Απαλλοτρίωση

Διεθνή | Λαϊκοί Αγώνες | Γνώμη / Ανάλυση Monday August 29, 2011 21:34 by Πέτρος Κροπότκιν

Μέρος 2ο

Οι ιδέες του αναρχισμού γενικά, και ειδικότερα της απαλλοτρίωσης, βρίσκουν πολύ συχνότερα από ό,τι εμείς είμαστε ικανοί να φανταστούμε, οπαδούς ανάμεσα στους ανθρώπους εκείνους που διαθέτουν ανεξάρτητο χαρακτήρα, καθώς και σε εκείνους για τους οποίους η απραξία δεν είναι το υπέρτατο ιδανικό.

III. Οι ιδέες του αναρχισμού γενικά, και ειδικότερα της απαλλοτρίωσης, βρίσκουν πολύ συχνότερα από ό,τι εμείς είμαστε ικανοί να φανταστούμε, οπαδούς ανάμεσα στους ανθρώπους εκείνους που διαθέτουν ανεξάρτητο χαρακτήρα, καθώς και σε εκείνους για τους οποίους η απραξία δεν είναι το υπέρτατο ιδανικό.

Ωστόσο, οι φίλοι μας συχνά μάς προειδοποιούν «να φροντίσουμε να μην το παρατραβάμε».

Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να αλλάξει σε μια μέρα, έτσι μην έχετε τόση βιασύνη, το σύστημα των απαλλοτριώσεων είναι πολύ μικρής κλίμακας για να είναι διαρκές.

Δεν έχουμε σκοπό να εξαντλήσουμε την ώριμη επαναστατική ορμή σε ημίμετρα, τα οποία δεν θα ικανοποιούσαν κανέναν και τα οποία ενώ παράγουν μια τεράστια αναστάτωση στην κοινωνία και τις συνήθεις δραστηριότητές της, δεν θα είχαν καμία επιβίωση και απλώς θα εξάπλωναν τη γενική δυσαρέσκεια και αναπόφευκτα θα προετοίμαζε το δρόμο για το θρίαμβο της αντίδρασης;.

Υπάρχουν, πράγματι, σε ένα σύγχρονο κράτος σχέσεις που είναι πρακτικά αδύνατο να τροποποιηθούν εάν κάποιος τους επιτίθεται μόνο σε λεπτομέρειες.

Υπάρχουν γρανάζια επί γραναζιών στην οικονομική μας οργάνωση η μηχανή είναι τόσο πολύπλοκη και αλληλένδετη που κανένα μέρος της δεν μπορεί να τροποποιηθεί χωρίς να διαταράσσεται το σύνολο.

Αυτό θα γίνει σαφές από τη πρώτη στιγμή που γίνεται κάποια προσπάθεια για απαλλοτρίωση.

Ας υποθέσουμε ότι σε μια συγκεκριμένη χώρα γίνεται μιας περιορισμένης μορφής απαλλοτρίωση παραδείγματος χάριν, όπως προτάθηκε πρόσφατα από τον Henry George, μόνο η ιδιοκτησία των μεγάλων ιδιοκτητών δημεύεται, ενώ τα εργοστάσια έχουν απομείνει ανέπαφα ή, έστω, ότι σε μια ορισμένη πόλη, τα σπίτια καταλαμβάνονται από την κοινότητα, αλλά το εμπόριο επαφίεται στην ιδιωτική ιδιοκτησία ή ότι σε ορισμένα κατασκευαστικά κέντρα, τα εργοστάσια είναι μεν αυτοδιοικούμενα, αλλά το έδαφος όχι..

Το ίδιο αποτέλεσμα θα ακολουθήσει - σε κάθε περίπτωση - ένας φοβερός κατακερματισμός του βιομηχανικού συστήματος, χωρίς τα μέσα για την οργάνωσή του σε νέες γραμμές.

Η βιομηχανία και το εμπόριο θα ήταν σε αδιέξοδο, όμως μια επιστροφή στις αρχικές αρχές της δικαιοσύνης δεν θα είχε επιτευχθεί και η κοινωνία θα βρισκόταν ανίκανη να κατασκευάσει ένα αρμονικό σύνολο.

Εάν η γεωργία θα μπορούσε να απαλλαγεί από τους μεγαλοτσιφλικάδες, ενώ η βιομηχανία θα εξακολουθούσε να υφίσταται ως ο δέσμιος σκλάβος των κεφαλαιοκρατών, των εμπόρων και των τραπεζιτών, τίποτα δεν θα ολοκληρωνόταν.

Ο αγρότης υποφέρει σε καθημερινή βάση δεν έχει μόνο να πληρώσει ενοίκιο στον ιδιοκτήτη καταπιέζεται και από τους υπάρχοντες όρους.

Χρησιμοποιείται από τον έμπορο, ο οποίος πληρώνεται μισή κορώνα αμοιβή για ένα φτυάρι η τιμή του οποίου υπολογισμένη με βάση την εργασία που δαπανάται για την κατασκευή του, δεν αξίζει περισσότερο από το νόμισμα των έξι πεννών.

Φορολογείται από το κράτος, το οποίο δεν μπορεί να κάνει χωρίς την τρομερή ιεραρχία των ανώτερων υπαλλήλων του, κράτος που θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να διατηρήσει έναν ακριβό στρατό, γιατί οι έμποροι όλων των εθνών παλεύουν διαρκώς για νέες αγορές και κάθε μέρα μια οποιαδήποτε μικρή φιλονικία που προκύπτει από την εκμετάλλευση κάποιου μέρους της Ασίας ή της Αφρικής μπορεί να οδηγήσει σε πόλεμο.

Στη συνέχεια, και πάλι ο γεωργός και ο χειρωνακτικός εργάτης υποφέρουν από τη μείωση του πληθυσμού των χωρών κατά τόπους: οι νέοι προσελκύονται στις μεγάλες πόλεις των εργοστασίων από το δόλωμα των υψηλών αμοιβών που καταβάλλονται προσωρινά από τη βιομηχανική κατασκευή ειδών πολυτελείας, ή από τα αξιοθέατα και την έλξη μιας πιο έκλυτης ζωής.

Η τεχνητή προστασία της βιομηχανίας, η βιομηχανική εκμετάλλευση των ξένων χωρών, η επικράτηση των χρηματομεσιτών και τοκογλύφων, η δυσκολία για τη βελτίωση του εδάφους και των μηχανημάτων παραγωγής, όλα αυτά είναι αιτίες που λειτουργούν από κοινού κατά της γεωργίας, η οποία μάλιστα δεν είναι επιβαρημένη μόνο με ενοίκιο, αλλά και από όλη την πολυπλοκότητα των όρων που αναπτύσσονται σε μια κοινωνία που βασίζεται στην εκμετάλλευση.

Έτσι, ακόμη και αν η απαλλοτρίωση της γης ολοκληρωθεί και χωρίς την καταβολή ενοικίου, η γεωργία, παρ’ ότι πρέπει να απολαμβάνει - με κανέναν τρόπο δεν πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο - μια στιγμιαία ευημερία, σύντομα θα πέσει και πάλι στο τέλμα στο οποίο βρίσκεται και σήμερα.

Το όλο θέμα θα πρέπει να αρχίσει ξανά και ξανά, με αυξημένες δυσκολίες.

Το ίδιο πράγμα ισχύει και για τη βιομηχανία.

Πάρτε την αντίστροφη περίπτωση, δώστε τα εργοστάσιά της σε εκείνους που εργάζονται σε αυτά, αλλά αφήστε τους εργάτες γης σκλάβους των γαιοκτημόνων.

Καταργήστε τους ιδιοκτήτες-βιομηχάνους, αλλά αφήστε τη γη στον γαιοκτήμονα, τα χρήματα στον τραπεζίτη και το συνάλλαγμα στον έμπορο, διατηρήστε ακόμη ζωντανούς τους αργόσχολους που ζουν εις βάρος των εργατών του μόχθου, τους χίλιους και έναν μεσάζοντες, το κράτος με τους αναρίθμητους ανώτερους δημόσιους υπαλλήλους του , τότε και η βιομηχανία θα ερχόταν σε στασιμότητα.

Μη βρίσκοντας πλέον αγοραστές στη μάζα των ανθρώπων σε μια φτωχή χώρα, όπως πάντα μην έχοντας καμία πρώτη ύλη, ανίκανη να εξαγάγει τα προϊόντα, και στριμωγμένη από τη διακοπή του εμπορίου η βιομηχανία θα ασθενούσε , και χιλιάδες εργάτες θα πετάγονταν στους δρόμους .

Αυτά τα λιμοκτονούντα πλήθη θα ήταν έτοιμα και πρόθυμα να υποβάλουν αίτηση στον πρώτο ραδιούργο που ήρθε να τους εκμεταλλευτεί θα ήταν πρόθυμοι ακόμη και με τη συγκατάθεσή τους για επιστροφή στην προηγούμενη δουλεία, αν και μόνο είχαν μια υπόσχεση ότι αυτό θα λειτουργούσε.

Ή, τελικά, υποθέστε ότι έχετε εκδιώξει τους γαιοκτήμονες και παραδώσατε τα ελαιοτριβεία και τα εργοστάσια στους εργαζόμενους, χωρίς να πειράξετε το πλήθος των μεσαζόντων που διοχετεύουν τα προϊόντα της παραγωγής των αγροτών μας και κερδοσκοπούν σε καλαμπόκι αλεύρι, κρέας, λάδι και λαχανικά στα μεγάλα εμπορικά κέντρα.

Λοιπόν, όταν σταματάει η ανταλλαγή και τα προϊόντα παύουν να κυκλοφορούν, όταν το Λονδίνο δεν έχει ψωμί, και το Yorkshire δεν βρει αγοραστές για τα υφάσματα που παράγει, θα ξεσπάσει μια τρομερή αντεπανάσταση, πατώντας πάνω σε σωρούς σφαγμένων, σαρώνοντας πόλεις και χωριά με σφαίρες και οβίδες. Θα υπάρξουν προγραφές, πανικός, καραβάνια προσφύγων, ίσως πιο εκτεταμένα από τη σφαγή της γκιλοτίνας, στη Γαλλία το 1815, το 1848 και το 1871.

Όλα είναι αλληλοεξαρτώμενα σε μια πολιτισμένη κοινωνία. Είναι αδύνατη η οποιαδήποτε μεταρρύθμιση οποιοδήποτε πράγματος χωρίς αλλαγή του συνόλου.

Την ημέρα εκείνη που θα χτυπάμε την ιδιωτική ιδιοκτησία, σε οποιαδήποτε από τις μορφές της, εδαφική ή βιομηχανική, θα υποχρεωθούμε να επιτεθούμε σε όλες της τις εκφάνσεις.

Θα το απαιτήσει η ίδια η επιτυχία της Επανάστασης.

Άλλωστε, δεν θα μπορούσαμε εάν θα περιοριζόμασταν σε μια μερική απαλλοτρίωση.

Ταυτόχρονα με την κατάργηση της αρχής της "ελέω Θεού ιδιοκτησίας" κανένα ποσόν θεωρητικολογίας δεν θα αποτρέψει τη συντριβή του καπιταλισμού, εδώ από τους σκλάβους της γης, εκεί από τους σκλάβους της μηχανής.

Αν μια μεγάλη πόλη, το Παρίσι για παράδειγμα, επρόκειτο να περιοριστεί στη ληφθείσα κατοχή των σπιτιών ή των εργοστασίων, θα αναγκαζόταν ακόμα να αρνηθεί το δικαίωμα των τραπεζιτών στην επιβολή σε βάρος της κοινότητας ενός φόρου που ανέρχεται σε (10) 2.000.000, υπό μορφή τόκου για τα προηγούμενα δάνεια.

Η μεγάλη πόλη θα ήταν υποχρεωμένη να τεθεί σε άμεση επαφή με τις αγροτικές περιοχές και με την επιρροή της θα ωθούσε αναπόφευκτα τους αγρότες να απελευθερωθούν οι ίδιοι από το γαιοκτήμονα.

Θα ήταν απαραίτητο να κοινωνικοποιήσει τους σιδηροδρόμους ώστε οι πολίτες να μπορούν να λάβουν τα τρόφιμα και να μετακινούνται στις εργασίες τους και τελευταία για να αποτρέψει μια κατασπατάληση των προμηθειών και για να προφυλαχθεί από την αισχροκέρδεια και το δικολαβισμό των κερδοσκόπων, των οποίων έπεσε θύμα η κοινότητα του 1793. Θα τοποθετούσε στα χέρια των πολιτών την εργασία της φύλαξης των αποθεμάτων , και τη διανομή των προϊόντων..

Ωστόσο, ορισμένοι σοσιαλιστές εξακολουθούν να επιδιώκουν ακόμα να καθιερώσουν μια διάκριση.

"Φυσικά", λένε, "η γη, τα ορυχεία, τα ελαιοτριβεία και οι βιομηχανίες πρέπει να απαλλοτριωθούν. Αυτά είναι τα μέσα παραγωγής, και είναι σωστό να πρέπει να εξετάσουμε να θεωρηθούν δημόσια ιδιοκτησία

Αλλά είδη κατανάλωσης, όπως τα τρόφιμα, τα ρούχα και οι κατοικίες, θα πρέπει να παραμείνουν ιδιωτική περιουσία " .

Η κοινή λογική αρκεί να δούμε πόση πονηριά κρύβει αυτή η λεπτή διάκριση.

Δεν είμαστε άγριοι που μπορούν να ζουν στο δάσος, χωρίς άλλο καταφύγιο εκτός από τα κλαριά των δέντρων

Ο πολιτισμένος άνθρωπος έχει ανάγκη από μια στέγη, μια εστία, μια κρεβατοκάμαρα και ένα κρεβάτι.

Είναι αλήθεια ότι το κρεβάτι, το δωμάτιο και το σπίτι για τον μη παραγωγό είναι ένα μόνο μέρος των σύνεργων της αδράνειας.

Αλλά για τον εργαζόμενο ένας χώρος, που θερμαίνεται και φωτίζεται σωστά, είναι τόσο πολύ κι αυτό ένα μέσο παραγωγής όπως το εργαλείο ή το μηχάνημα.

Είναι το μέρος όπου το σώμα του συγκεντρώνει δύναμη για το έργο του αύριο.

Η ξεκούραση του τεχνίτη είναι γι’ αυτόν ό,τι η καθημερινή επισκευή για τη μηχανή.

Το ίδιο επιχείρημα ισχύει ακόμη περισσότερο, προφανώς και για τα τρόφιμα.

Οι αποκαλούμενοι οικονομολόγοι, για τους οποίους μιλάμε, θα μπορούσαν να αρνηθούν ότι ο άνθρακας που καίγεται σε μια μηχανή, δεν μπορεί να εξαιρεθεί από τη λίστα των απαραίτητων πραγμάτων για την παραγωγή;

Αυτές οι τριχοτομήσεις είναι αντάξιες της μεταφυσικής των σχολαστικών

Οι γιορτές των πλουσίων είναι πράγματι ένα θέμα πολυτέλειας, αλλά η σίτιση του εργάτη είναι εξίσου μέρος της παραγωγής, όπως τα καύσιμα που καίγονται από τη μηχανή του ατμού.

Το ίδιο πράγμα ισχύει και με τον ιματισμό: εάν οι αστοί οικονομολόγοι που κάνουν αυτή τη διάκριση μεταξύ των ειδών της παραγωγής και της κατανάλωσης ντυθούν στη μόδα της Νέας Γουϊνέας θα μπορούσαμε να καταλάβουμε την αντίρρησή τους.

Αλλά τα άτομα που δεν θα μπορούσαν να γράψουν μια λέξη χωρίς ένα πουκάμισο στην πλάτη τους δεν είναι σε θέση να σύρουν μια τέτοια σκληρή και γρήγορη γραμμή μεταξύ του πουκάμισού τους και της πένας τους.

Και αν οι λεπτοκαμωμένες βραδινές τουαλέτες των κυριών του καλού κόσμου πρέπει σίγουρα να θεωρηθούν αντικείμενα πολυτελείας, υπάρχει ωστόσο μια συγκεκριμένη ποσότητα ενδυμάτων λινών, βαμβακερών ή μάλλινων που αποτελούν αναγκαιότητα ζωής για τον παραγωγό εργάτη.

Το πουκάμισο και τα παπούτσια τα οποία φθείρονται με την εργασία, το σακάκι και το παλτό που τρίβεται ύστερα από μια μέρα μόχθου, αυτά είναι τόσο αναγκαία για το λαό όπως το σφυρί στο αμόνι.

Είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτό είναι που καταλαβαίνει ο λαός από μια επανάσταση.

Από τη στιγμή που θα έχουν προβεί σε ένα καλό ξεκαθάρισμα της κυβέρνησης, θα επιδιώξουν να εξασφαλίσουν σε όλους επίκτητες κατοικίες και ικανοποιητικά τρόφιμα και ενδύματα - χωρίς μισθώματα και φόρους.

Και οι άνθρωποι θα κάνουν το σωστό!

Οι μέθοδοι του λαού θα είναι πολύ πιο σύμφωνες με την επιστήμη, από εκείνες των οικονομολόγων που καταλογίζουν τόσες πολλές διακρίσεις μεταξύ των μέσων παραγωγής και των ειδών κατανάλωσης.

Οι άνθρωποι κατανοούν ότι αυτό ακριβώς είναι το σημείο από όπου θα έπρεπε να ξεκινήσει η επανάσταση. Και να θέσει τα θεμέλια μιας οικονομικής επιστήμης αντάξιας της έννοιας και του ονόματος που χαρακτηρίζει μια επιστήμη: "Η μελέτη των αναγκών της ανθρωπότητας, και των οικονομικών μέσων για την εκπλήρωσή των αναγκών αυτών".