user preferences

Search author name words: Workers Solidarity

Για την ελευθερία των γυναικών

category Ιρλανδία / Μεγάλη Βρετανία | Φύλο | Επίσημα Κείμενα author Saturday November 27, 2010 18:18author by Workers Solidarity Movement - Anarkismo Report this post to the editors
Θεωρούμε τον αγώνα ενάντια στη γυναικεία καταπίεση ζωτικό κομμάτι του ταξικού αγώνα και απαραίτητη συνθήκη για μία επιτυχημένη επανάσταση. Οι δικές μας προτεραιότητες σ’ αυτό το ζήτημα αφορούν εκείνα τα θέματα που επηρεάζουν άμεσα τα εκατομμύρια των γυναικών της εργατικής τάξης.
images_5.jpg

1. Αναγνωρίζουμε ότι οι γυναίκες ως φύλο είναι ιδιαζόντως καταπιεσμένες και ότι υφίστανται αυτή την καταπίεση και λόγω της ταξικής τους θέσης. Αυτό το ονομάζουμε σεξισμό. Ως αναρχικοί είμαστε αντίθετοι στο σεξισμό οπουδήποτε κι αν υφίσταται στη θεωρία και στην πράξη.

2.1. Τα ερωτήματα εάν οι γυναίκες ανέκαθεν υπήρξαν καταπιεσμένες με κάποιο τρόπο ή όχι και πώς αυτή η καταδυνάστευση του θηλυκού γένους πρωτοξεκίνησε, παραμένουν αναπάντητα και επομένως αδύνατο να πιστοποιηθούν. Είναι γενικά αποδεκτό ότι στις νομαδικές κοινωνίες η θέση των γυναικών ήταν συγκριτικά καλύτερη, όμως με την ανάπτυξη των κοινωνικών τάξεων η θέση των γυναικών στην κοινωνία χειροτέρεψε. Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο να αποδείξουμε ότι σε κάποιες παρελθούσες ιστορικές περιόδους οι γυναίκες απολάμβαναν την ίδια θέση με τους άντρες, ώστε να πιστεύουμε ότι στο μέλλον θα μπορούσαν να ζήσουν ως ισότιμες.

2.2. Η φύση της γυναικείας καταπίεσης άλλαζε, όσο μεταβάλλονταν οι κοινωνίες. Για παράδειγμα, η καταδυνάστευση που μπορεί να βίωναν οι γυναίκες σε κάποιες προταξικές κοινωνίες έλαβε θεμελιωδώς νέο χαρακτήρα με την ανάπτυξη της ταξικής κοινωνίας. Όπως ακριβώς, δηλαδή, άλλαξε χαρακτήρα η καταπίεση των γυναικών στις φεουδαρχικές κοινωνίες με την ανάπτυξη του καπιταλισμού. Σε όσες κοινωνίες υπήρξε καταπίεση, αυτή πάντα είχε υλική βάση.

2.3. Απορρίπτουμε την αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι, έτσι κι αλλιώς, υποδεέστερες των αντρών ή ότι είναι βιολογικά προδιατεθειμένες γι’ αυτό, ώστε να αποδεχτούμε αυτούς τους συγκεκριμένους ρόλους των γυναικών στην κοινωνία. Παρομοίως, πιστεύουμε ότι ούτε οι άντρες από τη φύση τους είναι σεξιστές. Ο σεξισμός, ο ρατσισμός κ.λπ. δεν αποτελούν γενετικά χαρακτηριστικά, αλλά διαμορφώνονται με βάση την κοινωνική μας ύπαρξη, την ανατροφή και την εκπαίδευσή μας.

Τάξη, φύλο και καπιταλισμός

3.1. Υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ της ταξικής εκμετάλλευσης και της καταπίεσης των γυναικών ως φύλο. Ο καπιταλισμός, για να επιβιώσει, βασίζεται στην εκμετάλλευση και την καταδυνάστευση της μιας τάξης από μιαν άλλη. Ως αναρχικοί σκοπεύουμε να καταργήσουμε την ταξική κοινωνία και να εξαλείψουμε όλες τις τάξεις. Από την άλλη πλευρά, η σεξιστική καταπίεση δεν βασίζεται σε μια έμφυτη ανταγωνιστική σχέση μεταξύ των αντρών και των γυναικών. Μαχόμαστε για μια κοινωνία όπου γυναίκες και άντρες θα μπορούν να ζούνε ελεύθερα και ισότιμα μαζί.

3.2. Ο σεξισμός βιώνεται διαφορετικά από κάθε τάξη. Οι πλούσιες γυναίκες ανέκαθεν χρησιμοποιούσαν τα πλούτη τους για να απαλύνουν την καταπίεσή τους. Έτσι, για παράδειγμα, ο αγώνας για Ελεύθερες και Δωρεάν Αμβλώσεις δεν θα κερδίσει την ίδια υποστήριξη από μια γυναίκα που θα μπορούσε πάντα να αντέξει οικονομικά, ούτως ή άλλως, μία άμβλωση, και από μία γυναίκα της εργατικής τάξης. Αντίθετα, αυτές που υφίστανται το βάρος της γυναικείας καταπίεσης είναι οι εργαζόμενες γυναίκες.

3.3. Όσο ο καπιταλισμός εξαρτάται από την ταξική εκμετάλλευση, μπορεί σε μεγάλο βαθμό να περιλάβει παρόμοια μεταχείριση αντρών και γυναικών μέσα σ’ ένα καπιταλιστικό πλαίσιο εργασίας. Για παράδειγμα, παρά τον προσωρινό χαρακτήρα κάποιων κατακτήσεων που οι γυναίκες πέτυχαν τα τελευταία 100 χρόνια, υπάρχει γενική πρόοδος σε πολλές χώρες. Η κατάσταση των γυναικών στις περισσότερες κοινωνίες του πρώτου κόσμου και οι αντιλήψεις των ανθρώπων για τους ρόλους των γυναικών που είναι φυσικοί και σωστοί έχουν αλλάξει ριζικά.

3.4. Εντούτοις, η σεξιστική καταπίεση ποτέ δε θα εξαφανιστεί εντελώς στην καπιταλιστική κοινωνία. Κι αυτό διότι οι γυναίκες, λόγω της δυνατότητας τους να κυοφορούν παιδιά, θα είναι πάντα πιο ευάλωτες από τους άνδρες, μέσα σε κοινωνίες που βασίζονται στην ανάγκη της μεγιστοποίησης του κέρδους.

Υπό συνθήκες καπιταλισμού, το γεγονός πως οι γυναίκες εγκυμονούν παιδιά τις καθιστά αυτομάτως υπεύθυνες για κάθε παιδί που φέρουν. Κατά συνέπεια, η πληρωμένη άδεια μητρότητας, η άδεια για τη φροντίδα των άρρωστων παιδιών, τα δωρεάν κέντρα φροντίδας παιδιών και, εν ολίγοις, οτιδήποτε θα μπορούσε να είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσει την γυναικεία ισότητα στον καπιταλισμό, πάντα θα συνδέεται ιδιαίτερα με το γυναικείο φύλο. Εξαιτίας των παραπάνω, οι γυναίκες είναι γενικά αντιοικονομικές, όσον αφορά την πρόσληψη για εργασία, σε σχέση με τους άνδρες, και πιο ευάλωτες σε επιθέσεις που προσβάλλουν κάποια δικαιώματα όπως τα κέντρα φροντίδας παιδιών κ.ά.

Οι γυναίκες δεν θα είναι ποτέ ελεύθερες, αν δεν αποκτήσουν πλήρη έλεγχο στο ίδιο το σώμα τους. Μέχρι στιγμής, σε συνθήκες καπιταλισμού το δικαίωμα άμβλωσης δεν είναι εξασφαλισμένο. Ακόμα κι αν κατακτηθούν τέτοια οφέλη, μπορεί και πάλι να αφαιρεθούν (όπως για παράδειγμα η κατοχύρωση και η ακόλουθη κατάργηση των δικαιωμάτων άμβλωσης στις ΗΠΑ). Έτσι η καταδυνάστευση των γυναικών στον καπιταλισμό έχει οικονομική και σεξιστική βάση, οι οποίες αλληλοσυνδέονται.

Αυτές είναι οι πρωταρχικές αιτίες της γυναικείας καταπίεσης, από τις οποίες πηγάζουν άλλες μορφές καταπίεσης, όπως για παράδειγμα η ιδεολογική.

3.5. Η γυναικεία καταπίεση ενδιαφέρει άμεσα τον καπιταλισμό και το Κράτος. Όταν οι γυναίκες εργάζονται έξω από το σπίτι, πληρώνονται λιγότερο και απολαμβάνουν λιγότερα οφέλη σε σχέση με τους άνδρες, παρέχοντας έτσι μια φτηνή ομάδα εργασίας. Όταν οι γυναίκες εργάζονται στο σπίτι (είτε με πλήρες, είτε με μειωμένο ωράριο) δεν πληρώνονται καθόλου και, στην πραγματικότητα, η δουλειά τους δεν υπολογίζεται ως εργασία. Αυτό οδηγεί στην υποτίμηση της εργασίας που προσφέρουν οι γυναίκες στην κοινωνία.

Η οικογένεια είναι η οικονομικότερη μονάδα αναπαραγωγής και συντήρησης του εργατικού δυναμικού. (Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι «οικογενειακές αξίες» έχουν πιο πολύ να κάνουν με το κέρδος παρά με την ηθική). Η απλήρωτη εργασία των γυναικών στο σπίτι εφοδιάζει τα αφεντικά με την επόμενη γενιά εργαζομένων χωρίς πρόσθετα έξοδα, αφού οι γυναίκες μαγειρεύουν, καθαρίζουν και ανατρέφουν τα παιδιά τους δωρεάν. Φροντίζουν, επίσης, τους αρρώστους και τους ηλικιωμένους με τον ίδιο τρόπο. Οι περισσότερες γυναίκες της εργατικής τάξης σήμερα στην Ιρλανδία κάνουν τα οικιακά και ταυτόχρονα εργάζονται κι έξω από το σπίτι. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δουλεύουν «διπλή βάρδια» με μεγάλο προσωπικό κόστος.

Ο καπιταλισμός ευδοκιμεί λόγω της ιεραρχικής δομής και των διαιρέσεων της εργατικής τάξης. Η καταπίεση των γυναικών και οι σεξιστικές αντιλήψεις που προσπαθούν να τη «δικαιολογήσουν» διαιρούν την εργατική τάξη. Με την προώθηση του διχασμού μεταξύ ανδρών και γυναικών, τα αφεντικά και οι κυβερνήτες αποδυναμώνουν τις εργατικές οργανώσεις και την αντίστασή τους. Αυτό αυξάνει τη δύναμη της άρχουσας τάξης.
[…]

Όψεις της γυναικείας καταπίεσης

Ενδοοικογενειακή βία

6.1. Είναι πολύ πιο πιθανό για τις γυναίκες να πέσουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας απ’ ό,τι οι άνδρες. Και παρότι υπάρχουν πράγματι περιπτώσεις θυματοποίησης ανδρών, η βία εντός της οικογένειας αποτελεί πλευρά της γυναικείας καταπίεσης, αφού στο μεγαλύτερο ποσοστό της αφορά αυτήν.

6.2. Το υψηλό ποσοστό ενδοοικογενειακής βίας ενάντια στις γυναίκες οφείλεται στις ιεραρχικές δομές μιας κοινωνίας που προσκυνά την εξουσία και στην άνιση σχέση εξουσίας μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Οι άνδρες, που μεταχειρίζονται βία απέναντι στη γυναίκα, το κάνουν επειδή σ’ αυτή την κοινωνία βρίσκονται σε θέση ισχύος και πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα να επιβάλλουν την εξουσία τους πάνω της. Επιθυμούν να διατηρήσουν αυτή την κατάσταση και να ασκούν εξουσία στις γυναίκες με τις οποίες εμπλέκονται. Αυτοί οι άνδρες χρησιμοποιούν τη σωματική βία ή την απειλή αυτής για να εγκαθιδρύσουν και στη συνέχεια να προστατεύσουν εξουσία που ασκούν πάνω στη σύντροφό τους. Την εξαναγκάζουν, τη φοβερίζουν και την τρομοκρατούν για να υποταχθεί.

6.3. Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας οι βίαιοι άνδρες δεν αλλάζουν συμπεριφορά, οπότε πρέπει να καταβάλλουμε προσπάθειες για να αποκτήσουν οι γυναίκες τη δυνατότητα να εγκαταλείπουν τους βίαιους συντρόφους. Οι προσπάθειες αυτές θα στοχεύουν: στην αύξηση της χρηματοδότησης για άσυλα και σταθμούς βοήθειας για τα θύματα της βίας, στην αύξηση του μονογονεϊκού επιδόματος, στα δωρεάν βρεφοκομεία για τα παιδιά, στην αύξηση των αποδοχών για τις γυναίκες, στη συνειδητή διαπαιδαγώγηση των κοριτσιών για να είναι πιο ανεξάρτητα, ώστε να μπορούν να εγκαταλείπουν μια βίαιη σχέση και να μην ανέχονται οποιαδήποτε μορφή καταπίεσης από τους συντρόφους τους.

Πορνεία

7.1. Η πορνεία, αν και δεν περιορίζεται αποκλειστικά στη γυναίκα, αποτελεί μορφή γυναικείας εκμετάλλευσης.

Το χρήμα είναι ο βασικός παράγοντας που σπρώχνει τη γυναίκα σ’ αυτό το επάγγελμα, γι’ αυτό και πρόκειται για ταξικό ζήτημα.

Η πορνεία είναι χαρακτηριστικό μιας ιεραρχικά οργανωμένης και σεξιστικής κοινωνίας.

Η πορνεία δε θα εξαλειφθεί, παρά μόνο όταν εκλείψει ο καπιταλισμός.

«Με τη νομοθετική πράξη ποινικού δικαίου του 1993 (για παραπτώματα σεξουαλικής φύσης) ποινικοποιήθηκε η αναζήτηση πελατών από τις πόρνες στο δρόμο, καθώς και η αντίστοιχη αναζήτηση πορνών από τους πελάτες. Τους πρώτους 17 μήνες εφαρμογής της, 116 γυναίκες διώχθηκαν και μόνο 12 άνδρες. Οι πόρνες είναι δυνατόν (και μερικές συμβαίνει) να κατηγορηθούν για αναζήτηση πελατών στο δρόμο, όταν καταγγείλουν επιθέσεις.

Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1996 κατέληξε ότι μία στις πέντε πόρνες είχε δεχθεί επίθεση από πελάτες της και ότι το 11% είχε βιαστεί.

Επειδή οι οίκοι ανοχής κρίθηκαν παράνομοι, πολλές γυναίκες αναγκάστηκαν να εργάζονται στους δρόμους.

Λοιμώξεις του αναπνευστικού, γρίπη και άλλες ασθένειες είναι κοινές, αφού οι γυναίκες εργάζονται τα βράδια έξω για ώρες».

7.2. Η ποινικοποίηση της αναζήτησης πελατών στο δρόμο εμποδίζει τις γυναίκες να καταγγέλλουν τις επιθέσεις που δέχονται. Τις κάνει πιο ευάλωτες. Οδηγεί σε περαιτέρω παρενοχλήσεις από τους αστυνομικούς.

Στιγματίζει ως ανήθικες και εγκληματοποιεί ήδη περιθωριοποιημένους ανθρώπους.

Υποστηρίζουμε το δικαίωμα της γυναίκας να επιλέγει αυτό το επάγγελμα και να εργάζεται άνετα και με ασφάλεια.

Απορρίπτουμε κάθε κρίση εναντίον αυτών των γυναικών που προέρχεται από την εκκλησία, το κράτος ή άλλους ηθικολόγους.

Ζητάμε

α) την αποποινικοποίηση της αναζήτησης πελατών στο δρόμο

β) Ζώνες «ανεκτικότητας», όπου οι πόρνες θα μπορούν να εργάζονται προστατευμένες και χωρίς αστυνομική παρενόχληση

γ) οίκους ανοχής (το ιδανικό αυτοδιαχειριζόμενους, αν και απίθανο) που να μην παρενοχλούνται από αστυνομικούς ή όποια άλλη νομοθεσία.

Ειδικές μορφές γυναικείας καταπίεσης

8. Απορρίπτουμε την ιδέα ότι συγκεκριμένοι τύποι γυναικείας καταπίεσης (π.χ. ακρωτηριασμός γενετικών οργάνων) είναι αποδεκτοί επειδή αποτελούν κομμάτι της κουλτούρας μιας κοινωνικής ομάδας. Παρότι υιοθετούμε το δικαίωμα διαφορετικών εθνοτικών ομάδων και πολιτισμών να διατηρούν τις παραδόσεις και τις συνήθειές τους, είμαστε ενάντια σε οποιαδήποτε καταπιεστική πρακτική. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραδόσεις αλλάζουν με το χρόνο, γι’ αυτό και τίποτε δεν είναι παγιωμένο. Γυναίκες διαφορετικής κουλτούρας έχουν το δικαίωμα να αγωνίζονται για απελευθέρωση μέσα στα πλαίσια αυτής της κουλτούρας και να αγωνίζονται για τη δημιουργία νέων παραδόσεων ισότητας.

Γενικές προοπτικές

9. Θεωρούμε τον αγώνα ενάντια στη γυναικεία καταπίεση ζωτικό κομμάτι του ταξικού αγώνα και απαραίτητη συνθήκη για μία επιτυχημένη επανάσταση. Οι δικές μας προτεραιότητες σ’ αυτό το ζήτημα αφορούν εκείνα τα θέματα που επηρεάζουν άμεσα τα εκατομμύρια των γυναικών της εργατικής τάξης.

Κατευθυντήριες γραμμές για την καθημερινότητα

10.1. Διεκδικούμε ίσες αμοιβές για την εκτέλεση ίδιας εργασίας, αυξημένο μισθό για τη μερική απασχόληση, αποδοχή των γυναικών σε δουλειές που παραδοσιακά δεν είχαν πρόσβαση, ευέλικτο ωράριο, προστασία της γυναικείας εργασίας, δωρεάν 24ωρη παιδική περίθαλψη χρηματοδοτούμενη από τους εργοδότες και το κράτος, επίδομα μητρότητας και πατρότητας, γονική άδεια και εγγυημένη επαναπρόσληψη.

10.2. Αντιτιθέμεθα σ’ όλες τις μορφές βίας ενάντια στη γυναίκα και υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά της να αμύνεται απέναντι σε επιθετικούς άνδρες.

10.3. Είμαστε υπέρ των ανδρών που μοιράζονται δίκαια τις δουλειές του σπιτιού και τη φροντίδα των παιδιών.

10.4. Πιστεύουμε στο δικαίωμα των γυναικών να ελέγχουν τη δυνατότητα τεκνοποίησης. Οι γυναίκες πρέπει να είναι ελεύθερες να αποφασίζουν αν θα αποκτήσουν παιδιά ή όχι, πόσα και πότε. Έτσι, υποστηρίζουμε το δικαίωμα στην αντισύλληψη και στη δωρεάν, ασφαλή και ελεύθερη άμβλωση.

10.5. Οι γυναίκες θα πρέπει ελεύθερα να εγκαταλείπουν μια σχέση που δεν βρίσκουν πια ικανοποιητική.

10.6. Οι σεξιστικές συμπεριφορές και απόψεις ανάμεσα σε συντρόφους πρέπει να εξαλειφθούν, όντας καταπιεστικές και ασύμβατες με τις αρχές του αναρχισμού.

*Μετάφραση Ντίνος Κόκκινος. Αναδημοσίευση από την αναρχική εφημερίδα «Νυκτεγερσία»

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]