηφοφόρων - καταναλωτών.

Το χάσιμο της έννοιας της «society will» (κοινότητας θελήσεων), είναι που δυσκολεύει εμάς και τους προλετάριους της σημερινής εποχής στη συλλογική μας συγκρότηση. Είναι περισσότερο το χάσιμο του ονείρου για μια κοινωνία προς το ανθρωπινότερο, δηλαδή της πίστης ότι μπορεί να υπάρξει μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση και κυριαρχία από άνθρωπο σε άνθρωπο, και λιγότερο οι λύσεις που προσφέρει ο καπιταλισμός που σχίζουν την κοινότητά μας. Πόσο μάλλον, από τη στιγμή που ο κοινωνικός δαρβινισμός «ο πόλεμος όλων εναντίον όλων», δηλαδή ο ανταγωνισμός και ο ατομικισμός του «ο σώσον εαυτό σωθήτο» έχουν γίνει καθολικά καθημερινά φαινόμενα.

Ο νεοφιλελευθερισμός δεν επικράτησε μέσα από καμιά ηρωική μάχη για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έδωσε καμιά τέτοια μάχη. Ήρθε και θρονιάστηκε στην παρακμή των σοσιαλιστικών ιδεών από τη στιγμή που αυτές έγιναν μπολσεβίκικη σταλινική εκδοχή, και στη ρεφορμιστική του έκδοση σοσιαλ-φιλελευθερισμός. Αν αναλυθεί αυτό το ζήτημα κάτω από άλλη σκοπιά (κάτι που δεν είναι του παρόντος), θα αναδειχθεί η εκπληκτική ομοιότητα και των δυο συστημάτων (δυτικό ανατολικό) τόσο ως προς την απολυταρχική πυραμιδοειδή, πλατωνικού τύπου πολιτεία τους, όσο και στο πόσο ιδιωτικές είναι αυτές οι κοινωνίες. Γιατί όσο πιο δεσποτικά, ολοκληρωτικά διαμορφώνεται η κοινωνική ζωή από τις άρχουσες ελίτ, τόσο πιο πολύ κατατρώνε τη δημόσια σφαίρα.

Το κράτος και τα αφεντικά ζουν σε βάρος του δημοσίου, δηλαδή της κοινωνίας. Σε αυτό ο μπολσεβίκικος ολοκληρωτισμός όσο και ο νεοφιλελεύθερος ολοκληρωτισμός της αγοράς, δε διαφέρουν παρά μόνο στις εκφάνσεις. Εάν ο σοσιαλισμός είναι σε κρίση, αναφέρει ο Γουώρντ, αυτό συμβαίνει «ακριβώς επειδή το παγκόσμιο σοσιαλιστικό κίνημα προσανατολίστηκε προς τη διεύρυνση της κρατικής εξουσίας και όχι προς τον περιορισμό της». Η χρεοκοπία σε πλανητική κλίμακα της μαρξιστικής ιδεολογίας και γενικότερα του κρατικού πνεύματος του σοσιαλισμού είχε ως μία από τις πιο πρόσφατες συνέπειές της την αναβίωση του φιλελευθερισμού, που διαβρώνει προοδευτικά όχι μόνο τις εδώ και δεκαετίες κοινωνικές κατακτήσεις των λαϊκών τάξεων, αλλά και την ίδια την ιδέα της δημόσιας υπηρεσίας.

Η ελευθεριακή σκέψη οφείλει να επαναδιατυπώσει ένα κοινοτικό πρόταγμα, έτσι ώστε «ο έλεγχος της κοινότητας, εάν και όταν καταστεί αποτελεσματικός, να αποτελέσει μια συντριπτική πρόκληση όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για τους διαχειριστές του κεφαλαίου και της οικονομίας».

* Απόσπασμα από το βιβλίο “Εγχειρίδιο του κοινωνικού αναρχισμού”

This page has not been translated into Română yet.

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]