Ο αντιεξουσιαστικός κυβερνητισμός του ΠΑΣΟΚ

Ελλάδα / Τουρκία / Κύπρος | Αναρχικό κίνημα | Γνώμη / Ανάλυση Wednesday November 18, 2009 20:07 by Γιώργος Μεριζιώτης

Και οι Αναρχικοί - Μέρος 3ο Α'

Επιμέλεια, σύνθεση, σύνταξη κειμένων Γιώργος Μεριζιώτης

Συνέχεα από μέρος δεύτερο (επίλογος) ….

“… στην Ελλάδα, η χρόνια οικονομική κρίση, που εκδηλώνεται μεταπολεμικά με την αποδιάρθρωση της παραγωγικής δομής την οποία επέφερε το άνοιγμα της στην διεθνή αγορά—διαδικασία που επιτάχυνε και ολοκλήρωσε η ένταξη μας στην Ε.Ε. συνοδεύεται απο μια αντίστοιχη χρόνια κρίση του πολιτικού συστήματος. Η κρίση αυτή, με το ξέσπασμα της σημερινής χρηματοπιστωτικής κρίσης, έγινε ακόμη οξύτερη και εκδηλώνεται τελευταία με την κοινωνική έκρηξη του Δεκέμβρη και τη σημερινή ουσιαστική παραίτηση της κυβέρνησης και προκήρυξη εκλογών, ενόψει της κοινωνικής αναταραχής που αναπόφευκτα θα προκαλέσουν τα μέτρα που απαιτεί να ληφθούν η Ε.Ε. και άλλοι διεθνείς οργανισμοί (ΟΟΣΑ κλπ). Μέτρα, που περιλαμβάνουν δραστικούς περιορισμούς στις δημόσιες δαπάνες (υγεία, κοινωνική ασφάλιση κλπ), «λιτότητα» στους μισθούς και συντάξεις με αυξήσεις το πολύ γύρω στο ύψος του πληθωρισμού κοκ. Και αυτό, γιατί η Ελλάδα, στο σημερινό θεσμικό πλαίσιο των ανοικτών και απελευθερωμένων αγορών της ΟΝΕ-- αντίθετα με τις ανοησίες του ΠΑΣΟΚ και της ρεφορμιστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, Οικολόγοι-Πράσινοι κ.α.)-- δεν μπορεί να βγει από την κρίση με την τόνωση της ζήτησης και την «πράσινη ανάπτυξη».

Κανένα «νοικοκύρεμα» (παλιό Θατσερικό σλόγκαν που σημαίνει πετσόκομμα δημοσίων δαπανών) και «πάταξη της φοροδιαφυγής» (μόνιμο σλόγκαν των δικών μας ελίτ) δεν επαρκεί για τη σημαντική τόνωση της ζήτησης. Ο μόνος επομένως τρόπος για χρηματοδότηση παρόμοιας πολιτικής είναι ο παραπέρα δανεισμός, που τώρα δεν μπορεί να καλυφθεί ούτε με άλλες ιδιωτικοποιήσεις, διότι η ελίτ ήδη ξεπούλησε ό, τι ήταν διαθέσιμο από τη δημόσια περιουσία 1 …”

Το σύστημα έχει σαπίσει, έχει καταπέσει ηθικά στα μάτια του λεγομένου απλού πολίτη από την διαφθορά, τον νεποτισμό και την κομματοκρατία – πελατοκρατία, ενώ η ντόπια πλουτοκρατία τρίβει τα χέρια της από τα τεράστια κέρδη που αποκόμισε από τη περασμένη δεκαετία. Εντωμεταξύ σε αυτό το περιβάλλον αυξάνεται κατακόρυφα τόσο η σχετική όσο και η πραγματική φτώχια, η ανεργία και η υποαπασχόληση. Ξαφνικά ο ελληνικός λαός ξυπνά από τον λήθαργο της “καταναλωτικής ευδαιμονίας” μιας ευδαιμονίας που δεν στηρίχτηκε φυσικά στην αγοραστική δύναμη των μεροκαματιάρηδων- μισθοσυντήρητων- αυτο απασχολούμενων, αλλά στο δανεισμό, αφού η εργοδοσία -κρατική και ιδιωτική- δεν αναλαμβάνει ποτέ το κόστος αυτής της αγοραστικής δύναμης. Και όταν κάποια στιγμή “το αναλαμβάνει”, για να μπορεί να ελεγχθεί η ταξική σύγκρουση, το μετακυλάει λίγο αργότερα στο καθημερινό κόστος διαβίωσης. Στην ουσία το κόστος ανόδου του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων, στην Ελλάδα και αλλού, το έχει αναλάβει η ίδια η εργασία μέσω του δανεισμού και όχι το κεφάλαιο.

Ένας διάχυτος αντιεξουσιασμός, όχι με την επαναστατική έννοια, αλλά με την έννοια της αμφισβήτησης από τον κόσμο του πολιτικού συστήματος, έκανε και τον ηγέτη του ΠΑΣΟΚ και ηγέτη της σοσιαλιστικής διεθνούς να υιοθετήσει μια “αντιεξουσιαστική” ρητορική. Εμείς δεν τσιμπάμε από αυτή τη ρητορική γιατί γνωρίζουμε καλά και την προηγούμενη περίοδο των σοσιαλιστών στην Ελλάδα (και τον ιστορικό ρόλο της σοσιαλδημοκρατίας παγκοσμίως – αναφορικά με το κοινωνικό ζήτημα). Στην Ελλάδα, όπου με τον τρίτο δρόμο του σοσιαλισμού άλωσαν τις ιδέες της αριστεράς και κυρίως της αυτονομίας. Ο ¨αντιεξουσιαστικός” κυβερνητισμός του ΠΑΣΟΚ κινείται μέσα στα όρια της δημοσιονομικής κατάρρευσης, και δεν έχει άλλο δρόμο να ακολουθήσει παρά το κλασικό δίπτυχο: ασφάλεια θεσμική – ανάπτυξη οικονομική.

Έτσι, ακόμα και δίπλα στην πιο «μοντέρνα» φιλελεύθερη εκδοχή του συστήματος κυριαρχίας, το μοίρασμα της εξουσίας μεταξύ των ελίτ, δηλαδή της κοινοβουλευτικής διακυβέρνησης και της εναλλαγής των προσώπων στην εξουσία, συνυπάρχουν στην οικονομία και στην πολιτική, ο νεποτισμός (οικογενειοκρατία), το πολιτικό κληρονομικό δίκαιο, η προσωπολατρία, η ευνοιοκρατία, τα προνόμια και η διαφθορά. Όλα τα παραπάνω είναι, ουσιαστικά, δομικά στοιχεία του καπιταλισμού και του κράτους, γιατί απλούστατα χωρίς αυτά τα χαρακτηριστικά, ούτε η εξουσία των εκάστοτε πολιτικών ελίτ θα διαρκούσε για πολύ, ούτε φυσικά, η εκλογική πελατεία των κομμάτων. Η σύγχρονη δημοκρατία είναι μια τυπική αστική επίκληση των ατομικών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Οι πολιτικές κάστες εκφραστές αυτής της δημοκρατίας στην πραγματικότητα από την μια προωθούν την λεγόμενη συμμετοχή στα κοινά που εξαντλείται στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος και από την άλλη προωθούν την παραίτηση από τα κοινά με την επαγγελματοποίηση, κομματικοποίηση της πολιτικής ζωής, ενώ το λεγόμενο πλειοψηφικό σύστημα που διατυμπανίζουν καταρρέει από την μη αθρόα προσέλευση των ψηφοφόρων στις εκλογές.

Φυσικά δεν τους απασχολεί να κυβερνούν μειοψηφικά αρκεί να μην υπάρξει κυβερνητικό κενό, διαλύουν τον κοινωνικό ιστό και εξατομικεύουν τα πρόσωπα προωθώντας από τη μία την ιδιώτευση – ο σώζων εαυτό σωθήτω – και από την άλλη τη μαζικοποίηση. Μαζικοποίηση μέσα από τους μηχανισμούς ελέγχου της γνώμης, της συνείδησης και συμπεριφοράς, από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης. Μέσα που έχουν μετατραπεί σε τεράστιες μηχανές συμφερόντων, δύναμης (θυμίζοντας την δύναμη της προπαγάνδας που είχαν και έχουν οι εκκλησίες), προπαγάνδας και πλύσης εγκεφάλου. Μαζικά μέσα που προωθούν την διαιώνιση και επέκταση της κυριαρχίας κεφαλαίου και κράτους, με σχέση συγκοινωνούντων δοχείων, μεταξύ αυτών και των πολιτικών ελίτ, διαστρεβλώνοντας και διαπλάθοντας την ελεύθερη βούληση και την κριτική σκέψη των οικονομικά εκμεταλλευόμενων και πολιτικά καταπιεζομένων ανθρώπων.

Η κοινωνικότητα του καπιταλισμού και η έννοια του πολίτη δεν συνιστούν κοινωνία των πολιτών, αλλά, πληθυσμιακή συσσώρευση ιδιωτών – υπηκόων, οπαδών, ψηφοφόρων, καταναλωτών με υπέρτατο δικαίωμα, το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και την κατανάλωση, είναι η «κοινωνία» των ιδιωτών (αρρώστων) με χίλια δυο αντικρουόμενα ιδιωτικά-ατομικά συμφέροντα που ιεραρχούνται, διαμορφώνονται και διαχειρίζονται από τις εκάστοτε πολιτικές ελίτ.

Έτσι, η ελευθερία ταυτίζεται με την οικονομία της αγοράς και τη συσσώρευση του κέρδους.Η ελευθερία δεν είναι ο τόπος των ιδεών και του πράττειν, αλλά η αγορά, αφενός της κατανάλωσης και της διακίνησης εμπορευμάτων, και αφετέρου του επιχειρείν των μεγαλοϊδιοκτητών της γης, των μέσων παραγωγής , των υπηρεσιών, του θεάματος – ακροάματος και των άυλων κεφαλαίων.Οι κυρίαρχες πολιτικές ελίτ, μέσα από το προσωπείο της λεγόμενης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας - σε όλες τις εκδοχές της - και μέσω της διαδικασίας των εκλογών, καλλιεργούν την αυταπάτη πως έτσι εκφράζεται η λαϊκή θέληση, δημιουργούν (ή επιβάλλουν όταν χρειάζεται) τις ανάλογες συναινετικές διαδικασίες και νομιμοποιούνται.

Με αυτή τη διαδικασία, ανεξάρτητα αν την επόμενη των εκλογών αναιρούνται οι υποσχέσεις, και τα προγράμματα των πολιτικών ελίτ και οι βεβαιότητες του λαού μετατρέπονται σε θολές καταστάσεις, αυτή η αντιπροσώπευση δεν μπορεί να ανακληθεί. Στερείται, έτσι, η δύναμη του λαού και μεταβιβάζεται στην κυρίαρχη τάξη και στην πολιτική ελίτ που την εκπροσωπεί. Από την άλλη, όμως, κάθε εναλλαγή της κυβερνητικής εξουσίας κρύβει τη μεγαλύτερη δυνατή υπόσχεση αλλά και απάτη για την ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας, ενώ αφαιρεί από τους ανθρώπους την συνείδηση ότι έχουν την δυνατότητα και μπορούν να παίρνουν αποφάσεις ως ίσοι μεταξύ ίσων για την κοινωνία.

Το μοντέλο της δήθεν διαδοχής συστημάτων πολιτικής διακυβέρνησης σε όλο τον πλανήτη (ενώ στην ουσία δεν αλλάζουν οι πολιτικές αλλά τα πρόσωπα), και του κοινοβουλευτισμού που προωθούν οι Αμερικάνοι και οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές εξασφαλίζει τη δυναμική ενσωμάτωση όλων εκείνων των στοιχείων που επιβάλλει σε κάθε χώρα μια κυρίαρχη ομάδα-ελίτ επαγγελματιών πολιτικών, εξουσιοδοτημένη από τις οικονομικές ολιγαρχίες να λαμβάνει για λογαριασμό όλης της κοινωνίας αποφάσεις ακόμα και όταν επικαλούνται κατ΄ επίφαση φυσικά, τις επαναστατικές αξίες της ισότητας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της ελευθερίας. Ο νεοφιλελευθερισμός σαν κοινωνικοοικονομικό μοντέλο και ο ατομικισμός σαν αντίληψη που προάγονται και επιβάλλονται από τις κυρίαρχες ελίτ της τεχνογραφειοκρατίας και της πολιτικής, μαζί με την άρχουσα οικονομική τάξη, τείνουν να επικρατούν σαν κοινωνικές σχέσεις, ενώ το τέλος των ιδεολογιών που προβάλλουν οι κοινωνιολόγοι- απολογητές της κυριαρχίας, εξυπηρετεί την επιβολή και επικράτηση μόνο μιας ιδεολογίας: αυτής του νεοφιλελευθερισμού και του ατομικιστικού ωφελιμισμού. Μέσω της ιδεολογικής τρομοκράτησης οι καπιταλιστές μας πείθουν (βλέπε τη θεωρία του μονόδρομου, όσον αφορά το οικονομικό μοντέλο «ελεύθερη» αγορά, “ανάπτυξη ή θάνατος” κτλ), ότι η αστική δημοκρατία και ο κοινοβουλευτισμός, είναι τα καλύτερα πολιτειακά συστήματα. Μέσω της στρατηγικής του φυσικού φόβου, ο καπιταλισμός έχει αδρανοποιήσει την καταπιεσμένη - εκμεταλλευόμενη κοινωνία από το όνειρο, τη διάθεση και την θέληση για αγώνες υπέρβασης και ανατροπής της σημερινής πραγματικότητας. Και βέβαια, όσο πιο φιλελεύθερος - μονεταριστικός γίνεται ο καπιταλισμός, τόσο περισσότερο έχει την ανάγκη της κρατικής βοήθειας για να καταστέλλει τις αντιδράσεις, που είναι ανέξοδη για τα αφεντικά, αφού τους παρέχονται αυτές οι υπηρεσίες δωρεάν.

Έτσι, όταν διεξάγονται κάποιοι αγώνες – οι οποίοι τις περισσότερες φορές δεν είναι ούτε καν αμυντικοί - οπισθοδρομούν και χάνονται και τα ελάχιστα που είχαν μέχρι τότε κερδηθεί από τους προγόνους μας προλετάριους, φέρνοντάς μας σε μια κατάσταση να διεκδικούμε αυτό που ήδη υπάρχει. Δηλαδή, τις παλιές λαϊκές ελευθερίες, τις έστω και λίγες δημοκρατικές κατακτήσεις και εργατικά δικαιώματα.

Η ολοκληρωτική αναδόμηση του κοινωνικού ιστού και της συναίνεσης που είχε επιβληθεί την προηγούμενη ιστορική περίοδο, από την σοσιαλδημοκρατική διαχείριση του καπιταλισμού μέσω του λεγόμενου κράτους πρόνοιας, των δημοκρατών ριζοσπαστών, μέσω του λεγομένου κράτους δικαίου και των μπολσεβίκων μέσω του λεγόμενου «σοσιαλιστικού» κράτους, τα τελευταία χρόνια αναιρείται. Αναιρούνται επίσης και οι κατακτήσεις που επιβλήθηκαν από τους αγώνες των εργαζομένων για βελτίωση των εργασιακών, παραγωγικών σχέσεων και αμοιβών τους. Κατεδαφίζεται αυτή η συναίνεση, αυτή η μεταπολεμική ταξική συνεργασία μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, αυτό το οικοδόμημα «το μέγαρο του λαού και της δημοκρατίας» και σωριάζεται σαν χάρτινος πύργος, από τους επιγόνους αυτών των ιδεών, τους νεοσοσιαλ–φιλελεύθερους, (αφού πρώτα εξασφαλίσανε ότι δεν θα υπάρξει σοβαρή αντίσταση). Στα χαλάσματα του πλειοδοτούν οι νέοι ολιγάρχες, στο χρηματιστήριο των υλικών κατεδάφισης. Χαλάσματα, που σαν υλικά ανακύκλωσης είναι μια διαρκής στόχευση από τη μεριά των κυρίαρχων πολιτικών ελίτ και των νέων ολιγαρχιών του πλούτου στην χρησιμοποίηση τους για την αναδόμηση και αναδιάρθρωση του καπιταλιστικού συστήματος και της οργάνωσης του το κράτος. Ο κυνισμός φτάνει στο υψηλότερο επίπεδο ανεκτικότητας όταν οι νεοφιλελεύθεροι – σοσιαλφιλελεύθεροι οικονομόλογοι και πολιτικοί δικαιολογούν τη σημερινή κρίση σαν “δημιουργικό καταστροφισμό”, σαν ένα παίγνιο όπου διάφοροι ανώνυμοι στρατηγικοί επενδυτές παίζουν για να μην πλήξουν, λέγοντας εκτός τον άλλον πως έχουν τον προοδευτισμό μέσα τους αλλά ουσιαστικά αποσιωπώντας ότι αυτός ο δημιουργικός καταστροφισμός έχει θύματα.2 Συνεχίζεται