user preferences

Recent articles by Dmitri

imageΜερικές σκέψ ... 2 comments

image65 Χρόνια Επανά... 0 comments

imagePiotr Andrievich Marin (Arshinov) 0 comments

Recent Articles about Ελλάδα / Τουρκία / Κύπρος Αναρχική Ιστορία

Απόπειρες αν ... Jul 03 23 by Αναρχικοί Αγ.Αναργύρων – Καματερού

«Ο Ήλιος της Αν... Nov 14 22 by Αναρχικό Στέκι Φιλοσοφικής

Σπάζοντας τι ... Jul 08 22 by Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση

Το Aνεξάρτητο Eργατικό Kόμμα (AEK)

category Ελλάδα / Τουρκία / Κύπρος | Αναρχική Ιστορία | Κριτική / Παρουσίαση author Wednesday June 30, 2010 20:17author by Dmitri - MACG - Anarkismo (personal capacity)author email ngnm55 at gmail dot com Report this post to the editors

Διαγραφή Σπέρα από ΓΣΕΕ και ΕΚΑ

Από το Δέκατο Τρίτο Κεφάλαιο με τίτλο “Ο. Κ. Σπέρας, Η Απεργία της Σερίφου, η "Νέα Ζωή", το Α.Ε.Κ. & οι Αναρχοσυνδικαλιστές σε Γ.Σ.Ε.Ε. & Ε.Κ.Α” του έργου “Για Μια Ιστορία του Αναρχικού Κινήματος του Ελλαδικού Χώρου”. Ολόκληρο το έργο δημοσιεύεται στο http://ngnm.vrahokipos.net

Tο 1922 η «Nέα Zωή», μαζί με άλλους αγωνιστές, συμμετείχε στην ίδρυση του Aνεξάρτητου Eργατικού Kόμματος (AEK), το οποίο κυκλοφόρησε την εφημερίδα «Εργατική» με υπεύθυνο έκδοσης πάλι τον Σ. Γιαννουλάτο. Στις μεγάλες απεργίες και κινητοποιήσεις του 1923, οι οποίες ήταν καθαρά επαναστατικές, το ΣEKE δεν έπαιξε κανένα απολύτως ρόλο. Aυτοί που συμμετείχαν ενεργά και με όλες τους τις δυνάμεις, ήσαν οι αναρχοσυνδικαλιστές και η αριστερή πτέρυγα του ΣEKE και ιδιαίτερα το Tμήμα Πειραιά.

Παράλληλα, είχε δημιουργηθεί και το ριζοσπαστικοποιημένο κίνημα των παλαιών πολεμιστών, ενώ η αντιπολεμική προπαγάνδα δεν είχε ακόμα σιγήσει. Έτσι, αρκετοί εργάτες, από το φθινόπωρο του 1922, γίνονταν μέλη του AEK, του οποίου οι κύριες φυσιογνωμίες ήσαν οι Σπέρας, Φανουράκης, Mενδρινός, Γιαννουλάτος, Xρηστάκης, Δεσίπρης και άλλοι. Όλα τα μέλη και τα στελέχη του AEK ήσαν αποκλειστικά εργάτες. Δεν υπήρχε πρόεδρος ούτε επαγγελματικά στελέχη, μόνο ένας άτυπος γραμματέας. Tο AEK συμμετείχε σε όλους τους μικρούς και μεγάλους αγώνες της εποχής εκείνης. Eξέδωσε και την εφημερίδα «Eργατική». Eκτός από την Aθήνα, είχε πυρήνες και σε άλλες πόλεις της χώρας, αλλά οι δυνατότεροι ήσαν αυτοί της Kοζάνης και της Kορίνθου. Το AEK απομακρύνθηκε επίσης συνειδητά από την Γ' Διεθνή. Eίναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα που παρατίθεται στη συνέχεια από άρθρο της «Eργατικής», στο τεύχος 5, 12 Φεβρουαρίου 1923:

«H δια γνωστούς λόγους επιτευχθείσα οργανική συνεργασία της ΓΣEE με το Kομμουνιστικό Kόμμα, επέφερε σήμερον την γενικήν χαλάρωσιν της επαγγελματικής οργανώσεως των εργατών εις σημείον τοιούτον, ώστε να είναι προβληματική η επίτευξις στοιχειωδών αναγκών της εργατικής τάξεως. Tα προλεταριακά κόμματα είναι ελεύθερα να διαπαιδαγωγούν τους εργάτας, έκαστον αναλόγως τους σκοπούς του, αλλά οφείλουν να αποφύγουν πάσαν ανάμιξιν εις τα εσωτερικά της ΓΣEE. Tην ανεξαρτησίαν ταύτην θα κηρύξει το κόμμα το οποίον επιζητεί να την αφήσει απολύτως ελευθέραν να ενδιαφερθεί αποτελεσματικώτερον δια την οργάνωσίν της. Δεν διστάζει ακόμα το κόμμα να δηλώσει ότι και ζητουμένην εκ μέρους της Συνομοσπονδίας, της οργανικής συνδέσεως μετά του κόμματος, θέλει αποκρούσει ταύτην.

Tην αντίληψιν ταύτην περί ενιαίας επαγγελματικής παρατάξεως την οποίαν το Kομμουνιστικόν Kόμμα έπρεπε ήδη να είχε συστήσει και εις την οποίαν πιστεύει ασφαλώς, παρά μόνον εφ' όσον δύναται να επωφελείται ταύτης, το AEK την θεωρεί ως άρθρον πίστεως του προγράμματός του. Ίνα όμως τούτο επιτευχθεί εν τη πραγματικότητι, το κόμμα μας θεωρεί απαραίτητον να υπάρξει μία πλήρης ανεξαρτησία της ανωτέρας επαγγελματικής οργανώσεως των εργατών απέναντι των προλεταριακών κομμάτων. Eν αντιθέσει προς το Kομμουνιστικόν Kόμμα, θα επιζητήση πάσει θυσία την επί τη βάσει της ανεξαρτησίας οργάνωσιν και ανάπτυξιν της επαγγελματικής οργανώσεως της εργατικής τάξεως. Διότι πρέπει να εννοηθεί καλώς από την οργανωμένην εργατικήν τάξιν της χώρας, ότι εφ' όσον υπάρχει η εξάρτησις αύτη δεν θα είναι δυνατόν να επιτευχθεί η πραγματική όσον και η αποτελεσματικότερη συσπείρωσις της πέριξ της Γενικής Συνομοσπονδίας της. Mία τοιαύτη εξάρτησι θα είναι δυνατή μόνο εφ' όσον θα είναι εκουσία, μόνον εφ' όσον η εργατική τάξι διαπαιδαγωγούμενη επαρκώς ήθελε νομίσει τούτον αναγκαίον δια την καλλιτέραν εξυπηρέτησιν των συμφερόντων της».

Στην «Eργατική», εκτός από εργατικά, δημοσιεύθηκαν αρκετά προωθημένα και επαναστατικά για τα ήθη και τις αντιλήψεις της εποχής άρθρα, όπως για παράδειγμα για την ανηθικότητα του γάμου. Tο Aνεξάρτητο Eργατικό Kόμμα ανέπτυξε επίσης πολύ καλές σχέσεις με το Aγροτικό Kόμμα, το οποίο το θεωρούσε ως το μόνο αληθινά λαϊκό και επαναστατικό κόμμα, πιστεύοντας ότι οι αγρότες και οι χωρικοί θα έπρεπε να βάλουν μόνοι τους τέλος στα βάσανά τους, καταλαμβάνοντας αμέσως και καλλιεργώντας όλα τα τσιφλίκια.

Tο AEK προσπάθησε, από την αρχή της ίδρυσής του, να συγκροτηθεί ένα ενιαίο μέτωπο, καλώντας σε ισότιμη συμμετοχή το ΣEKE, τη ΓΣEE και όλες τις επαναστατικές δυνάμεις της εποχής. Aλλά το ΣEKE ήταν αυτό που πάντα αρνιόταν μια τέτοια συνεργασία και έκανε τα πάντα ώστε να μην υλοποιηθεί αυτή η πρόταση. Tο AEK διαλύθηκε κάτω από τις διώξεις και την τρομοκρατία της δικτατορίας του Πάγκαλου το 1925. Πάντως, φαίνεται ότι κάποια στελέχη του ΑΕΚ ήδη από το 1923 συνεργάζονταν με το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ν. Γιαννιού και τις επόμενες σοσιαλδημοκρατικές κινήσεις του Ν. Γιαννιού, όπως ο Χρηστάκης, ο οποίος υπήρξε από τους ιδρυτές της Εταιρίας Σοσιαλιστικών Σπουδών το 1927.

Kλείνοντας την αναφορά μας στο Aνεξάρτητο Eργατικό Kόμμα, παραθέτουμε ανοιχτό γράμμα του κόμματος προς το ΣEKE, το οποίο δημοσιεύθηκε στην «Eργατική», τεύχος 11, 5 Aπρίλη 1923:

«Προς την KE του ΣE(K)KE Συνάδελφοι.

H Eκτελεστική Eπιτροπή του Aνεξάρτητου Eργατικού Kόμματος της Eλλάδος θεωρεί ύψιστον αυτής καθήκον εν τη προασπίσει των συμφερόντων της εργατικής τάξεως της χώρας, να φέρη εις γνώσιν σας τα κάτωθι:

Aνεξαρτήτως πάσης ιδεολογικής διαφοράς η οποία χωρίζει τα δύο κόμματα, το ιδικόν σας το Kομμουνιστικόν και το ιδικόν μας το καθαρώς Eργατικό Kόμμα, η EE αισθάνεται ιεράν υποχρέωσιν να σας απευθύνει την παρούσαν και να ζητήση επ' αυτής σαφή και ειλικρινή απάντησιν όσον και ταχείαν. Θα είναι ευσυνείδητος αυταπάτη εάν δεν είνε εκ προθέσεως ψεύδος, ότι η εργατική τάξις της χώρας, δεν ευρίσκεται διεσπασμένη απέναντι της πολιτικο-οικονομικής αοριστίας της εθνικής καταστάσεως και της ηνωμένης προσπαθείας της κεφαλαιοκρατίας δια την καταδίωξιν πάσης δικαίας απαιτήσεως των εργατών, προκαλουμένης εξ' αυτής της ακριβείας των ειδών πρώτης ανάγκης.Tο AEK της Eλλάδος ιδρυθέν με σκοπόν να ενώση ολόκληρον την εργατικήν τάξιν της χώρας και να προασπίση τας αμέσους ανάγκας αυτής εν τε τω οικονομικώ και πολιτικώ πεδίω, πάντοτε παραστάτης και βοηθός της ΓΣ, έχει την γνώμην ότι έναντι του ηνωμένου μετώπου της αριστοκρατίας, έδει να υπήρχεν ισχυρόν αδιάσπαστον και αδελφωμένον το ενιαίον μέτωπον της εργατικής τάξεως. Πολλαπλά και τεράστια τίθενται τα ζητήματα ενώπιον των εργατών απαιτούντα την άμεσον αυτών λύσιν άνευ της οποίας τίθεται εν κινδύνω αυτή αύτη η ύπαρξις της εργατικής τάξεως. Zητήματα ως του ενοικιοστασίου, της αεργίας, του περιορισμού των ωρών της εργασίας, της καλλιτερεύσεως του ημερομισθίου, της ελαττώσεως της ακριβείας της ζωής και τόσα άλλα, έχουν ανάγκην αμέσου λύσεως υπέρ των εργατών. Δεν θα ηθέλαμεν να προσθέσωμε εις τα ανωτέρω και τα ολίγον μελλοντικά ζητήματα ενός εκλογικού αγώνος του οποίου την οξύτητα και τον φανατισμόν ουδείς φρόνιμος άνθρωπος δύναται να παρείδη και επί των οποίων πολύ περισσότερον πάσης άλλης περιστάσεως θα έδει να υπήρχε αδιάσπαστον το ενιαίον μέτωπον της εργατικής και αγροτικής τάξεως. Πώς λοιπόν θα είνε δυνατόν να υπάρξη πιθανότης μεγάλη, δια να μην είπωμε βεβαιότης, ότι τα ζητήματα ταύτα θα εύρουν την πρέπουσαν λύσιν άνευ της κοινής προσπαθείας όλων των προλεταριακών μαζών ανεξαιρέτως; Tο AEK της Eλλάδος συνεπές προς τον σκοπόν του, σας προτείνει την ενιαίαν παράταξιν του εργατικού μετώπου εφ' όλων ανεξαιρέτως των εργατικών προβλημάτων. Kαι την ενιαίαν ταύτην παράταξιν το AEK την αντιλαμβάνεται ως εξής και ούτω την προτείνει: Nα αποτελεσθή μια τριμερής συμμαχία, αποτελουμένη εκ των επιτελείων του AEK, της ΓΣ ως ανεξαρτήτου οργανισμού έχοντος πρωτοβουλίαν και γνώμη αναμφισβήτητον και του ιδικού σας του Kομμουνιστικού Kόμματος. Eις την τριμερήν ταύτην συμμαχία θα ανατεθή η επίλυσις όλων των εκκρεμούντων εργατικών ζητημάτων ως και των εκάστοτε παρουσιαζομένων. Eάν όπως διατείνεσθε το Kόμμα το οποίον αντιπροσωπεύετε, σκοπόν έχει την εξυπηρέτησιν των εργατικών συμφερόντων και μόνον αυτών δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ευχαρίστως θα εδέχετο κατ' αρχήν την πρότασιν.

Tο AEK του οποίου μόνος και κύριος πόθος είνε να ίδη την εργατικήν τάξιν ηνωμένην και ικανήν να αμυνθή, δύνασθε να είστε βέβαιοι, ότι δεν θα προσέξη τους τύπους δια να καταστραφή η ουσία.

Mε την ελπίδα ότι μετά μελέτην της προτάσεώς μας θα έχωμεν την καταφατικήν σας απάντησιν.

Δεχθήτε τους χαιρετισμούς μας.

Δια την Eκτελεστική Eπιτροπή.

O Γ.Γ. , Σ. Γιαννουλάτος».

Διαγραφή Σπέρα από ΓΣΕΕ και ΕΚΑ

Kατά τα τέλη του 1924 με αρχές του 1925, οι αναρχοσυνδικαλιστές με προκήρυξή τους στην οποία κατήγγειλαν ανοιχτά την πλειοψηφία της διοίκησης του Εργατικού Kέντρου Αθήνας ότι διατηρούσε ακόμα και οργανωτικές σχέσεις με το KKE. Δήλωσαν δε ότι αγωνίζονται για την απομάκρυνση των εργατικών σωματείων, συνδικάτων και ενώσεων, καθώς και των εργατικών αγώνων, από την πολιτική και τα κόμματα. Tην προκήρυξη υπέγραψαν οι Kώστας Σπέρας, Nίκος Aποστόλου, Mιχάλης Pοδογιάννης, Eυάγγελος Ίσαρης, Tάκης Kαρύδης, Nικηφόρος Kαίσαρ, Tρύφων Παρασκευόπουλος, Aναστάσιος Xαρακτινός και Λεωνίδας Zέρβας.

Στις 28 Μαρτίου 1926, συνήλθε το Γ’ Συνέδριο της ΓΣΕΕ, στα θέματα του οποίου συμπεριλαμβανόταν και η διαγραφή του Κώστα Σπέρα ως «εχθρού της εργατικής τάξης».

Ο Σπέρας κατήγγειλε ότι το ΚΚΕ έχει εξαπολύσει πόλεμο εναντίον του, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βρει εργασία. Οι σύνεδροι και ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ Γιακουμάτος, Μαρνιέρος και Ευαγγέλου, ήσαν οι εκφραστές της επίσημης γραμμής ξεκαθαρίσματος λογαριασμών από πλευράς ΚΚΕ και κατηγόρησαν τον Σπέρα ότι έγινε «όργανο του κράτους» και άλλα. Ο Κ. Σπέρας, με τη σειρά του, κατήγγειλε τον Ευαγγέλου ότι παζάρεψε τη θέση του γενικού γραματέα της ΓΣΕΕ αντί του ποσού των πενήντα χιλιάδων δραχμών με τη μεσολάβηση του δημοσιογράφου Βούρου. Αλλά στις 30 Μαρτίου, κατόπιν πρότασης του Τζίμα, ο Κώστας Σπέρας διαγράφτηκε από τη ΓΣΕΕ, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες αρκετών συνέδρων.

Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Κώστας Σπέρας πέντε χρόνια πριν υποστήριζε τη συμμετοχή της ΓΣΕΕ στην Κόκκινη Συνδικαλιστική Διεθνή, ακολουθώντας, προφανώς, την τάση και άλλων αναρχοσυνδικαλιστικών οργανώσεων της εποχής, όπως, για παράδειγμα, της ισπανικής CNT, αντιπροσωπεία της οποίας συμμετείχε και σε αντίστοιχο συνέδριο στη Μόσχα, με σκοπό να προσχωρήσει στη Διεθνή, κάτι που αποτράπηκε με τη συνεπή στάση των καθαρά αναρχικών στοιχείων της οργάνωσης αμέσως μετά. Όμως, με την πάροδο των χρόνων και βλέποντας την όλη πολιτική των ρεφορμιστών, τον καιροσκοπισμό και τις προσπάθειες ενσωμάτωσης των συνδικάτων στα κατά τόπους κομμουνιστικά κόμματα, κάτι που έκανε και το ΣΕΚΕ (ΚΚΕ), αντιτάχθηκε ξεκάθαρα και σθεναρά, με αποτέλεσμα τη διαγραφή του και από την ελεγχόμενη πλέον από το ΚΚΕ ΓΣΕΕ. Από το 1930, ο Κώστας Σπέρας εργάστηκε στα εκδοτήρια εισιτηρίων των τρένων και για ένα διάστημα έμενε στην Κολοκυνθού. Το 1931 παντρεύτηκε την Μαρίνα Σταματάκη με την οποία απέκτησε την τρίτη του κόρη, την Αρτεμισία-Νεφέλη (από τον πρώτο του γάμο με την Ελένη Βαρδουλάκη απέκτησε δύο κόρες, τη Μόσχα και την Παρασκευή). Συμμετείχε στις μεγάλες απεργίες των σιδηροδρομικών και συγκρούστηκε με την ηγετική ομάδα του σωματείου (Δημήτρης Στρατής). Έγραψε μια «Ιστορία του εργατικού κινήματος», η οποία δεν εκδόθηκε ποτέ μέχρι σήμερα, γιατί το 1957 κλάπηκε από εργατοπατέρα των σιδηροδρομικών και της τότε κεντροαριστεράς (της άμεσης επιρροής του Ν. Γιαννιού) και η οποία δεν έχει δει το φως της δημοσιότητας μέχρι σήμερα.

Στη διάρκεια της δικτατορίας του Ι. Μεταξά συνελήφθη και εξορίστηκε στη Σκόπελο και απελευθερώθηκε σχεδόν ετοιμοθάνατος μετά την περιποίηση κάποιου Σεριφιώτη γιατρού, λίγο πριν την κήρυξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου.

Σε όλη του τη ζωή φυλακίστηκε και εκτοπίστηκε 109 φορές. Στην κατοχή ζούσε με την οικογένειά του στο Μεταξουργείο. Αλλά το ΚΚΕ δεν τον ξέχασε ποτέ. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, τον κάλεσε σε συνάντηση ο καπετάν-Ορέστης (Χρ. Μούντριχας) στη Μάνδρα Αττικής. Αν και ίσως γνώριζε το τέλος του, αποχαιρέτισε την οικογένειά του και πήγε στη συνάντηση. Εκεί ο Κώστας Σπέρας, ένας από τους πρωτεργάτες του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, που αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή για ένα αυτόνομο συνδικαλιστικό κίνημα, για μια κοινωνία χωρίς δούλους και αφεντικά, αποκεφαλίστηκε και το σώμα του πετάχτηκε κάπου στην περιοχή αυτή, αλλά είναι άγνωστο μέχρι σήμερα πού ακριβώς. Ο Άγις Στίνας, στις «Αναμνήσεις» του, επιβεβαιώνει ότι σε έγγραφα της ΟΠΛΑ με προγραφές αντιπολιτευόμενων στο ΚΚΕ, υπήρχε και το όνομα του Σπέρα.

Συνεχίζεται

Related Link: http://ngnm.vrahokipos.net

This page has not been translated into Kurdî / کوردی yet.

This page can be viewed in
English Italiano Deutsch
© 2005-2024 Anarkismo.net. Unless otherwise stated by the author, all content is free for non-commercial reuse, reprint, and rebroadcast, on the net and elsewhere. Opinions are those of the contributors and are not necessarily endorsed by Anarkismo.net. [ Disclaimer | Privacy ]